Fenerbahçeli Tuncay Şanlı, eliyle sus işareti yapıyor. Galatasaraylı Necati Ateş, kolunu, ardından da parmağını öpüyor. Beşiktaşlı Kleberson, gol sevincini ok atma işaretiyle kutluyor. Trabzonsporlu Yattara, golden sonra horon tepiyor... Peki futbolcuların bu ilginç sevinç gösterilerinin anlamı ne? Bir yerlere mesaj mı gönderiyorlar? İşte bu soruların cevabını hem ünlü futbolculara hem de beden dili uzmanlarına sorduk. Futbolcular, hem attıkları goller hem de gol sonrası yaptıkları sevinç hareketleriyle futbolseverlerin zihninde yer ediniyor. 90 dakika boyunca nefes kesen eforlarına meşin yuvarlağı filelerle buluşturma heyecanı da eklenince ortaya unutulmaz manzaralar çıkıyor. Yeşil sahalarda hünerlerini sergileyen futbolcuların oyunun en tatlı anı ‘gol’ sevincini yaşamaları çok normal olsa da her bir futbolcunun gol sonrası sevinç hareketi kendine has ve ilginç. Bazı futbolcuların sevinç çığlıkları o an kendiliğinden oluşurken, bazılarınınki ise provalı olduğu dikkatlerden kaçmıyor. Bazıları ise karşılaşmalardan önce bu sevinç gösterilerinin hazırlıklarını yapıyor. Mesela Fenerbahçe’li Tuncay Şanlı, eliyle ‘sus’ işareti yaparken, Stephen Appiah, elini kulağına götürerek ilginç bir poz veriyor. Galatasaraylı Necati Ateş, kolunu, ardından da parmağını öpüyor. Hasan Kabze de tozluğunun içinden çıkardığı şapkayla gol sevincine başka bir boyut katıyor. Trabzonspor’un yıldızı İbrahim Yattara, attığı gollerden sonra horon tepiyor. Peki futbolcuların gol sonrası yaptıkları şaşırtıcı ve ilginç sevinç hareketleri ne anlama geliyor? Golcülerin, her golün ardından yaptığı bu hareketler bilinçli mi? Bir yerlere mesaj mı veriyor? Bu mesajları ne? İşte bu soruların cevabını hem kendilerine, hem psikologlara hem de beden dili uzmanlarına sorduk. Aldığımız cevaplar karşısında şaşırdık doğrusu. Tuncay Şanlı: Gollerden sonra yaptığım ‘sus’ işareti sanıldığı gibi bir şeyi ima etmiyor. Bu hareketim birisine giden bir mesaj. Belki bir gün bu hareketimin kime gittiğini açıklarım. Bu gol gösterisine benimle özdeşleşen bir hareket olmasını istediğim için yapıyorum. Kimseyi kırmak ya da üzmek için değil. Alex de Souza: Her attığım gol sonrası eşimin bulunduğu locaya giderek sevincimi onunla paylaşıyorum. Mesela eşim hamileyken attığım gol sonrasında futbol topunu formamın içine geçirdim. Amacım onun heyecanına ortak olmaktı. Hakan Şükür: Ben gol sevincimin çok özel nedenleri var. Ben Sakarya’dayken Galatasaray’ın maçlarını izlemek için Ali Sami Yen’de en önde otururdum. Gol atan futbolcu gelsin en azından ona dokunabileyim diye. Neticede taraftarlarımız büyük özverilerle para ödeyerek maçlarımıza geliyorlar. 1995-96 sezonunda bir gol sonrasında arkadaşlarımızın fotoğrafını çekmiştim. Ayrıca benim ya da bir başka arkadaşımızın çocuğu olursa ona özel bebek sallama hareketini de yapıyorum. Appiah: Gollerimi arkadaşlarıma mesajlıyorum. Elimi kulağıma götürmemin sebebi ise Del Piero ile ilgili. Gollerimi Juventus’tan takım arkadaşım olan Del Piero’ya yolluyorum. Kleberson: Maça çıkmadan önce gol sonrası sevinç gösterisini tasarlarım. Attığım golden sonra yayımı gerer, okumu eşime fırlatırım. Ona armağan ederim. Yattara: Gol attıktan