Dış politikası Rusya ve ABD arasında gidip gelen Saray rejiminin Washington’la ilişkileri düzeltmek için yeni bir hamle yaptığı öne sürüldü. Milliyet gazetesinin “İlişkilerin seyrini belirleyecek” başlığıyla manşetten duyurduğu habere göre 30 Eylül’de Ankara, Amerikan Savunma Bakanlığı’na, yabancı askeri satışlar kanalıyla 40 adet F-16 Block 70 ve 80 F-16’nın modernizasyonu için talep mektubu yolladı. İngiltere merkezli Reuters ise kaynaklarına dayandırdığı haberinde, Türkiye’nin F-16 savaş uçağı modernizasyonu ve 40 yeni uçak alımı için ABD’ye talepte bulunduğunu aktardı. Bu hamle 30 Ekim’de Erdoğan’ın Biden ile yapacağı görüşme öncesi siyasi rüşvet olarak yorumlandı.

Ankara bu hamleyi yaparken geçen haftalarda Erdoğan’ın görüşme talebi reddeden ABD Başkanı Joe Biden ise Kongre’ye gönderdiği bildirim mektubunda TSK’nin Suriye’deki varlığını ilgilendiren ifadeler kullandı. Suriye hakkındaki Ulusal Acil Durum halini uzatan Biden Ankara’nın Suriye’deki harekâtının IŞİD’le mücadeleye zarar verdiğini belirtti.

Bu gelişmelerle ilgili Uluslararası İlişkiler Uzmanı Barış Adıbelli ve Emekli Büyükelçi Uluç Özülker BirGün’e konuştu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın CBS televizyonuna verdiği röportajda F-16’lara değindiğini aktaran Adıbelli şunları söyledi: “Erdoğan röportajında F-35 ve F-16 konusunda da tıpkı S-400’de olduğu gibi alternatif kaynaklara yönelebileceklerinin işaretini vermişti. Bu röportajdan da anlaşılıyor ki, Türkiye, Erdoğan’ın ABD ziyareti öncesinde F-16 konusunda bir nabız yoklamış; ama Blinken-Çavuşoğlu görüşmesinde herhalde olumlu bir sonuç çıkmadı ki Cumhurbaşkanı Erdoğan, ‘Sayın Biden ile iyi başladık diyemem’ dedi. Bu durumu Türkiye’de Biden ile yüz yüze görüşmemesine daha çok yoruldu ama kanaatimce asıl neden S-400, F-35 ve şimdide anlıyoruz ki F-16’lar olmuş.”

Erdoğan’ın Soçi’de Putin’le yaptığı görüşmeye de değinen Adıbelli şöyle devam etti: “Esas merak edilen görüşme 30 Ekim’de Biden ile olacak. Türkiye, F-16 dosyasını da masaya getirecek. Ancak Biden’ın Kongre’ye gönderdiği mektubunda Türkiye’yi açıkça Suriye’de ABD’nin ulusal güvenliğine karşı bir tehdit olarak göstermesi 30 Ekim görüşmesinde hem F-16 satışı konusunda rengini de belli etmiş oldu. Türkiye’nin karşısında sadece Beyaz Saray engeli yok aynı zamanda Kongre’nin de Türkiye’ye karşı tutumu biliniyor. Birçok konuda ayrışan Cumhuriyetçi ve Demokrat Parti konu Türkiye olunca Kongre’de birlikte hareket ediyorlar. Daha şimdiden gelen haberler Kongre’nin bu satışı onaylamayacağı yönünde.”

Özülker ise F-16 talebinin kabul edilmesinin Kongre’den geçmesine bağlı olduğunu vurguladı. Özülker şöyle konuştu: “ABD ile ilişkilerini kopartmak istemeyen Ankara’nın, ABD’nin önünü kesmesi durumunda ‘Bunlara ihtiyacım var bu sebeple ben de başka kaynaklarda bulurum’ şeklinde bir politikaya yönelmesinin gerekçeleri oluşturulmuş olur. ABD’nin bunu kabul etmemesiyle çıkarcı bir politikayla devam etme ihtimali de olası görünüyor.”

Öte yandan ABD’de bulunan bir dizi STK, Türkiye’nin F-16 savaş uçağı satın almak için talepte bulunmasına karşı lobi faaliyeti başlattı.