Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde pek çok kentte, asker ve polisler üniformalar ile sandıklara giderek oy kullandı, seçim ihlalleri yaşandı. Tüm engelleme girişimlerine karşın halkın iradesi kazandı. DEM Parti birçok il ve ilçede seçimi kazandı, belediye sayısı 80’e çıktı.
Seçmenlerin ve siyasi partilerin tepkisine neden olan taşıma seçmenler Doğu ve Güneydoğu bölgesindeki illerde bir kez daha devreye sokuldu. Özellikle Diyarbakır, Hakkari, Kars, Mardin, Şırnak ve Ağrı'da binlerce polis ve askerin sandıklara giderek oy kullanması tepkiye neden oldu. İletişim Başkanlığı iddiaları yalanlarken, görüntüleri kayıt altına alan DEM Partili vekiller 31 merkezde 46 bin taşımalı seçmenin oy kullandığını açıkladı.
Taşımalı seçmenlere karşın DEM Parti Dersim, Diyarbakır, Mardin, Batman, Siirt, Hakkari, Van, Ağrı, Iğdır ve Muş'un aralarında olduğu 10 ilde kesin olmayan sonuçlara göre birinci parti çıktı. Doğu Anadolu'da dikkat çeken bir başka il de depremin ciddi yıkıma yol açan Adıyaman ve Kilis oldu. Her iki ilde de CHP'nin birinci parti gelmesi dikkat çekti.
31 Mart 2019 yerel seçimlerinden sonra İçişleri Bakanlığı tarafından kayyım atanan Doğu ve Güneydoğu'daki belediyelerin durumu en çok merak edilenler arasında geldi. 5 yıl önce Halkların Demokratik Partisi'nin (HDP) 3'ü büyükşehir, 5'i il, 45'i ilçe ve 12'si belde olmak üzere toplam 65 belediyeyi kazanmış, bu belediyelerin 48'ine kayyım atanmış, 6 belediye başkanı da Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) aldığı karar nedeniyle mazbatalarını alamamıştı. DEM dünkü seçimde oy oranını arttırdı ve 80 yerde birinci parti oldu.
TAŞIMA SEÇMENBu illerin pek çoğunda dün yine taşımalı seçmen ile seçim ihlali gündeme geldi. Kamuoyuna yansıyan görüntülerde, Diyarbakır, Kars, Mardin, Şırnak ve Ağrı'da binlerce asker ve polisin okullara üniformaları ile getirilerek oy kullandığı, yasakların ihlal edildiği belirtildi. YSK'nin söz konusu durumla ilgili mevzuatı, "Seçimin güvenliğini sağlamakla görevli kolluk güçleri hariç, özel güvenlik görevlileri ve belediye zabıtaları gibi görevliler de dâhil olmak üzere resmî üniforma ve silah taşıyan kişiler, sandığın konulduğu bina, yapı ve bunların müştemilatına giremezler" derken bu yasağın ihlal edildiği belirtildi. MA'nın haberine göre, Mardin'in Dargeçit ve Savur ilçelerinde, Diyarbakır'ın Kulp ilçesinde, Hakkari Yüksekova'da, Dersim Nazımiye'de, Şırnak merkezde polisler ve askerler okullara minibüs, otobüs ve zırhlı araçlarla getirildi, üniformalarıyla oy kullandı. DEM Parti Milletvekilleri Ferhat Encü ve Kamuran Tanhan, otobüslerle Dargeçit Anadolu Lisesi ve Dargeçit Ortaokuluna taşınan asker ve polisleri kayıt altına alarak duruma tepki gösterdi. Hakkari ve Şırnak'ın ilçelerinde de asker ve polislere taşımalı oy kullandırıldığı görüntüleri kayıt altına alan DEM Partili vekiller seçim yasaklarının ihlal edildiğini söyledi.
SEYYAR SEÇMENLERMevcut durumda AKP belediyesi olan Mardin'in Dargeçit ilçesi, 31 Mart 2024 yerel seçimlerinde de sonucu garanti altına almak için taşımalı seçmen iddiaları ile gündeme gelmiş, AKP ilçedeki bir önceki seçimi yaklaşık 700 oy farkla kazanmıştı.
Seyyar seçmen konusunun ilk defa gündeme geldiği yer Şırnak'ta 2019'da seçimleri kazanan AKP'nin şehir dışından getirdiği kolluk kuvvetleri o zaman da dikkat çekmişti. Dünkü seçimde de birçok okul kışlaya dönerken, sandıkların önünde askeri personelin sivil kıyafetlerle uzun kuyruklar oluşturduğu görüldü. DEM Parti Şırnak Milletvekili Mehmet Zeki İrmez "İfşa ediyoruz. Hayatında bir kez bile Şırnak'a gelmemiş seyyar seçmenleri görüyorsunuz! İktidar, Şırnak'a taşıdığı binlerce asker ve polisle seçim sonuçlarını değiştirmeye çalışıyor!" dedi. Şırnak merkezdeki Tümgeneral Ömer Keçecigil İlkokulu'nda nüfusu Şırnak'a kayıtlı tek bir seçmen olmadığı, tüm askerlerin bu okula alınmış olduğu iddia edildi. Duruma tepki gösteren DEM Partili Kamuran Tanhan “Burada olmayan seçmenler buradaki kütüklere kaydedilip oy kullanmıştır" dedi.
