Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) dün 2024 yılı Temmuz ayı ihracat rakamlarını açıkladı. Buna göre, İsrail'e ihracatı 9 Nisan'da kısıtlayan, 3 Mayıs'ta ise tamamen yasaklayan Türkiye'nin Filistin'e ihracatı temmuzda patladı. Temmuz 2023'te 9,3 milyon dolar olarak görülen ihracat, Temmuz 2024'te yüzde 1180'lik olağan dışı artışla 119,7 milyon dolar oldu.

Sözcü'nün haberine göre; normalde aylık 10 milyon dolar civarında seyreden Türkiye'nin Filistin'e ihracatının, Türkiye'nin İsrail'e ihracatı durdurduğunu açıkladığı mayıs ayında yıllık yüzde 338 artışla 51,5 milyon dolara, haziranda ise yıllık yüzde 536 artışla 58,6 milyon dolara fırladıktan sonra temmuzda da yaklaşık 120 milyon dolarla rekor kırması dikkat çekti.

Anadolu Ajansı'nda 7 Nisan 2024 tarihinde "İsrail'e ihracat önemli oranda azalırken Filistinlilere ulaştırılan malların sevkiyatı devam ediyor" başlığıyla ve Ticaret Bakanlığı kaynaklarına dayandırılarak yayımlanan haberde, Türkiye'nin Filistin'e ihracatının yüzde 96,5'lik kısmının İsrail'e ait Hayfa ve Aşdod limanlarından yapıldığı, limanlardan Batı Şeria ve Gazze'ye transfer edildiği yazılmıştı.

Haberde, "Türkiye'den Filistin'e yönelik gönderilen mallar, Filistin'in kendine ait gümrüklerinin olmaması nedeniyle İsrail üzerinden ve İsrail gümrükleri aracılığıyla Filistin'e geçiş yapıyor. Filistin'e gelecek mallarda varış noktası olarak İsrail'in gösterilmesi veya 'via Israel' ibaresinin bulunması zorunlu tutuluyor" denilmişti.

İsrail'e ihracatın yasaklanması öncesinde hükümet, "Kayıtlarda İsrail görünüyor ama ihracatın çoğunu Filistin'e yapıyoruz ama İsrail üzerinden yaptığımız için İsrail görünüyor" diyordu ancak İsrail'e ihracat yasağı sonrasında Filistin'e ihracat rakamlarının patlaması ve bu ihracatın da İsrail limanları üzerinden yapıldığının bilinmesi, şüphelere neden oldu.

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, 3 Mayıs tarihinde yaptığı açıklamada, "İsrail ile ticaretin kesilmesinden Filistin halkının etkilenmemesi için 'teknik görüşmelerin' yapıldığını" söylemişti.

İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz, X hesabından 9 Mayıs'ta yaptığı açıklamada Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın geri adım attığını ve bu ülkeye yönelik ticaret kısıtlamalarının birçoğunu kaldırdığını iddia etmiş, Bakan Bolat bu iddiayı yalanlamıştı.

Filistin'e ihracat rakamlarındaki astronomik artış "İsrail'e ihracat kayıtlarda Filistin olarak mı gösteriliyor" sorularına neden olurken, TİM Başkanı Mustafa Gültepe, Sozcu.com.tr'ye yaptığı açıklamada, İsrail'e değil Filistin'e ihracat yaptıklarını, yasak olduğu için İsrail'e ihracatın mümkün olmadığını, Filistin'e ihracatta çok yüksek artış olmasının nedenini ise bilmediğini söyledi.

TİM Başkan Vekili ve İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı (İDDMİB) Çetin Tecdelioğlu ise, daha önce İsrail üzerinden yapılan ve İsrail olarak kaydedilen ihracatın bir kısmının Filistin'e ve diğer ülkelere gittiğini, şimdi yine İsrail limanları üzerinden Filistinli şirketlere yapılan ve Filistin olarak kaydedilen ihracatın da daha sonra İsrail ve diğer ülkelere transfer edilmiş olabileceğini, ihracatın tamamen durmasının imkansız olduğunu ifade etti.