sonra bunu seyircilerle paylaşmak bana ayrı bir haz veriyor. Onların da sevinmesiyle gol daha anlamlı oluyor. Trabzon’un simgesi horon olduğu için ben de zaman zaman gollerimden sonra bu şekilde sevincimi yansıtıyorum. Necati: Kolumda oğlumun ismi yazıyor. Ben genelde attığım gollerden sonra önce kolumda oğlumun adı yazılı olan dövmeyi, ardından eşime hitaben yüzüğümü öpüyorum. Yaptığım bu sevinç gösterisi bana uğurlu geliyor. Her yıldızın bir sevinç hareketi var Gol sevinçlerinin değişik formatları Avrupa’da izleyicilerle buluşuyor. Real Madrid’in efsanevi golcüsü Meksikalı Hugo Sanchez, attığı parandelerle ünlenmişti. Şimdilerde bu sevincin aynısını Newcasle Unitad’ta forma giyen Nijeryalı Obefemi Martins yapıyor. Martins’in gollerden sonra, havada üst üste attığı taklalar ilk başta herkesin yüreğini ağzına getirmişti; ama sonraları herkes bu duruma alıştı. Eski Parmalı İsveçli golcü Thomas Brolin, attığı gollerden sonra sağ elini kaldırıp havada dönerek gol sevincini doyasıya yaşıyordu. Fransız yıldız Thierry Henry’nin gol sonralarında sus işaretini baş harfi ‘T’ şeklinde yapması değişik gol sevinçleri arasındaki yerini almış durumda. Roma’nın yıldız kaptanı Francesco Totti, attığı birbirinden güzel goller sonrasında farklı sevinçlerle gündeme geliyor. Totti, bazen kameramanlığa soyunurken bazen emzikli bir çocuk gibi karşımıza çıkıyor. Futbol dünyasının tartışmasız bir numarası olan Brezilyalı Ronaldinho, baş parmağı ile serçe parmağını diğerlerinden ayırıp, sallayarak farklı bir gol sevincine de yaparak akıllarda soru işaretleri bırakıyor. Real Madrid’in yıldız futbolcusu Ronaldo gollerden sonra kolunu alnına götürerek dikkat çekerken, bir zamanların ünlü golcüsü Bebeto ise, gollerinden sonra takım arkadaşlarını da yanına alarak bebek sallama görüntüsüyle hafızalarda. *** Timsah yürüyüşünden çiftetelliye Türkiye’de hafızalara kazınan gol sevinçleri ise şu şekilde dikkat çekiyor. Bursaspor’da bir dönem forma giyen ve geçtiğimiz aylarda yaşamını yitiren Ugandalı futbolcu Mususi’nin, gol sonrası yaptığı sevinç hareketi tabiri caizse zihinlere kazındı. Mususi’nin attığı gollerden sonra yaptığı ‘timsah yürüyüşü’ Bursaspor adıyla özdeşleşirken, birçok takıma ilham kaynağı oldu. Fenerbahçe’de oynadığı dönemlerde Tanju Çolak ile Brezilyalı Gerson’un yaptığı ilginç gol sevinci de bu işin farklı bir yönünü oluşturuyor. Tanju ve Gerson attıkları gollerden sonra, biri sol eli ile diğerinin sağ ayağına dokunurken diğeri de sağ eliyle karşısındakinin sol ayağına dokunuyordu. Bir dönem Fenerbahçe forması giyen Hollandalı Pierre Van Hoijdoonk, gol sonrası takım arkadaşlarıyla oynadığı çiftetelli ise hafızalardaki tazeliğini koruyor. Bir zamanlar Galatasaray’da oynayan Kubilay Türkyılmaz’ın attığı gollerden sonra iki kolunu yana açarak uçak gibi sağa sola yalpalaması hâlâ belleklerde. Yine Fenerbahçeli Bülent Uygun, attığı her gol sonrasında tribünlere asker selamı vermesiyle ünlenmişti. Ama atılan gollerden sonra formanın içine giyilen tişörtlerde anlamlı yazıları çokça görüyoruz. ||| || |UZMANLAR NE DİYOR?