AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin dün bir araya gelirken ekonomik meseleler gündemin ilk sıralarında yer aldı.

Rusya’nın Soçi kentinde yapılan görüşmenin ardından yayımlanan ortak bildiride de iki ülke arasındaki ticaret hacminin ve bir dizi sektörde işbirliklerinin artırılması konusundaki mutabakatlara işaret edildi..

Görüşmenin ardından Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak da Türkiye’nin doğalgaz ithalatı için ödemelerin bir kısmını Rus para birimi ruble ile yapacağını duyurdu.

Erdoğan da Soçi dönüşü uçakta gazetecilere yaptığı açıklamada ödemelerde ruble kullanımı konusunda Putin ile mutabık kaldıklarını söylerken, iki ülkenin merkez bankası başkanlarının da Soçi’de görüşme yaptığı bilgisini paylaştı.

Soçi’deki zirve dünyada da yankılandı. İngiliz ekonomi gazetesi Financial Times, zirvenin ardından “Putin ve Erdoğan ekonomik ilişkileri derinleştirme sözü verdi” başlığıyla yayımladığı haberde iki liderin yeniden yakınlaşmasında ekonomik nedenlerin etkili olduğuna

işaret edildi.

Ukrayna işgali gerekçesiyle Batı’nın uyguladığı yaptırımların Rus ekonomisinin küresel finansal sistemle bağını büyük ölçüde kopardığına ve onu yasaklı ithal malları başka yerlerden almak ve enerji ihracatı için pazar bulmak için mücadele etmeye zorladığını aktaran FT, Türkiye’nin artan dış ticaret açığı nedeniyle sorun yaşadığını ve açığı kapatmak için yabancı sermaye arayışı içinde olduğunu vurguladı.

ABD ve diğer batılı müttefiklerin, Erdoğan’ın Ukrayna’nın işgali konusundaki ikircikli duruşundan endişe duyduklarını aktaran FT’nin, ABD Hazine Bakan Yardımcısı’nın, haziran ayında Türk yetkililer ve İstanbullu bankacılarla bir araya gelerek onları Rusya’nın yaptırımlardan kaçmasına aracılık etmemeleri konusunda uyardığını hatırlatması dikkat çekti.

Ukraynalı bir istihbarat yetkilisi ve batılı bir diplomata göre, Soçi toplantısının, Ukrayna istihbarat servislerinin geçtiğimiz günlerde Moskova’dan ele geçirdiklerini söyledikleri ve Türk-Rus işbirliği önerilerini içeren bir belgeyi NATO ülkeleriyle paylaştığı dönemde gerçekleştiğini, kaynakların, önerilerin Rusya’nın Türk bankalarının yardımıyla yaptırımlardan kaçmasına yardımcı olmanın yollarını ve enerji ve sanayi de dahil olmak üzere diğer alanlarda işbirliğini içerdiğini söylediğini aktaran FT, Moskova’nın batı yaptırımlarını atlatmak için Ankara’dan yardım istediğini, bir NATO üyesi olan Türkiye’nin bu önerileri kabul edip etmeyeceği belli olmadığını yazdı.

İkili ticarette yerel para birimlerinin kullanılması kararına da değinen FT, “Böyle bir adım, Rusya’nın ABD’ye bağlı küresel petrol piyasasından kaçınmasını sağlarken, Türkiye’nin de enerji için TL ödeyerek azalan döviz rezervlerine verdiği zararı sınırlamasını sağlayacaktır” ifadelerini kullandı.

Artan cari açık ve düşük rezervler nedeniyle Türkiye ekonomisinde sorunlar artarken, Rusya’nın Akkuyu nükleer santrali yatırımı için yapacağı harcamalarda değerlendirmek üzere Türkiye’ye para göndermesi de son günlerin en çok konuşulan konularından oldu.

Ekonomist Uğur Gürses’in hesaplamasına göre 26 Temmuz-4 Ağustos tarihleri arasında Merkez Bankası’nın brüt rezervlerinde yaklaşık 9 milyar dolarlık artış olurken, bu artışta Akkuyu etkisinin olduğu düşünülüyor.

Öte yandan, 26 Temmuz-2 Ağustos tarihleri arasında bankalardaki yabancı mevduat miktarında da yaklaşık 5 milyar dolarlık artış yaşandı. Bu artışın da Akkuyu kaynaklı olduğu düşünülüyor.