ABD Dışişleri Bakanlığının dün açıkladığı “2024 İnsan Hakları Uygulamaları Ülke Raporları”nda Türkiye’de yaşanan insan hakları ihlalleriyle ilgili önemli hususlara yer verildi.

Hukukçu Gökhan Güneş tarafından yapılan paylaşımda, ABD Dışişleri raporunda Türkiye’ye ilgili yer alan bölümler şöyle:

“Hükümet, özellikle PKK terörüne ve Gülen hareketine karşı yürütülen faaliyetlere ilişkin hassas konulardaki haberlere ilişkin olarak, bireyler ve medya kuruluşları hakkında rutin olarak terörle bağlantılı suçlamalar yöneltti. İnsan hakları örgütleri ve gazeteciler, hükümetin bunu devlete eleştirel olarak algılanan ifadeler nedeniyle gazetecileri ve kamuoyunu hedef almak ve yıldırmak amacıyla yaptığını dile getirdiler.

Yetkililer ayrıca yayıncıları kitap tanıtımına ilişkin kısıtlamalara tabi tuttu. Bazı durumlarda savcılar, bazı Kürtçe, Kürt yanlısı ya da Hizmet Hareketine ilişkin kitapların bulundurulmasını bir terör örgütüne üyeliğin inandırıcı delili olarak değerlendirdi.

İnsan hakları örgütleri, Hizmet Hareketi ve PKK ile bağlantılı oldukları iddia edilen kişilerin işkenceye, kötü muameleye veya istismara maruz bırakıldığını bildirdi. Örneğin Ekim ayında, altı Birleşmiş Milletler (BM) özel raportörü ve BM Zorla veya İrade Dışı Kaybetmeler Çalışma Grubu’nun başkanı, kolluk kuvvetlerinin Hizmet Hareketiyle bağlantılı olduğu iddia edilen çocuklara “fiziksel işkence” uyguladığına ve çocukların “kan kusturacak” düzeyde fiziksel şiddet uygulanmakla tehdit edildiklerine ilişkin raporları kayda geçti.

Hükümet, Hizmet Hareketi üyelerini yakalamaya yönelik dünya çapında bir çaba yürüttü. Kimi zaman usule uygun yargısal süreçler işletilmeksizin belirli kişilere karşı olumsuz işlemler yapılması için hükümetin diğer ülkelere ikili düzeyde baskı uyguladığına dair güvenilir raporlar bulundu. Yıl boyunca yayımlanan güvenilir raporlara göre hükümet, sınır ötesi baskı eylemlerini kolaylaştırmak amacıyla diğer hükümetlerle kasıtlı olarak işbirliği de yaptı.

773 KİŞİ HAKKINDA KIRMIZI BÜLTEN ÇIKARILDI

New York Times, 20 Şubat’ta, hükümetin 2021 yılında Hizmet Hareketiyle bağlantılı 773 kişi hakkında kırmızı bülten çıkardığını ve ardından bu kişilerin pasaportlarını iptal ettiğini ya da yenilemeyi reddettiğini bildirdi. Hükümet, söz konusu vatandaşların Gülen hareketine bağlı kuruluşların üyesi olduğunu sıkça iddia etti; bu kişilerin ikamet ettikleri ülkenin dışına seyahat etmeleri çoğu zaman mümkün olmadı.

Ekim ayında Kenya, Türk hükümetinin talebi üzerine, Hizmet Hareketiyle bağlantılı olduğu iddia edilen dört kayıtlı Türk mülteciyi iade ettiğini doğruladı. Türk makamlarının, Orta Asya’daki muhataplarıyla işbirliğini artırarak insan hakları savunucularını gözaltına almak, sınır dışı etmek ve ülkeye girişlerini engellemek üzere hareket ettiği bildirildi.

Hükümetin, tam usule uygun yargısal süreçler işletilmeksizin gerçekleştirilen yargısız iadelerde diğer hükümetlerin desteğini sağlamak amacıyla ikili düzeyde baskı uyguladığına dair kanıtlar vardı ve bu talepleri terörle mücadelede işbirliği çerçevesinde sunduğu ifade edildi. Ekim ayında Kenya, Türk hükümetinin talebi üzerine Hizmet Hareketiyle bağlantılı olduğu iddia edilen dört kayıtlı Türk mülteciyi iade ettiğini bir kez daha doğruladı.