SİİRT (A.A) - Zekeriye Güneş/Ayhan Mergen - Siirt Üniversitesi, dünyada sadece Pervari ilçesinin Ekindüzü köyünde 4 kişinin akıcı şekilde konuşabildiği Hertevin dilini bilimsel olarak araştıracak.
     Siirt Üniversitesi, Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) tarafından Tehlike Altındaki Diller Atlasında kaybolan diller arasında gösterilen ve Anadolu Ajansının Bu dili sadece 4 kişi konuşabiliyor başlıklı haberi ile kamuoyuna duyurduğu dünyada sadece 4 kişinin konuşabildiği Hertevin dilini araştırmak için çalışma başlattı.
     Siirt Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Murat Erman, AA muhabirine yaptığı açıklamada, özelliği UNESCO ve AA tarafından kamuoyu gündemine taşınan Hertevin dilini bilimsel olarak araştırmak istediklerini söyledi.
     Bu kapsamda bu dili konuşanların yaşadığı Ekindüzü köyünden göç eden vatandaşların dünyada göç ettikleri ülkeleri araştırdıklarını ifade eden Prof. Dr. Erman, göç edenlerin Fransa ve Kanadada olduklarını tespit etmelerinin ardından bu kişilere ulaşılması için izlenecek yol üzerinde çalıştıklarını belirtti.
     Prof. Dr. Erman, çeşitli üniversitelerde dil bilimci akademisyenlerle işbirliğine gidilerek bu konunun daha detaylı bir şekilde araştırılması ve üniversitede elde edilecek sonuçların eğitim ve öğretimde kullanılması için çalışmaların sürdüğüne dikkati çekerek, UNESCO ve AAnın kamuoyunun gündemine getirdiği Hertevin dilini araştırmak için üniversite bünyesinde bir birim kuracağız. Bu birimde elde edilecek verilerin bizler için yol gösterici olacağını düşünüyoruz dedi.
    
     -Arapça ve Kürtçe de araştırılacak-
    
     Prof. Dr. Erman, kurulacak birimde Siirtte konuşulan dillerden Arapça ve Kürtçenin de araştırılacağını kaydederek, bu konuda kamuoyunun beklentileri ve bilimsel çalışmaların esaslarını belirlenmesi için çalışmaların sürdüğünü belirtti.
     Bu dillerle ilgili olarak üniversitede hangi statüde bir akademik birim kurulacağı konusunda akademisyenler ve YÖK ile istişarelerinin sürdüğünü belirten Murat Erman, Bu dillerle ilgili eğitimin verileceği akademik birim enstitü mü, araştırma merkezi mi yoksa bölüm mü olacak bu konuda çalışmalarımızı sonlandırma aşamasındayız. Umuyorum kısa bir süre sonra bu dillerin akademik düzeyde öğretilmesi için gereken kararı vereceğiz diye konuştu.
    
     -Hertevin dili-
    
     UNESCO tarafından 21 Şubat Dünya Anadili Günü dolayısıyla yayımlanan Tehlike Altındaki Diller Atlasında Türkiyede 15 dilin tehlike altında olduğu belirtilmiş, atlasta, dünya genelinde 200 dilin son üç kuşakta 60-70 yıllık bir süreçte kaybolduğu, 538inin kaybolmak üzere olduğunu, 623ünün tehlike, 502sinin ciddi tehlike altında olduğu, 607sinin ise hassas durumda olduğu vurgulanmıştı.
     Tehlike altındaki diller atlasına göre Türkiyede 3 dil, Ubıhça, Mlahso ve Kapadokya Yunancası kaybolmuş, Çerkez dilleri ve Zazaca güvensiz, 7 dil kesinlikle, 3 dil ciddi anlamda, Hertevin dilinin ise son derece tehlike altında olduğu kaydedilmişti.
     Çeşitli kaynaklara göre, 1960lı yıllara kadar Siirt civarında yaşayan bin kadar kişi tarafından konuşulan dilin ilk kez 1970 yılında Alman Dilbilimci Otto Jastrow tarafından keşfedildiği, Jastrowun 1986da tekrar bölgeye gidip akademik araştırma yaptığı belirtiliyor.
     Daha önce Keldani Katolik Kilisesine bağlı Süryaniler tarafından kullanılan Kuzeydoğu Aramice veya Süryanice ailesine üye Hertevin dili, Süryanilerin Avrupaya göç etmeleri nedeniyle yok olmaya yüz tuttu.
     Anadolu Ajansı, 25 Temmuzda yayımladığı Bu dili sadece 4 kişi konuşabiliyor başlıklı haberi ile Hertevin dilini kamuoyuna duyurmuştu.
    
     Yayıncı: İrfan Cemiloğlu