Diyarbakırlı binlerce çiftçi, 5 yıl önce Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına, tarlalarından geçecek sulama kanalları için, zarar-ziyanlarının karşılanması karşılığında muvafakatname verdi. 2010 yılında yapılan sözleşme gereği Bakanlık, çiftçilere kanalın geçtiği arazideki her dönüm için yıllık 300 TL ödeyeceğini belirtti. Çiftçilere 2 yıl ödeme yapan Bakanlığın, 2012'den beri binlerce çiftçiye ödeme yapmadığı iddia edildi. 2012 yılında bitecek denilen kanal inşaatların da bitmemesi nedeniyle her yıl binlerce lira zarar ettiğini belirten çiftçiler, Bakanlığın kendilerini kandırdığını söyledi.

Diyarbakırlı çiftçiler, kanal inşaatı için dev çukurların kazıldığı arazilerinin başında bir araya gelerek, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına tepki gösterdi. Çiftçilerden Mahmut Mestanoğlu, "Tarım ve Kalkınma bakanlarıyla defalarca kez görüştük, zarar ziyan bedellerinin ödenmesini istedik. 4 yıldır onlarca kez 'tamam' dediler ama daha da ödeme yapmıyorlar. Çok zor durumdayız. Bize ödenecek para o bakanların bir konvoy masrafı bile değil. Bakanlık bizi kandırdı. Aslında bu dolandırıcılıktır." dedi.

Hükümetin 2008 yılında Diyarbakır'da açıkladığı ve 2012 yılında bitirileceğini belirttiği sulama kanallarının büyük kısmı şu ana kadar tamamlanamadı. Tarlalarından sulama kanalı geçen çiftçilerle sözleşme yapan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, çiftçilere her yıl zarar-ziyan bedeli ödeyeceğini belirtti. Bunun için arazi Toplulaştırma Kanunu çıkarıldı. Bu kanun kapsamında ise 'zarar –ziyan ve gelir kayıpları uygulama' başlığıyla talimat hazırlandı. Kanunda, "Toplulaştırma alanı kararı alınan yerlerde, sulama kanalı, tahliye kanalı, dere ıslahı, yol gibi kamu yatırımları nedeniyle çiftçilerin doğabilecek zarar ziyan bedelleri ile gelir kayıpları, uygulayıcı kuruluşça karşılanır." denildi. Buna rağmen çiftçiler, hakları olan paralarının ödenmemesine tepki gösterdi.

Çiftçiler adına yapılan açıklamayı okuyan Fethullah Temiroğlu, çiftçilerin mağdur olduğunu ve mağduriyetin bir an önce giderilmesi gerektiğini söyledi. Kanal çalışmasının 2010 Nisan ayında başladığını belirten Temiroğlu, "Tarlalarımızda oluşacak zarar ve ziyanların karşılanacağı söylendi. 2010 yılında çiftçilere muvafakatname imzalatıldı. Ardından 2010-2011 yılında zarar ve ziyanlar ödendi. Fakat 2010'da bitmesi planlanan ana kanal projesi hala tamamlanamadı. İlk yıllarda ödenen zarar ziyanlarımız dışında maddi kayıplarımız karşılanmadı." diye konuştu.

'RESMİYETTE SORUNLAR GİDERİLMİŞ GİBİ GÖSTERİLDİ'

Sorunlarının resmiyette çözülmüş gibi gösterildiğini anlatan Temiroğlu, ama bunun gerçek olmadığını ve uygulamada sorunların devam ettiğini kaydetti. Temiroğlu, "Resmiyette yer tespitleri dahi çiftçi ile ilgili bütün sorunlar hal edilmiş görünmekte. Ama gelin görün ki uygulamada bütün sorunlar yerli yerinde, çözülmemiş durumda. Daha önce bu sorunlarımız için Bakan Mehdi Eker, dönemin Diyarbakır Valisi Mustafa Toprak, Tarım Reformu Genel Müdürü Gürsel Bey dâhil birçok yetkiliye sözlü ve yazılı şekilde sorunlarımızı dile getirdik. Yakın dönemde bu sorunlar ve çözüm yolları için sayın kaymakamımız, sayın belediye başkanımız ve son olarak Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz dâhil birçok kişi ile görüştük. Ama sorunlarımızı bir türlü çözmüyorlar." ifadelerini kullandı.

'ALACAĞIMIZ BİR BAKANIN KONVOY MASRAFI KADAR BİLE ETMİYOR'

Çiftçilerden Mahmut Mestandoğan ise zarar ve ziyanlarının ödenmemesi nedeniyle binlerce çiftçinin mağdur olduğunu kaydetti. Mestandoğan, "Proje Diyarbakır'dan başlıyor, Mardin'in Savur ilçesine kadar uzanıyor. Bu zarar-ziyan bedeli olarak ne yüklenici, ne de devlet yetkililerinden bir sonuç alamıyoruz. Çiftçilerin hepsi mağdur durumda." dedi.

Çiftçilere ödenecek miktarın bakanların bir konvoy masrafı tutarında bile olmadığını anlatan Mestandoğan, "Çiftçiye gelince para yok. Bu kandırmaktır, dolandırmaktır çiftçiyi." ifadesini kullandı. Çitfçilerden Hatip Gezer ise sadece yaşlılık maaşıyla geçimini sağlamaya çalıştığını belirterek, "4 -5 yıldır devletten alacağımı alamıyorum. Bu kanalı artık istemiyorum. Gelsinler kapatsınlar, ben tarlamı geri istiyorum." şeklinde sitem etti. CİHAN