Anayasa Mahkemesi’nin 54’üncü kuruluş yıl dönümünde konuşan Başkan Zühtü Arslan, hukuk devleti uyarısında bulundu. Bağımsız ve tarafsız yargının olmadığı yerde hukuk devletinin olmayacağını kaydeden Arslan, yargı yetkisini kullanan hâkimin de erdemli olması gerektiğini belirtti.
Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan, mahkemenin kuruluşunun 54'ncü yıldönümü töreninde yaptığı konuşmada hukuk devleti, yargı bağımsızlığı ve ifade özgürlüğü uyarısında bulundu. Arslan, “Adalet devletin, hukuk da adaletin temelidir. Hukuk, her toplum için ekmek, su ve teneffüs ettiğimiz hava kadar hayati bir ihtiyaçtır. Dolayısıyla hukukun üstünlüğünün sağlanması ve sürdürülmesi, bir ülkenin geleceğinin teminatıdır. Bağımsız ve tarafsız yargının olmadığı yerde hukuk devleti de yoktur” dedi.
HER ALANDA ADALET
Anayasa Mahkemesi binasında dün düzenlenen kuruluş törenine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, TBMM Başkanı İsmail Kahraman, Başbakan Ahmet Davutoğlu, Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Türkiye Barolar Birliği (TBB) Başkanı Metin Feyzioğlu katıldı. Konuşmasında hukuk devleti uyarısında bulunan Arslan, Anayasa Mahkemesi birçok kararında hukuk devletini “insan haklarına dayanan, bu hak ve özgürlükleri koruyup güçlendiren, eylem ve işlemleri hukuka uygun olan, her alanda adaletli bir hukuk düzeni kurup geliştirerek sürdüren, hukuku devlet organlarına egemen kılan, Anayasa kendini bağlı sayan, yargı denetimine açık olan devlet” şeklinde tanımladığını kaydetti.
YARGI BAĞIMSIZ DEĞİLSE HUKUK DEVLETİ YOKTUR
Rejimlerin demokratik hukuk devleti olarak nitelendirilmesinin, bağımsız ve tarafsız bir yargının ve yargıçların varlığına bağlı olduğunu ifade eden Arslan, hâkimin tarafsız davranarak adaleti sağlamakla yükümlü olduğunu vurguladı. Hukuk devletinin tam olarak tesisi için yargının kurumsal bağımsızlığı ve tarafsızlığı tek başına yeterli olmadığını anlatan Arslan, yargı yetkisini kullanan hâkimin de erdemli olması gerektiğini belirtti. Arslan, “Sonuç olarak bağımsız ve tarafsız yargının olmadığı yerde hukuk devleti de yoktur. Hiç kuşkusuz hukuk devleti, jüristokrasi yani “hâkimler devleti” anlamına da gelmemektedir” dedi.
HAKİM ENDİŞE DUYMADAN KARAR VEREBİLMELİ
Anayasa Mahkemesi'nin, insan haklarının ve özgürlüklerinin başlıca ve en etkin güvencesi olarak nitelediği yargı bağımsızlığının amacının, adaletin, dolaylı dolaysız her türlü etki, baskı, yönlendirme ve kuşkudan uzak şekilde dağıtılması olduğunu belirttiğini vurguladı. Arslan, “Mahkemenin bir kararında vurgulandığı üzere, yargının bir karakteri olan bağımsızlık, hâkimin, çekinmeden ve endişe duymadan, Anayasa'nın öngördüğü gereklerden başka herhangi bir dış etki altında kalmadan, yansız tutumla, özgürce karar verebilmesidir” dedi.
İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ VAZGEÇİLMEZ
İfade özgürlüğünün demokratik toplumun vazgeçilmez bir unsuru olduğunu belirten AYM Başkanı Arslan, bu özgürlüğün çoğulculuğun, hoşgörünün ve açık fikirliliğin gereği olduğunu belirtti. AYM'nin ifade özgürlüğünü sadece kabul edilebilen düşünceler için değil, başkalarınca “rahatsız edici” görülen görüş ve düşünceler bakımından da geçerli olduğunu vurguladığına dikkat çekti. Arslan, ifade özgürlüğünün, demokrasilerde en yakıcı sorunları bile serbestçe tartışma imkânı sunduğunu belirterek, “Teröre ve şiddete teşvik eden ifadeler, ifade özgürlüğünün koruması altında değildir” dedi.
YÜZDE 73 ADİL YARGILANMA İHLALİ
AYM Başkanı Arslan 2012'de yürürlüğe giren bireysel başvuruyla ilgili 59 bin 833 dilekçe alındığını belirtti. Başvuruların 37 bin 536'sının sonuçlandırıldığı kaydedildi. Bin 215 hak ihlali kararı verildiği, en fazla ihlal kararının yüzde 73 ile adil yargılanma hakkının ihlali olduğu vurgulandı. İhlallerin yüzde 6'sı kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı, yüzde 4'ü mülkiyet hakkı, yüzde 3'ü yaşam hakkı, yüzde 3'ü ifade özgürlüğü, yüzde 11'inin ise diğer hak ve hürriyetlere ilişkin olduğu belirtildi.
KILIÇDAROĞLU'NUN ELİNİ SIKMADI
AYM salonuna gelen Erdoğan, protokoldeki bakanların elini sıkarken, anons üzerine ayağa kalkan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ile tokalaşmadan yerine oturdu. Başbakan Davutoğlu ve Meclis Başkanı Kahraman'ın Kılıçdaroğlu'yla tokalaştığı görüldü. Kılıçdaroğlu konuya ilişkin, “Çok önemsenecek bir konu değil. Ellerim de temiz, gönlüm de temiz, kalbim de temiz. Kini, başkaları yüreğinde besliyorsa onu herhalde insan yerine koymamak lazım” dedi.
Kaynak: ÖZGÜR DÜŞÜNCE GAZETESİ