Merkezi New York’ta bulunan Journalists and Writers Foundation (Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı JWF), son raporuyla, Türk Hükumeti’ne temel insan hakları ve eğitim hakkı konusunda uluslararası yükümlülüklerini etkili önlemler alarak yerine getirmesi için çağrısında bulundu.

Türkiye’de Eğitim Hakkına Saldırı başlıklı rapor, 15 Temmuz sonrasında Türk Hükumeti’nin eğitim hakkı ihlallerine ışık tutuyor. Raporda, hükumet tarafından eğitim hakları ihlal edilen öğrencilerle yapılan görüşmelerden elde edilen bilgilere yer veriliyor. Raporda, Türkiye’nin ayrımcı mevzuat ve kanun hükmünde kararnameler (KHK) ile eğitim sektöründeki keyfi tutuklamalar, kaçırmalar, gözaltılar, tehditler, işten çıkarmalar ve eğitim kurumlarının gasp edilmiş varlıkları derinlemesine analiz ediliyor.

Raporda elde edilen bulgulara göre, Türk Hükumeti’nin, Uluslararası Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi (ICESCR) kapsamında eğitim hakkının “temel özelliklerinin” (mevcudiyet, erişilebilirlik, kabul edilebilirlik, uyarlanabilirlik) korunması ve uygulamasında uluslararası yükümlülüklerini açıkça ihlal ettiği ortaya konmaktadır.

Türk Hükumeti, eğitimde öğrencilere, öğretmenlere ve akademisyenlere, özellikle Hizmet/Gülen Hareketi’ne yakın olanlar başta olmak üzere farklı sosyal gruplarla olan bağlantılarına dayalı ayrımcılık yapan yeni mevzuat ve uygulamalar getirdi. Binlerce özel eğitim kurumu keyfi olarak kapatılmış, mülklerine ve varlıklarına ayrımcı bir şekilde el konuldu. Türk Hükumeti’nin eylemleri, akademik özgürlükleri ve diğer temel özgürlükleri ihlal ederek Türkiye’deki yüksek öğretim üzerinde yıkıcı etkiler bıraktı ve Türkiye’nin geleceğini tehlikeye attı.

Türkiye’de 15 Temmuz 2016 darbe girişimi sonrasında, hükumet kararnameleriyle toplam 1.064 özel öğretim kurumu, 16 vakıf üniversitesi, 360 etüt merkezi ve 847 öğrenci yurdu kalıcı olarak kapatıldı. Kapatılan özel eğitim kurumlarının yaklaşık 100 milyar ABD doları olduğu tahmin edilen tüm varlıklarına dair herhangi bir tazminat ödenmeden keyfi olarak el konuldu.

Kanun hükmünde kararnamelerle (KHK) yaklaşık 34.274 öğretmen görevden alındı. Eğitim hakkının baskı altına alınmasıyla, 21.000’den fazla öğretmenin öğretim lisanslarının iptal edildi. Eğitimcilerin örgütlenme özgürlüğü hakkının açık ihlaliyle eğitim sendikaları da kapatıldı. İhraç edilen on binlerce öğretmen, KHK nedeniyle eski görevlerine dönememekte, farklı devlet makamlarında iş bulamamakta, özel sektörde çalışamamakta ve başka sektörlerde istihdam edilememektedir.

Güvencesiz yaşam koşulları ve asılsız terör suçlamalarla karşı karşıya kalan ve hiçbir geliri olmadan hayatta kalan en az 53 öğretmen işten çıkarılmalarının ardından intihar etti.

Raporda Journalists and Writers Foundation (JWF),

– Tüm ayrımcı yasaların gözden geçirilerek yürürlükten kaldırılması ve uluslararası yasalara, Türk yasalarına ve yüksek mahkemelerin kararlarına uygun hale getirilmesi,

– Öğrencilerin diplomalarında yazan “667 sayılı kanun hükmünde kararnameyle kapatıldı” ibaresinin ve eğitim sistemindeki tüm ayrımcı mevzuat ve uygulamaları kaldırılması,

– Özel eğitim kurumlarının kapatılması ve mal varlıklarının kamulaştırılması kararlarının iptal edilmesi ve binlerce eğitim kurumunun yasal sahiplerine iade edilmesi,

– Sosyokültürel aidiyetlerine göre kurumlara ve bireylere yönelik saldırılarına son verilmesi,

– Kanun hükmünde kararnamelere (KHK) dayalı tüm suçlamaların kaldırılması, temel özgürlüklerini kullandıkları için özgürlüğünden yoksun bırakılan tüm öğretmen ve akademisyenleri serbest bırakılması ve akademik özgürlüğün güvence altına alınması,

– Tüm öğrenci, öğretmen ve akademisyenleri kanun hükmünde kararnamelerle görevden alınan eski görevlerine iade edilmesi için, Türk hükumetine çağrıda bulunuyor.

– Rapor, 24 Ocak Uluslararası Eğitim Günü vesilesiyle Twitter @JWFoundation_ hesabından #RightToEducationTurkey etiketi ile yapılacak olan paylaşımlar ile yayınlanacak.