| || ||| Ercan Kaşıkçı (Beden Dili Uzmanı) Hakan Şükür: Sağ ve sol iki elin işaret parmağının taraftarlarına doğru uzatması hareketi öncesinde taraftarlarına sunulan, gösterilen bir başarı vardır. Bu pozitif ve motive edici bir anlam taşıyor. Tuncay Şanlı: Kötü sözler söylenmemesi için bir uyarı. Sessizliğin sesten daha önemli olduğu ortamlarda yetkili kişiler ya da sözü geçen kişiler bu mesajı verir. Alex de Souza: Başarı göstermiş insanoğlu, adeta bir at gibi elleriyle şaha kalkarak, gücünü gösterir. Şahlanma, başarma hareketi, güç gösterisidir. Kleberson: Adeta bir okçu gibi yayını geriyor ve okunu fırlatıyor. Hedefe gönderdim hareketi. Bir kutlama ritüelini andırıyor. Arda:Eğer bu harekette işaret parmağı kafasına dokunuyorsa “gördünüz mü buna mantık, zeka derler” övünmesi var. Yattara: Başarısının ardından dans ederek kutlama yapıyor. Aldığı keyfi görsel bir şova dönüştürerek bunu taraftarlarına da yaşatıyor. Bu başarının ardından, bir avı ele geçirdikten sonra yapılan mutluluk dansı. Sözlerin bittiği, hareketin, sonucun kendini gösterdiği zamandır. Stephen Appiah:Ağzı açık, vücut gerilmiş ve koşu pozisyonunda. Nara atıyor. Sevince dayalı da olabilir, öfkeye dayalı da... Gücünün doruğa çıktığının mesajını veriyor. Hasan Kabze: İşte burdayım ve siz de burdasınız. Sizi kanatlarımın altına alabilirim ya da beni fark edin hareketi. Pozitif bir içerik taşır. Necati Ateş: Tavla oynarken zarı atmadan yumruğunu öpüp şans beklemek gibi, şans hareketi olarak da kullanılabilir. Bir güç gösterisine paralel olarak da, kendini takdir amaclı da kullanılabilir. Ama bir yerlere mesaj verdiği çok açık. Ronaldinho: Her şey yolunda, şova bakın. Şans bizden, benden yana. Karşı tarafa verilen güven, motivasyon mesajıdır. Ronaldo: Tatlı bir yorgunluk; ama mutluyum. Alnımızın teriyle başardık. Timsah yürüyüşü: Farklı danslar, adeta farklı diller gibi farklı folklorik değerler hakkında bilgi verir. Bu yürüyüş hem grubu, takımı diğer takımlardan ayrıştırıyor ve bu dansla ayrı bir seremoni yapıyorlar. Mutluluğun farklı bir içerikle ekip arkadaşlarıyla ve seyirciyle paylaşımı. Bülent Uygun: Bu hareket sevilen, dikkate değer bir gruba, kişiye karşı yapıldığında “Merhaba, seni gördüm. Her şey yolunda, varlığını tanıyorum, saygı duyuyorum” anlamına gelir. Tümer Metin: İslam kültürü dışında, farklı kültürlerde Tanrı’ya şükretmek, teşekkür etmek farklı ritüellerde kendini gosterir. Teşekkür, minnettarlık işareti. *** Aslıhan Tokgöz Tozlu (Uzman psikolog) Beden diline duyguların yansıması içgüdüsel olabileceği gibi bilinçli de olabilir. Sporcuların gol sonrası göstermiş oldukları davranışların çoğu bilinçli ve o bireye bir anlam ifade eden davranışlardır. Kendilerine özgü sergiledikleri bu davranışlarla birisine veya birilerine mesaj vermektedirler ve bu mesajın ne anlama geldiğini ancak kendileri bilebilir. Beden dili aracılığıyla insanlar duygularını, düşüncelerini, isteklerini, ihtiyaçlarını ve ruhsal zenginliklerini başka insanlarla paylaşmışlardır. Ancak futbolcuların gol sonrası sevinme hareketlerine bakıldığında birçoğunda kendilerine özgü mesajın yanı sıra gücü ve başarıyı simgeleyen hareketleri gözleyebiliriz. Özellikle ellerin yumruk yapılması ve havaya kaldırılması gücün ve başarının göstergesidir. Zaman Cumaertesi / Önder ARI