Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle başlayan enerji krizi Avrupa Birliği’ni (AB) sarsmayı sürdürürken, enflasyon ve ekonomik durgunluğun artmasıyla birlikte Euro para birimi ABD Doları karşısında bugün son 20 yılın en düşük seviyesine geriledi.
Beklediği büyüme hızını yakalayamayan Çin’in para birimi Yuan ve İngiliz para birimi Sterlin de ciddi değer kayıpları yaşıyor.
Euro neden değer kaybediyor?
Dolar endeksi, 109,2 ile 6 haftanın en yüksek seviyesine çıkarken, Euro/Dolar paritesi 0,9901 ile Aralık 2002'den bu yana en düşük seviyeyi gördü.
Analistler, dünyanın önde gelen ekonomilerinde yüksek enflasyon ve düşük büyüme temasının korunduğunu belirterek, yatırımcı fiyatlamaları açısından merkez bankalarının alacağı aksiyonlar ve sözle yönlendirmelerin belirleyici olmaya devam edeceği yorumunu yapıyor.
ABD Merkez Bankası'nın (Fed) gelecek ayki toplantısında atacağı adımın büyüklüğüne ilişkin belirsizliklerin risk iştahının düşük seyretmesine neden olduğunu vurgulayan analistler, buna paralel Dolar talebinin de güçlü kaldığı görüşünü dile getiriyor.
Avrupa'da devam eden resesyon kaygılarının Euro para birimini baskıladığına da değinen ekonomi uzmanları, bugün dünya genelinde öncü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) başta olmak üzere yoğun veri gündeminin takip edileceğini, teknik açıdan dolar endeksi için 109,3'ün aşılması durumunda 110'un direnç, 108'in ise destek konumuna geleceğini belirtiyor.
Rus doğal gazı ve Fed’in faiz kararı
Rusya’nın Avrupa’ya gaz tedarikini üç günlük durdurma kararı sonrası enerji krizinin daha da kötüleşeceği endişesi ve Fed’in eylüldeki toplantıda 75 baz puanlık faiz artışına gideceğine yönelik artan beklentiler Euro para biriminin değerindeki düşüşte etkili olduğu tahmin ediliyor.
Berenberg baş ekonomisti Holger Schmieding, Reuters’e yaptığı açıklamada gaz fiyatlarının daha da artacağı endişesinin Euro para biriminin değer kaybetmesinde önemli rol oynadığını bildirdi.
Societe Generale Bankası’nın Londra’daki strateji uzmanı Kenneth Broux, yaz aylarındaki düşük likidite ve zayıf para akışıyla birlikte gaz fiyatlarındaki artışın, Euro para biriminin değer kaybetmesinde önemli faktör olduğu görüşünü dile getirdi.
Rusya’nın bakım amaçlı doğal gaz boru hattını üç gün kapalı tutacağı açıklamasını ardından endişeler artarken, İngiliz ve Hollandalı toptan doğal gaz fiyatları dün artış göstermişti.
Euro Bölgesi’nde ekonomik faaliyetler düşüşünü ikinci aya taşıdı
Bu arada Euro Bölgesi'nde bileşik Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), hayat pahalılığının tüketicileri harcamaları kısmaya zorlaması ve arz kısıtlamalarının da üreticilere zarar vermesi nedeniyle ağustosta 49,2 puana gerileyerek, düşüşünü art arda ikinci aya taşıdı.
S&P Global, Euro Bölgesi'ne ilişkin ağustos ayı PMI öncü verilerini açıkladı. Buna göre, ağustosta bir önceki aya göre 0,7 puan azalarak 49,2 puana inen Euro Bölgesi'nde bileşik PMI, son 18 ayın en düşük seviyesini gördü. Endekse ilişkin beklenti, öncü veride açıklanan 49 puan olması yönündeydi.
Euro Bölgesi'nde ağustos ayı hizmet PMI ise 51,2 puandan 50,2 puana indi. PMI verisinde, 50 puanın üstü büyümeye, 50 puanın altı ise daralmaya işaret ediyor.
S&P Global açıklamasında, yaşam için artan maliyetlerin hizmet sektöründe talebi baskıladığı belirtildi. S&P Global Ekonomi Direktörü Andrew Harker, konuya ilişkin değerlendirmesinde, "Ağustos PMI verileri, Euro Bölgesi’nde ekonomik üretiminin 2022'nin üçüncü çeyreğinde daralacağını gösteriyor." ifadelerini kullandı.
Harker, hayat pahalılığı baskılarının, Covid-19 salgını kısıtlamalarının kaldırılmasının ardından hizmet sektöründeki toparlanmayı baltalandığını ve imalat sektörünü daralmaya zorladığını vurguladı.
VP Bank Başekonomisti Thomas Gitzel de konuya ilişkin değerlendirmesinde, "Resesyon çoktan başladı" ifadesini kullandı. Gitzel, imalat sanayinin, artan enerji maliyetleri, doğal gaz krizi tehdidi, öngörülemeyen hava koşulları ve yükselen faiz oranlarının "zehirli bir karışımı" ile mücadele ettiğini vurguladı.
Öte yandan, Avrupa ekonomisinin lokomotif ülkesi Almanya'da temmuzda 48,1 puan olan bileşik PMI, şubatta 47,6 puan olarak tespit edildi. Beklenti, endeksin 47,4 puana gerilemesi yönündeydi.
Hizmet sektörü PMI verisi de ağustosta 49,7'den 48,2’ye inerek son 18 ayın en düşüğüne geriledi. İmalat PMI verisi ise düşüş beklentisine karşın tedarik zincirlerinde kısmen rahatlama ile 49,3 puandan 49,8 puana yükseldi.