Avrupa, son yılların en ciddi altyapı krizlerinden biriyle karşı karşıya. Geniş bir bölgeyi etkileyen elektrik kesintisi, İspanya başta olmak üzere Fransa’nın bazı kentleri ile Portekiz’in büyük bir kısmında yaşamı durma noktasına getirdi. Kentler karanlığa gömülürken, trafik felç oldu, toplu ulaşım sistemleri çalışamaz hale geldi.

Kesintinin nedeni konusunda net bir açıklama henüz yapılmazken, bazı bölgelerde kriz merkezleri kuruldu. Avrupa Birliği Komisyonu Başkan Yardımcısı Teresa Ribera, ellerinde sabotaj ya da siber saldırıya işaret eden bir kanıt bulunmadığını açıkladı. Buna rağmen incelemeler çok yönlü olarak devam ediyor.

Dünya Gazetesi’nin haberine göre, Portekiz’in ulusal enerji şirketi REN, yaşanan kesintinin yüksek gerilim hatlarındaki dengesizliklerden ve İber Yarımadası’nda görülen ani sıcaklık değişimlerinden kaynaklanmış olabileceğini bildirdi. Ancak bu açıklama, İspanyol kamuoyunda ikna edici bulunmadı; sosyal medyada yapılan yorumlarda resmi açıklamayla alay eden paylaşımlar dikkat çekti.

İspanya merkezli The Objective haber sitesine göre, kesintinin sadece ilk 24 saatlik ekonomik etkisinin 1 milyar euroya ulaşabileceği tahmin ediliyor. Üretimin durması, lojistik zincirindeki aksaklıklar ve bozulabilecek stok ürünler nedeniyle zararın büyüyebileceği değerlendiriliyor.

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, yaşanan krizin büyüklüğüne dikkat çekerek, “Elektrik şirketi dün saat 12.33’te, sistemden yalnızca 5 saniyede 15 gigavatlık üretimin aniden kaybolduğunu bildirdi. Bu rakam, o anda ülkenin elektrik ihtiyacının yaklaşık %60’ına denk geliyor” dedi. Sanchez, olayın nedeni konusunda hiçbir ihtimali dışlamadıklarını ve tüm olasılıkların değerlendirildiğini vurguladı.

Krizin ardından İspanya’da acil durum planları devreye sokuldu. Aralarında Madrid, Endülüs, Galiçya ve Valensiya’nın da bulunduğu sekiz özerk bölge, yönetim yetkilerini merkezi hükümete devrederek 3. seviye acil durum ilan etti.

İspanya’nın ulusal elektrik operatörü Red Electrica, kesintiye neden olan teknik arızaların büyük oranda giderildiğini ve ülkenin elektrik ihtiyacının %99,16’sının karşılandığını açıkladı. Madrid metrosunun bazı hatlarında ulaşım yeniden sağlanırken, bakım çalışmalarının sürdüğü belirtildi.

Portekiz’de ise E-Redes isimli elektrik dağıtım şirketi, gece yarısı itibarıyla 424 trafo merkezinin kısmen faaliyete geçtiğini, yaklaşık 6,2 milyon kullanıcıya yeniden elektrik sağlandığını duyurdu. Şirket, normale dönüş sürecinin net bir takvime bağlanmadığını belirtti.

Yaşanan kesinti, Avrupa Birliği’nin kısa süre önce yayımladığı ve halkı acil durumlara karşı 72 saatlik temel ihtiyaç stoku yapmaya çağıran stratejiyi de yeniden gündeme taşıdı. Bazı Avrupalı parlamenterler bu çağrıyı “savaş histerisi” olarak nitelendirirken, yaşanan krizin ardından bu uyarıların ne denli yerinde olduğu tartışılmaya başlandı.