Türkiye'de gündem seçim, itiraz ve sayım ekseninde ilerlerken Dünya dün ilk kez görüntülenen kara deliği konuştu. Uzay bilimi alanında son yılların en önemli gelişmelerden biri olarak kayda geçen kara delik fotoğrafının ortaya çıkmasının arkasında ise gencecik bir bilim insanı var. 29 yaşındaki bilgisayar mühendisi Katie Bouman, projenin arkasında görev alarak bu tarihi olayın gerçekleşmesini sağladı.
Dünyanın gündemi bu hafta kara deliğin fotoğrafıydı… İlk kez geliştirilen bir sistem aracılığıyla Dünya’dan 500 milyon trilyon km (500 kentilyon km, yaklaşık 53 milyon ışık yılı) uzaktaki kara deliğin fotoğrafını çekmek için 200’ü aşkın bilim insanı görev almıştı. Bunlar arasında en kilit rolde yer alan isim ise dünyanın en prestijli eğitim kurumlarından Massachusetts Teknoloji Enstitüsü yani MIT’de yüksek lisans yaparken üzerinde çalışmaya başladığı algoritma ile bunu mümkün kılan Katie Bouman’dı.
Söz konusu algoritmayı 3 yıl önce hazırlamaya başlayan 29 yaşındaki Bouman’ın başında olduğu projede MIT ve Harvard’dan mühendisler, astrofizikçiler ve astronomlar da vardı. Bouman’ın yazdığı algoritma sayesinde dünyanın farklı bölgelerindeki sekiz teleskoptan elde edilen veriler bir araya getirildi. Tek bir teleskopla böyle bir görüntünün kaydedilmesi imkansızken Bouman’ın algoritması sayesinde kara deliği görebildik.
California Teknoloji Enstitüsü’nde doçent olan Bouman, beraber çalıştığı ekibin de alkışlanması gerektiği konusunda ise bir hayli ısrarcı. CNN televizyonuna açıklamalarda bulunan Bouman, “Hiçbirimiz bunu tek başımıza başarmazdı. Bu gerçeğe dönüştüyse, pekçok farklı alanda çalışan çok sayıda kişinin sayesinde” dedi.
DÜNYA TEBRİK EDİYOR
ABD siyasetinin yükselen ismi Demokrart Senatör Alexandria Ocasio-Cortez, Katie Bouman’ın “tarihte hakettiği yeri alması gerektiğini” söyleyen bir mesaj paylaştı. Bouman’ın başarısı MIT ve Smithsonian Vakfı tarafından da kutlandı. MIT Bilgisayar Bilimi ve Yapay Zeka Laboratuvarı, “MIT’de master öğrencisi olan Katie Bouman, 3 yıl önce ilk kara delik görselinin elde edilebilmesi için başlayan sürece liderlik etti. Bugün o fotoğraf yayınlandı” açıklamasını yaptı.
Öte yandan Katie Bouman’ın ekibinde yer alan Arizona Üniversitesi’nde görevli Astronomi ve Astrofizik Profesörü Feryal Özel de yer aldı. Kariyeri boyunca NASA’da da görev yapan Özel, bu projede Modelleme ve Analiz Çalışma Grubu’nu yönetmişti.