Yeniden yapılandırma programı çerçevesinde insan yapımı palmiye şeklindeki adaları da inşa eden emlak firması Nakheel'in 14 Kasım'da süresi dolan 3,5 milyar dolarlık İslami bono ya da 'sukuk'un ödemesini erteleyeceği açıklandı. Körfez ülkelerinde resmi tatil dolayısıyla borsalar kapalı olduğu için bölgedeki tepki ilk anda net ölçülemezken Asya ve özellikle Avrupa borsalarında haberin etkisiyle düşüşler yaşandı, altın ve petrol fiyatları geriledi. Bayram boyunca da Türkiye dâhil neredeyse tüm dünya medyasında toplam 80 milyar doları aştığı tahmin edilen Dubai'nin borç krizi ile ilgili haberler yazıldı, analizler yapıldı ve bir zamanların şatafatlı yıldızı Dubai'nin neden bu hale geldiği ve kararın ekonomik krizden kurtulmaya çalışan küresel ekonomiye muhtemel etkisi tartışıldı. MEDYA AŞIRI TEPKİ VERDİ Batılı haber ajansları ve gazetelerin "Dubai eridi, Dubai ekonomisi çöktü, iş çevreleri şokta" gibi başlıklarla geçtiği haberlere tepki gösteren El Habtur Holding başkanı Halef El Habtur, analizcilerin Dubai emirliğinin problemlerini abarttığını ve medyanın 'çok aşırı' tepki verdiğini söyledi. Ülkenin en büyük şirketlerinden birisine başkanlık eden ve Arabian Business'a konuşan El Habtur, "En kötü insanlar analizcilerdir. Analizleriyle daha önce Avrupa'ya ve Amerika'ya zarar verdiler ve dolar değer kaybetti. Para birimi yen ile ilgili hikayeleri nedeniyle de Japonya'ya zarar verdiler." dedi. Şirketlerinde yaklaşık 40 bin kişinin çalıştığı El Habtur, analizcilerin ekonomik karar alamayacaklarını söyledi ve bunun bir 'kıskançlık' örneği olduğunu ifade etti. Şirket başkanı ayrıca bu toprak üzerine ilk tuğla koyulduğundan bu yana hiç bir sözünden dönmediğini ve emirliğin borcunu muhakkak ödeyeceğini vurguladı. BAE EKONOMİSİNE ZARAR GELMEYECEK BAE merkez bankası, ekonomiye bir zarar gelmemesi için Dubai'nin borç ertelemesiyle ilgili gelişmeleri yakından takip ettiğini açıkladı. Merkez bankası sözcüsü ülke ekonomisine negatif bir etkisinin olmaması için gelişmeleri çok dikkatli izlediklerini ifade etti. Yedi emirlikten oluşan Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki her emirlik kendi başına tüzel kişilik taşıyor ve kendi tabii ve mali kaynaklarını kontrol ediyor. Federal hükümet doğrudan bu kaynaklara ulaşamıyor ve herhangi bir emirliğin yükümlülüklerini garantileme mecburiyeti taşımıyor. Merkez bankası ayrıca bankacılık sistemindeki likiditeyi destekleyeceğini ve ülkede faaliyet gösteren yerel ve yabancı bankaların arkasında olduğunu açıkladı. Resmi haber ajansı WAM'ın bildirdiğine göre Pazar günü açıklamada bulunan merkez bankası yetkilileri, BAE bankaları ve yabancı bankaların ülkede faaliyet gösteren şubelerine BAE'nin 3 aylık bankalar arası faiz oranının 50 baz puan üzerinde, merkez bankasındaki cari hesaplarıyla bağlantılı ek likidite desteği sağlanacağını bildirdi. Cumartesi günü Dubaili hükümet temsilcileri ile görüşen merkez bankası yetkilileri, son gelişmelerin neticesinde likidite sıkıntısı yaşanma ihtimaline karşı bankacılık sisteminin destekleneceğini ve BAE bankacılık sisteminin önceki yıla kıyasla daha sağlam ve likit olduğunu kaydetti. Küresel krizin başgöstermesiyle BAE finans bakanlığı geçen sene 19,1 milyar dolarlık paket hazırladığını bildirmiş ve ilk olarak 6,8 milyar dolar daha sonra Kasım 2008'de de yine 6,8 milyar dolar parayı bankacılık sistemine enjekte ettiğini açıklamıştı. Banque Saudi Fransi-Credit Agricole Grubu Riyad şubesinde görevli şef ekonomist John Sfakianis, Bu kaynağın likiditeyi ve özellikle Dubai'deki bankacılık sisteminin sağlamlığını destekleyeceğini söyledi. Uzman ekonomist, merkez bankasının herkese "BAE'deki bankalara yeteri kadar likidite ve garanti sağladığı" mesajını gönderdiğini belirtti. Moody's Ortadoğu analizcisi John Tofarides ise "Eğer tepkiler sadece Dubai World ve Nakheel'in riskleriyle sınırlı kalırsa şu anki beklentilere göre BAE bankalarının potansiyel strese karşı koyabileceğini tahmin ediyoruz." dedi. IMF MEMNUN Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) BAE merkez bankasının finansal sisteme enjekte edeceği ek likidite kararından memnun olduğu öğrenildi. IMF'den yapılan yazılı açıklamada, "BAE, kaynağa dayalı güçlü bir ekonomiye sahiptir ve merkez bankasının son kararını memnuniyetle karşılıyoruz." dedi. Fon ayrıca "yetkililerin borçlular ve kredi veren kurumlar arasındaki konuların çözümü için oluşturulacak mekanizmanın netleştirmesini beklediklerini" ifade etti. DUBAİ BORSASI DÜŞTÜ Dubai World'ün borçlarını yeniden yapılandıracağı haberinin ardından olumsuz havanın estiği ve yatırımcıların tepki gösterdiği Dubai borsasında Pazar günü son bir yılın en büyük günlük değer kaybı yaşandı. 2 Aralık'taki BAE Milli Günü dolayısıyla bu hafta sadece Pazartesi ve Salı günü işlem yapılacak Dubai borsası yüzde 7,30 değer kaybederken başkent Abu Dabi borsası ise yüzde 8,24 düştü ve 2 bin 670 puana indi. Uzmanlara göre Abu Dabi borsasındaki düşüşte Abu Dabi Milli Bankası'nın Dubai World grubuna 345 milyon dolar kredi verdiği açıklaması da etkili oldu. Raporlara göre daha çok satışın yaşandığı ve tüm sektörlerde zarar görüldüğü Dubai borsasında, endeks bin 940 puana geriledi. (CİHAN)