Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi beş yıllık dönemi geride bırakırken AKP’de sistemin artıları ve eksileri masaya yatırılıyor. Yüzde 50+1 modeli rahatsızlık veren temel başlıklardan biri.

Tartışma, geçtiğimiz pazar günü düzenlenen seçimden çok önce başlasa da, AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ilk turda bahse konu şartı sağlayamaması sonrası 'değişiklik' önerileri hız kazandı.

Seçime giden süreçte yapılan çoğu ankette yüzde 50+1'i yakalayamayan Erdoğan, katıldığı bir programda anayasaya göre cumhurbaşkanı seçilebilmek için gereken 50+1 kuralının değişip değişmeyeceğine ilişkin değerlendirmede bulunmuştu:

"Böyle bir yapılanmaya veya düzenlemeye katılacak olan siyasi partiler olursa, bunun olmaması söz konusu değil, olabilir. Doğrusu ben de olmasından yanayım. Bu seçimden sonra böyle bir adım atılabilir ve eğer bu adım karşılık bulursa, çünkü anayasa değişikliği gerektiriyor, olmaması için hiçbir neden yok, ben şahsen böyle bir adımın atılması halinde buna taraftarım ve temennim odur ki seçim sonrasında atılacak bu adımla bir netice alırsak, o zaman seçim süreçleri çok daha rahat, kolay olacaktır."

Milliyet gazetesinde yer alan habere göre kural nedeniyle kıl payı ikinci tura kalan cumhurbaşkanlığı seçiminin ardından 50+1 düzenlemesi yeniden siyaset gündeminin tartışma başlıkları arasına girdi. 

Düzenleme, getirildiği günden bu yana AKP içinde de tartışılıyor. 2018 seçimleri sonrası kurala ilişkin itirazlar yüksek sesle dillendirilmiş, iktidar partisi içinden bazı isimler barajın yüzde 40+1 şeklinde değiştirilmesi önerisini gündeme getirmişti.

Erdoğan bu konuda partisinden gelen itirazlara ilişkin sorular üzerine "Bu durum bir Anayasa değişikliği gerektiriyor. Dolayısıyla konuşma yeri Meclis’tir. Ön hazırlığımızı buraya getirebiliriz. Onun için iktidarıyla, muhalefetiyle el ele vererek bunu gerçekleştirebiliriz" açıklamasını yapmıştı.

Ancak daha sonra partisinin yetkili kurullarında konu gündeme gelince, "Daha 2023 seçimlerinde çok var, şu anda bu iş gündemimizde yok" görüşünü dile getirdiği kamuoyuna yansımıştı.

Bu oran, şimdilerde yeniden gündemde.

Erdoğan'ın Cumhur İttifakı'ndaki ortağı MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ise kuralın değiştirilmesine mesafeli yaklaşanlardan.

"Tek turda yüzde 40'la seçilmeyi öngören ülke örneği dünya üzerinde yoktur. Böylesi bir tercih olması halinde yürütmenin demokratik meşruiyet sorunu doğacaktır" diyen Bahçeli, şöyle devam etmişti: 

"Cumhurbaşkanını halkın seçtiği tüm sistemlerde geçerli oyların salt çoğunluğu ile seçilmesi temel kaidedir. Değiştirmeye kalkmak, bu konuyu tartışmaya açmak yönetim sistemine güvensizliği körükleyecektir. Bu masum bir talep değildir. Bize göre Cumhurbaşkanlığı Sistemi lehine en güçlü argümanlardan biri 50+1 oyla iktidara gelmek için partiler arası uzlaşı ve kutuplaşmanın azalmasıdır."