Dilimiz-Halimiz konferansı
-Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Kaçalin:
-Atarak, çiğneyerek, imha ederek Türkçe büyümez
AMASYA (A.A) - Türk Dil Kurumu Başkanı (TDK) Prof. Dr. Mustafa
Sinan Kaçalin, Atarak, çiğneyerek, imha ederek Türkçe büyümez dedi.
Kaçalin, 10 Kasım Atatürk Haftası kapsamında Amasya Üniversitesi Eğitim
Fakültesi Konferans Salonunda Dilimiz-Halimiz adlı konferans verdi.
Türkçenin TDKnın dışında daha çok halk tarafından eğitimle
geliştirilebileceğini savunan Kaçalin, Türkçeye daha çok ticari ve sınai anlamda
yabancı kelimeler girdiğini anlattı.
Kelimelerin Türkçe olmasının sağlıklı düşünmeyi, güzel bağlantılar kurmayı
sağlayarak bilim adamı yetiştirmeyi çabuklaştıracağını dile getiren Kaçalin,
Böyle olmadığı zamanlarda dilimizin malı gibi kabul ettiğimiz kelimeleri de
anlayarak, düşünerek konuşursak o zaman iyi bir fizikçi, iyi bir matematikçi, iyi
bir tabip yetişir diye konuştu.
Dünyada Türkçenin konumuna değinen Kaçalin, şöyle devam etti:
Türk dünyasını bir avuç içi gibi düşündüğümüzde, bunu bir göl olarak hesap
edelim. Bu gölün 10 santim su kaybettiğini düşünelim. Bu gölden kaç metreküp su
eksilmiştir- Suyun geri çekildiğini düşünelim, çok büyük bir kayıp. İşte Türkçe
şimdi bu hali yaşıyor. Turfanda, Kaşkarda, Türkistanda Türkçe konuşuluyor ama
artık 9 yaşından itibaren Çince öğrenmeye mecbursun. Ondan sonra da denilecek ki
Türkçe mutfakta geçiyor, sokakta geçiyor, üniversitede geçmiyor, Türkçeye ne
gerek var. İşte burada deniz suyu Türkçe aleyhinde çekilmekte.
Çocukların ve yetişkinlerin yeni kelimeler öğrenmesinin yanında yeni
kelimeler uydurabildiğini belirten Kaçalin, şunları kaydetti:
Türkçe kelimeler uydurduk. Böyle bir şey var mı, yok. Kim dedi,
bilmiyorum. Niye kullanıyorsun, hoşuma gidiyor. Türklerin büyümesi için bunu da
terk etmesi lazım. Artık böyle uyduruk kaydırık değil, eli ayağı yere basan,
önünü sonrasını gören, önüyle sonrasıyla bağlantısı olan, pasaportu olan, kimliği
olan bir kelime tablosu ile konuşmak lazım. Atarak, çiğneyerek, imha ederek
Türkçe büyümez.
Prof. Dr. Kaçalin, TDKnın masa başında Türkçeye müdahale etmesinin yanlış
olduğunu, bu durumun bir kişiye bırakılmaması gerektiğini vurgulayarak,
mesleklerin ve insanların kendilerinin ilgilenmesi gerektiğini, TDKnın ise
piyasaya çıkıp onları tespit edip duyurması ve tanıtması gerektiğini kaydetti.
Konferansa, Amasya Valisi Abdil Celil Öz, Amasya Üniversitesi Rektörü Prof.
Dr. Metin Orbay, davetliler, akademik ve idari kadro ile öğrenciler katıldı.
Muhabir: Cihan Okur / Fatih Mehmet Kürkçü
Yayıncı: Orhan Topal