Eski bakanlar ve hukukçulardan adalet çağrısı: Hukukun üstünlüğü askıda!

Aralarında eski bakanlar, milletvekilleri, akademisyenler ve hukukçuların da bulunduğu 19 tanınmış isim, “Adalet Çağrısı” başlıklı ortak bir deklarasyon yayınladı. AKP iktidarından, yargı bağımsızlığından ifade özgürlüğüne kadar birçok temel hak için reform talep edildi.
Türkiye’de yargının siyasallaşmasına ve hukukun üstünlüğünün zedelenmesine karşı “Adalet Çağrısı” başlıklı bir metin yayımlandı. Ertuğrul Günay, Hüseyin Çelik, Ertuğrul Yalçınbayır, Nesrin Nas, Doğu Ergil, Haşim Kılıç, Haluk Özdalga ve Suat Kınıklıoğlu’nun da aralarında bulunduğu 19 ismin imza attığı açıklamada, “Adaletsizlik bir beka sorunudur!” vurgusu yapıldı.

AİHM Kararları Bağlayıcıdır

Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarının bağlayıcılığına vurgu yapılırken; adil yargılanma hakkı, ifade özgürlüğü ve cezaevi koşulları gibi konular da gündeme taşındı.

Metinde, “Adalet, hukukun üstünlüğüyle; devlet yönetiminin hukuka bağlı ve hukuk önünde herkesin eşit olmasıyla sağlanır. Hukukun üstünlüğü yoksa adalet yoktur” denilirken, hukukun taraflı ve ayrımcı uygulanmasının devletin meşruiyetini ve yurttaşların devlete olan güvenini sarstığı vurgulandı.

“Hukuk Devleti Askıda, Adalet Yara Aldı”

Deklarasyonda, 2017 Anayasa değişikliğiyle birlikte yürütmenin kişiselleştiği ve yasama ile yargının yürütmenin kontrolü altına girdiği ifade edildi. Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına uyulmamasının hukukun bağımsızlığını zedelediği belirtildi. “İltisak” ve “irtibat” gibi kavramlarla yeni suç tanımlarının yaratıldığı, gizli tanık beyanlarıyla tutuklamalar yapıldığı ve mahkeme kararı olmaksızın mal varlıklarına el konulduğu gibi uygulamaların insan haklarını ihlal ettiği savunuldu.

Çağrıda, “Adalet halkın ekmeğidir” ifadesiyle Bertolt Brecht’e atıfta bulunularak, hukukun olmadığı yerde barış, huzur ve kalkınmanın da mümkün olamayacağı dile getirildi.

Kısmi Af, İfade Özgürlüğü, Kuvvetler Ayrılığı Talebi

Açıklamada, kadın ve çocuklara karşı cinsel suçlar, mala ve cana kast içeren şiddet suçları ile uyuşturucu ticareti hariç olmak üzere siyasi tutukluların serbest bırakılması talep edildi. Ayrıca ifade özgürlüğünün genişletilmesi ve çoğulculuğun teşvik edilmesi gerektiği belirtildi. Çağrıcılar, kuvvetler ayrılığı ilkesinin yeniden tesis edilmesini, adil yargılamanın sağlanmasını ve kayyım atamalarına son verilmesini istendi.

Adalet Sisteminin Yeniden Tesisi İçin Şu Talepler Sıralandı:

    Yargı reformu: Hukuk eğitiminden yüksek yargının yapılandırılmasına kadar bağımsızlığı sağlayacak bir reform
    AYM ve AİHM kararlarına tam uyum
    Gizli tanık ve “iltisak” gibi istismara açık uygulamalara son verilmesi
    İfade özgürlüğü alanının genişletilmesi
    Kuvvetler ayrılığı ilkesinin yeniden hayata geçirilmesi
    Temel hakları kısıtlayan keyfi uygulamalara son verilmesi
    Cezaevlerinde koşulların iyileştirilmesi, yaşlı ve hasta tutukluların tahliyesi
    Sulh ceza hâkimliklerinin kaldırılması, tutuklamanın cezalandırma aracı olmaktan çıkarılması
    Bazı suçlar hariç kısmi genel af çağrısı ve siyasi tutukluların serbest bırakılması

İmzacılar

Deklarasyona imza atanlar şu isimlerden oluşuyor:

    Abdulbaki Erdoğmuş (Eski milletvekili, ilahiyatçı)
    Ali Rıza Gören (Doç. Dr., hukukçu)
    Bahattin Yücel (Eski Turizm Bakanı, tarihçi)
    Beyhan Aslan (Eski milletvekili, hukukçu)
    Doğu Ergil (Prof. Dr., sosyolog)
    Erdal Türkkan (Prof. Dr., iktisatçı)
    Ertuğrul Günay (Eski Kültür ve Turizm Bakanı)
    Ertuğrul Yalçınbayır (Eski Başbakan Yardımcısı)
    Figen Çalıkuşu (Avukat, KARAR yazarı)
    Hakan Tartan (Eski Bakan, gazeteci)
    Haluk Özdalga (Eski milletvekili, yazar)
    Haşim Kılıç (Anayasa Mahkemesi eski Başkanı)
    Helin Fırat (Yönetici)
    Hüseyin Çelik (Prof. Dr., Eski Milli Eğitim Bakanı)
    Mehmet Altan (Prof. Dr., iktisatçı)
    Müslüm Doğan (Eski Bakan, mühendis)
    Nesrin Nas (Eski milletvekili, iktisatçı)
    Saffet Özbek (Eski milletvekili, hukukçu)
    Suat Kınıklıoğlu (Eski milletvekili, uluslararası ilişkiler uzmanı)

Metnin tamamını buradan okuyabilirsiniz
03 Haziran 2025 19:59
DİĞER HABERLER