DW'nin haberine göre, Avrupa Komisyonu'nun Genişlemeden Sorumlu Komiseri Marta Kos bu göreve atanmasının ardından ilk kez Cuma günü geleceği Ankara'da Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile buluşacak.

Fidan-Kos görüşmesinde vize serbestisinden son dönemde ivme kazanan savunma iş birliğine kadar çeşitli başlıklar ele alınacak.

Kos ile Fidan'ın yapacağı görüşme 1 Aralık 2024 tarihinde göreve başlayan Avrupa Birliği (AB) Komiseri'nin Türkiye'ye ilk resmi ziyareti olması açısından önemli.

ABD Başkanı Donald Trump'ın seçilmesinin ardından çalkantılı bir döneme giren Avrupa-Atlantik ilişkileri, AB ülkelerinin Türkiye'ye daha farklı bakmaya başlamalarına yol açmıştı.

Dışişleri Bakanlığı kaynakları tarafından edinilen bilgiye göre Fidan'ın görüşmede, AB üyeliğinin Türkiye'nin stratejik hedefi olmayı sürdürdüğünü vurgularken buna karşılık AB'nin Türkiye'ye yönelik "adil bir yaklaşım benimsemesi" gerektiği beklentisini aktaracağı belirtiliyor.

Fidan bu kapsamda Kos'un görev döneminde "Türkiye-AB ilişkilerinin sürdürülebilir ve öngörülebilir kılınması hususunda AB'den somut adımlar beklediğini" iletecek.

Bakanlık kaynakları, AB Dış İlişkiler Konseyi'nin 15 Temmuz 2019 kararlarının "artık gerekçesi kalmadığını" belirtirken Fidan'ın bu hususu Kos'a da aktarması ve Türkiye-AB ilişkilerinde kurumsal istişare mekanizmalarının yeniden işler hale getirilmesinin zamanının geldiğini vurgulaması planlanıyor.

Söz konusu kararlar Türkiye'nin o dönemde Doğu Akdeniz'deki hidrokarbon arama faaliyetleri nedeniyle bir dizi tedbiri içeriyordu ve Türkiye-AB ilişkilerinde önemli bir dönüm noktası olmuştu. Ortaklık Konseyi de dahil olmak üzere yüksek düzeyli diyalog toplantıları askıya alınmış, bu durum Türkiye ile AB arasındaki kurumsal diyalog mekanizmalarının işlevsizleşmesine yol açmıştı.

Hakan Fidan bu kapsamda Kos'a Türkiye-AB Ortaklık Konseyi ve Yüksek Düzeyli Diyalog toplantılarının en kısa sürede düzenlenmesinin ve Gümrük Birliği'nin güncellenmesi müzakerelerine bir an önce başlanmasının önem taşıdığının altını çizecek

Bu arada Fidan yeşil dönüşüm, dijitalleşme ve bağlantısallığa yönelik yatırımları hızlandırma potansiyeli olan Türkiye Yatırım Platformu ile ilgili Ankara'nın ve ekonomi yönetiminin beklentilerini de karşı tarafa aktaracak. Edinilen bilgiye göre Fidan, Platform'un gecikme olmaksızın Türkiye'deki faaliyetlerine başlaması ve finansmanının arttırılmasını talep edecek.

Vize serbestisi de masada olacak

Fidan ile Kos'un görüşmesinde son yıllarda Türk vatandaşlarının büyük sıkıntı yaşadığı Schengen vizesi sorunu da masada olacak.

AB, 15 Temmuz'da aldığı kararla Schengen vizesine başvuran Türk vatandaşları için "kademeli kural" olarak adlandırılan yöntemi uygulayacağını açıklamıştı.

Fidan'ın bu kararı memnuniyetle karşıladıklarını Kos'a aktaracağı ancak yeni düzenlemelerin tüm kesimlere yaygınlaştırılması gerektiğini vurgulayacağı ifade edildi. Edinilen bilgiye göre Vize Serbestisi Diyaloğu sürecinin sonuçlandırılması ve bu süreçte kolaylaştırıcı önlemlerin etkin şekilde uygulanmasının elzem olduğunu da dile getirecek.

Türkiye ile AB 2013'te mültecilerin Türkiye'de tutulması için Geri Kabul Anlaşması imzalamış ve beraberinde Türk Vatandaşları için Vize Serbestliği Diyaloğu başlatılmıştı. Ancak bu diyaloğun sürdürülmesi için tamamlanması şart koşulan toplam 72 kriterden altı tanesi Ankara tarafından hâlâ yerine getirilmemiş durumda.

AB, bu kriterleri yerine getiren Latin Amerika ülkeleri dahil bazı ülkelere vize serbestisini sağlamıştı.

Türkiye-AB savunma ilişkileri de gündemde

Fidan-Kos görüşmesinin gündemindeki bir başka konunun da önemli jeopolitik gelişmeler sonrasında ivme kazanan savunma iş birliği olması bekleniyor.

Türkiye, Almanya ve İngiltere ile Eurofighter Typhoon savaş uçakları konusunda anlaşmaya varmış ve dün İngiltere ile Türkiye arasında mutabakat imzalanmıştı.

Dışişleri Bakanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye göre Fidan "mevcut konjonktürde, Türkiye'nin AB'nin savunma ve güvenlik girişimlerine dahil edilmesinin bir tercih değil, kazan-kazan temelinde bir zorunluluk olduğunu" aktaracak, ayrıca Türkiye ve AB'nin Karadeniz Stratejisi ve bağlantılı alanlarda iş birliği yapmasının kritik önem arz ettiğini dile getirecek.

Fidan, Rusya-Ukrayna savaşı, Gazze ve Filistin'deki durum, Suriye'nin istikrarı ve yeniden inşası başta olmak üzere ortak çözüm gerektiren bölgesel krizlerde eş güdüm sağlanması çağrısında da bulunacak.