Türkiye'de Haziran ayında enflasyon, son iki yılın en yüksek seviyesini gördü. Enflasyonda "kritik eşik" uyarısı yapan ekonomistlere göre, enflasyonun gelir dağılımı ve alım gücü üzerindeki etkisi daha da artacak.
Türkiye ekonomisinin yumuşak karnı olarak tanımlanan yüksek enflasyon, vatandaşın alım gücünü eritmeye devam ediyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, yıllık enflasyon Haziran ayında yüzde 17,53 ile son iki yılın zirvesine çıktı. Üretici fiyatlarında yıllık artış ise yüzde 42,89 ile rekor seviyeleri gördü.
DW Türkçe’ye verileri değerlendiren ekonomistlere göre, dünyadaki en yüksek enflasyona sahip ülkelerden biri olan Türkiye'de önümüzdeki aylarda enflasyonda yüzde 20 seviyeleri görülebilir.
TÜFE-ÜFE arasında tarihi fark
TÜİK Haziran ayına ilişkin tüketici ve üretici fiyat endekslerini (TÜFE-ÜFE) açıkladı. Tüketici fiyatları Haziran ayında yıllık bazda yüzde 17,53 artarken, üretici fiyatlarında yıllık artış ise yüzde 42,89 oldu. Böylelikle yıllık enflasyon Mayıs 2019'dan bu yana en yüksek seviyeye yükseldi.
Son 12 aylık enflasyon verilerine bakıldığında, Haziran 2020’de yüzde 12,62 olan tüketici enflasyonun 5 puan, üretici enflasyonun ise aynı dönemde yaklaşık 37 puan artması dikkat çekiyor. TÜFE ve ÜFE arasında açılan bu fark, endeks tarihinin en yüksek farkı olarak kayıtlara geçti.
Peki enflasyonda görülen bu hızlı artışın sebebi ne?
"Normalleşme fiyatları tetikledi"
İstanbul Ticaret Üniversitesi’den Doç. Dr. Oğuz Demir’e göre, Türkiye’nin Haziran ayında Covid-19 salgınına karşı alınan önlemleri gevşeterek normalleşme sürecine geçmesi, enflasyon artışında etkili oldu.
Sokağa çıkma yasaklarının azalması ve işyerlerinin açılması ile beraber tüketim talebinde bir canlanma olduğunu dile getiren Doç. Dr. Demir, "Bu talep canlılığı ile birlikte haziran ayı üreticilerin, işletmelerin mevcut fiyat kataloglarını güncelledikleri bir ay oldu. Aslında enflasyonun bunun da üzerinde gelmesi çok şaşırtıcı olmayacaktı" diyor.
"Fiyat artışları devam edecek"
Enflasyonun önümüzdeki aylarda da yükselişini sürdürmesi bekleniyor. Uzmanlara göre, 1 Temmuz’da yürürlüğe giren elektrik ve doğalgaz zamları ile kuraklık nedeniyle artmaya devam eden gıda fiyatları, enflasyonu yukarı taşımaya devam edecek.
Bundan sonraki aylarda da enflasyon rakamlarında yükseliş eğilimi görüleceğini kaydeden İstanbul Teknik Üniversitesi’den Prof. Dr. Öner Günçavdı, "Yani Temmuz ayında biz Haziran ayını muhtemelen arar duruma geleceğiz; Ağustos ayında Temmuz ayını arar duruma geleceğiz. Yani ciddi bir enflasyonist süreç içerisinde girmiş durumda" diye konuşuyor.