ABD’de Haziran ayında tarım dışı istihdam beklentilerin çok üzerinde artış gösterdi, fakat son bir haftada Covid-19 vakalarının günde 50 bini aşması ve bir çok eyalette karantina ve sosyal mesafe kurallarının devreye girmesi, bu kritik verinin ileriye yönelik enformasyon kalitesinin düşük olduğu anımsatıyor.
Fed’in en tecrübeli guvernörü James Bullard “Halan finansal kriz ihtimali var” yorumunu yaparken, son FOMC toplantısı tutanakları Fed’in yeni bir hamle yapmaya hazırlandığını gösteriyor.
Foreks’e göre, ABD’de Haziran ayında tarım dışı istihdam beklentilerin çok üzerinde artış gösterdi, ABD Çalışma Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, tarım dışı istihdam 4,8 milyon arttı.
Bu, ABD hükümetinin verileri tutmaya başladığı 1939’dan bu yana görülen en yüksek artış oldu. Ekonomistler ise istihdamın 2,9-3,0 milyon artmasını bekliyorlardı. İstihdam Mayıs aşında 2 milyon 699 bin artış göstermişti.
Haziran ayında işsizlik oranı da Mayıs ayındaki yüzde 13,3’ten yüzde 11,1’e geriledi.
Haftalık işsizlik sigortası başvurularına bakıldığında ise 27 Haziran ile sona eren haftada 1 milyon 427 bin başvuru yapıldı. Önceki hafta bu sayı 1 milyon 4872 bin olmuştu.
Financial Times’a konuşan State Street Global Markets kıdemli global piyasalar stratejisti Marvin Loh “Gayet güçlü bir veri açıklandı, ekonominin şoka umulduğundan daha dirençli olduğu gözleniyor” diye söze başladı. “Fakat, derhal bu veriyi maziye terkedip, ileriye bakmak lazım. Salgında ikinci dalga bir çok eyalette aktivitenin yavaşlamasına neden olacak”.
Bazı detayları daha hatırlatmak şart. Yılbaşından bu yana işini kaybedenlerin sayısı 22 milyon, son 2 ayda yeniden işe başlayanların sayısı ise sadece 7 milyon. Ek olarak, uzun vadeli işsizlik de 2.3 milyondan 2.9 milyona fırladı.
Fed durumun farkında, Fed’in en tecrübeli Guvernörü, St Luis bölgesi başkanı James Bullard, Fed’in bütün parasal destek araçlarını kullanmaya devam edeceğini ifade etti. Bullard’a göre, tehlike geçmiş değil. Hala kredi pazarının donması tehlikesi var ki, bu durumda şirket iflasları hızlanacak.
FOMC’de ise üyeler piyasaların bir numaralı talebi olan uzun vadede gevşek para politikasına sadık kalma taahhütünü tartıştı. Bir çok üye, ekonomik büyümeye destek vermek için Fed’in kaç yıl para basmaya devam edeceğini ve hangi şartlarda faiz artırımlarına başlayacağını açıkça ilan etmesini istiyor. Öte yanda, uzun vadeli tahvil getirilerine tavan koyma fikri henüz yeterince ilgi görmedi.
ABD’de Çarşamba itibarıyla günlük vaka sayısı 50.250 olurken, Arizona, Kaliforniya, Kuzey Karolina, Tennessee ve Texas yeni günlük vaka rekorları kırdılar. 23 eyalet normalleşme sürecini dondurdu, ya da geri adım attı.
Halihazırda tıp uzmanlarının en büyük kaygısı ABD’nin Cumhuriyet Bayramı olan 4 Temmuz’da sosyal mesafe kurallarının çöpe atılması. Bu durumda Temmuz’un ikinci yarısında vaka sayısında çok daha hızlı bir yükseliş gözlenecek.
Kısıtlama ve karantinaların ekonomik faaliyeti yavaşlatıcı etkisi üzerine tüketici güveninin düşmesi de söz konusu olacak.