"Türkiye'ye yurt dışında yatırımcı getirecek" vaadi ile 2017'de kurulan ve yönetim kurulu başkanlığı koltuğunda Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) lideri ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın oturduğu Türkiye Varlık Fonu borç batağında yüzüyor.
Kamunun elindeki tüm değerli şirketleri bünyesinde toplayan Türkiye Varlık Fonu’nun (TVF) net kârı, 2019’da bir önceki yıla göre yüzde 48,3 düşüşle 8 milyar 854 milyon TL’ye geriledi.
TVF’nin internet sitesinde yer alan mali rapora göre, 2018 sonunda 194,6 milyar TL olan TVF’nin finans sektörü dışı toplam borcu 2019 sonunda 284,2 milyar TL’ye yükseldi. Bir yıllık borç artış oranı yüzde 46 oldu.
Fonun bu dönemde faiz ve kur farkı giderleri kaynaklı “finansman giderleri” de yüzde 65 artışla 7,5 milyar TL’ye yükseldi. Genel yönetim giderleri de yüzde 30,4 artışla 18,7 milyar TL’ye ulaştı.
Fonun özkaynakları ise 2019 sonunda 234,5 milyar TL seviyesinde.
20 ŞİRKET, 2 LİSANS, TAŞINMAZLAR…
TVF, 8 farklı sektörden 20 şirket, 2 lisans ve taşınmazlardan oluşan varlık portföyüne sahip.
Tüm madencilik sektörü de Varlık Fonu'na bağlanıyor
Söz konusu şirketler ve lisansların isimleri şöyle:
Ziraat Bankası, HalkBank, Vakıfbank, Borsa İstanbul, Türkiye Sigorta, Türkiye Hayat Emeklilik, Platform AŞ, Botaş, Türkiye Petrolleri, TVF Enerji, TVF Rafineri ve Petrokimya, Türk Hava Yolları, PTT, İzmir Alsancak Limanı, Türkiye Denizcilik İşletmeleri, Eti Maden, TVF Maden, Nakit Karşılığı Şans Oyunları Lisansı, At Yarışı Düzenleme ve Bahis Kabul Etme Lisansı, Türksat, Türk Telekom (yüze 5 hisse)
Fon, Haziran 2020’de yaptığı açıklamayla, İsveçli Telia’nın yüzde 24’lük hissesini satın alarak Turkcell’in kontrolünü eline aldığını duyurmuştu.
HANGİ ŞİRKETLER ZARAR ETTİ?
TVF’nin finansal tablolarında, fon bünyesindeki hangi şirketlerin ne kadar kâr ve zarar ettiği yazmıyor.
Ancak 2019 bilançolarını açıklayan fon bünyesindeki şirketlerden Ziraat Bankası 6,2 milyar TL, Halkbank 1,7 milyar TL, Vakıfbank 2,8 milyar TL, THY 4,5 milyar TL net kâr elde etmişti.
Çaykur ise 2019’da 733 milyon TL zarar açıklamıştı. Fon bünyesindeki büyük şirketlerden Botaş, henüz 2019 finansal verilerini açıklamadı ancak ciddi düzeyde zarar etmiş olma olasılığı bulunuyor.
Fon, geçen yıl 1 milyar dolarlık borçlanmaya gitmişti. TVF 2 milyar dolar borç için HSBC, Citibank ve Çinli ICBC'ye yetki vermişti.
YÖNETİM KURULU BAŞKANI ERDOĞAN
TVF’nin yönetim kurulu başkanlığı koltuğunda Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan oturuyor. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ise fonun başkan vekili. Zafer Sönmez de TVF’de genel müdür olarak yönetim kurulunda görev yapıyor.
TVF yönetim kurulu: (Soldan sağa) Fuat Tosyalı, Rifat Hisarcıklıoğlu, Erişah Arıcan, Berat Albayrak (Başkan Vekili), Recep Tayyip Erdoğan (Başkan), Zafer Sönmez, Hüseyin Aydın ve Salim Arda Ermut.
2016 yılında kurulan Varlık Fonu, 12 Eylül 2018’de Cumhurbaşkanlığı’na bağlandı.