Taşımalı seçmenler tepkiye yol açtı.
Mardin'in Savur ve Dargeçit ilçelerine seçmen olarak taşınan asker ve polislerin toplu bir şekilde oy kullandığı iddiası üzerine DEM Parti Mardin Büyükşehir Belediye Eşbaşkan Adayı Ahmet Türk, seçimleri takip etmek için Fransa’dan gelen bir heyetle birlikte Savur'a geçti. İncelemelerde bulunmak isteyen Fransız heyetin okullara girmesine izin verilmedi. Buradaki Prof. Dr. Aziz Aziz Sancar Ortaokulu’ndaki sandıklara asılan seçmen listelerinde ilçeye Yozgat, Manisa, Antep, Adana, Çorum, Osmaniye, Muğla ve daha birçok kentin yanı sıra Rusya’dan dahi asker ve polis taşındığı öne sürüldü. Ahmet Türk, “Yozgat’tan, Çorum’dan farklı yerlerden hatta Rusya’dan insanları buraya taşıyarak adeta halkın iradesini çalmaya çalışıyorlar” diye konuştu..
DARBE GİRİŞİMİHalkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Sözcüsü Ayşegül Doğan, 31 merkezde 46 bin 901 taşımalı oy kaydının yapıldığını tespit ettiklerini belirterek, muhalefete tepki gösterdi. Doğan “Bu antidemokratik uygulamaya, bu darbe girişimine, karşı bu irade gaspına karşı, bu yok saymaya karşı siz de ses çıkarmalısınız ve sizler de hayır demelisiniz. Buna karşı mücadelede ortaklaşmalısınız" dedi. Doğan, ihlalin en fazla olduğu kentlerin Urfa, Mardin, Diyarbakır, Hakkâri, Şırnak, Ağrı ve Muş olduğunu kaydetti.
Sandıkların açılmasıyla birlikte resmi olmayan sonuçlara göre Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti), daha önce AKP'nin elinde olan ve kayım atanan neredeyse tüm belediyeleri kazandı. Önemli yerlerin başında yer alan ve AKP'nin elinde olan Muş, Bitlis, Ağrı DEM Parti'ye geçerken, Van'da 14 ilçe belediyesinin 12'sinde DEM Parti seçimi önde götürdü. Mardin, Diyarbakır, Van, Hakkari, Ağrı, Bitlis, Siirt,, Batman, Iğdır ve Muş merkezde ilk verilere gönder birinci parti oldu. Binlerce asker ve polisin seçmen olarak taşındığı Şırnak, Kars ve Bingöl'de ise yarış DEM Parti ile AKP arasında geçti.
***
MARAŞKesin olmayan sonuçlara göre depremin ağır hasar verdiği Maraş'ta AKP yine birinci parti çıktı. Ancak daha önce AKP, yönettiği pek çok ilçede seçimi kaybetti. Ekinözü, Elbistan ve Pazarcık ilçelerinde CHP geçerken, Türkoğlu, Göksun ve Dulkadiroğlu ilçelerinde ise Yeniden Refah Partisi seçimi kazandı.
URFASonuçların en çok merak edildiği ve 2019 seçimlerinde AKP'nin yüzde 60'a yakın oy aldığı Urfa'da Yeniden Refah Partisi (YRP) seçimleri kazandı. Seçim, YRP başkan adayı Mehmet Kasım Gülpınar ile AKP adayı Zeynel Abidin Beyazgül arasında geçti. Resmi olmayan sonuçlara göre seçimi Gülpınar kazandı.
DİYARBAKIRKayyum ile yönetilen kentte dünkü seçimde DEM Parti birinci parti çıktı. 17 ilçesi bulunan kentte, 15 ilçede de DEM Parti seçimi önde bitirdi.
KARSBir öncesi seçimlerde HDP'nin kazandığı Kars’ta kesin olmayan sonuçlara göre MHP seçimi kazandı. DEM Parti ise ikinci parti oldu. Daha önce AKP’de olan Selim ilçesi kesin olmayan sonuçlara göre CHP‘ye geçti.
ADIYAMAN VE KİLİS’TE BİR İLK2019 seçimlerinde Kilis'te yaklaşık yüzde 5 oy alan CHP, kesin olmayan sonuçlara göre bu kentte de oyların yüzde 40’dan fazlasını alarak seçimi kazandı. 1989'dan sonra ilk kez Adıyaman CHP'ye geçti. 2019 seçimlerinde AKP'nin kazandığı Adıyaman'da CHP fark atarak seçimleri kazandı. Depremde ağır hasar alan Adıyaman'da CHP birinci parti oldu. Abdurrahman Tutdere belediye başkanı seçildi. 2019 yerel seçimlerinde kenti yüzde 53,22 ile AKP kazanmıştı.