Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu'nun 45'inci birleşimi saat 14.00'de açıldı. Birleşimi TBMM Başkanı İsmail Kahraman yönetiyor. 2016 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısı ile 2014 yılı Merkezi Yönetim Kesinhesap Kanunu Tasarısı'nın TBMM Genel Kurulu'nda görüşülmesine başlandı. Maliye Bakanı Naci Ağbal, sunum yapmadan önce usül tartışması yaşandı.
HDP Grup Başkanvekili İdris Baluken, görüşülecek olan merkezî bütçe tasarısıyla ilgili hazırlanan raporda, partilerinin muhalefet şerhinin yer almadığını söyledi. Ellerinde Komisyon Başkanının 23 Şubat tarihinde, bu kitapçığın basıldığı günde, gruplarına gönderdiği bir yazı olduğunu dile getiren Baluken, "Komisyon Başkanının atıf yaptığı birçok İç Tüzük ve Anayasa maddesi gerekçesiyle bu muhalefet şerhinin bütçe raporunda, bütçe kitapçığında yer alamayacağı belirtilmiş, Halkların Demokratik Partisinin oy aldığı kitle adına yapması gereken denetim yetkisine direkt bir müdahalede bulunulmuştur. Komisyon Başkanı açık bir şekilde bir yetki gasbı yapmıştır. Hukukta normlar hiyerarşisi diye bir kural var, bunu herkesin bilmesi gerekiyor. Bir Meclis Başkanının sahip olması gereken yetkiyi bir Komisyon Başkanının kullanması kabul edilemez bir durumdur. Bu açıdan, HDP'nin, Halkların Demokratik Partisinin denetim yetkisini, görevini yerine getirmesiyle ilgili açık bir İç Tüzük'e ve Anayasa'ya aykırılık üzerinden bir hukuksuzluk yapılmıştır. Dolayısıyla, bu merkezî bütçe tasarısının görüşmelerine geçilemez. Bununla ilgili, bu tasarı mutlaka geri çekilmeli. HDP'nin muhalefet şerhiyle ilgili çiğnenen bu İç Tüzük ve Anayasa maddeleri tekrar gözden geçirilmeli, gerekli düzeltmeler yapıldıktan sonra, partimizin muhalefet şerhi de rapora eklendikten sonra Genel Kurulda o şekilde görüşülebilir düşüncesindeyiz." diye konuştu.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Süreyya Sadi Bilgiç ise "Halkların Demokratik Partili Komisyon üyelerince verilen muhalefet şerhi üzerinde yapılan incelemede İç Tüzük 38 ve 67, Anayasa'nın 3'üncü, 4'üncü, 14'üncü, 38'inci, 123'üncü, 126'ncı ve 127'nci maddelerine aykırılık göründüğü için sıra sayıya muhalefet şerhi dâhil edilmemiş, Komisyon Raporu'na eklenmemiştir. Yazıyla bu husus Anayasa ve İç Tüzük'e aykırı olduğu düşünülen ifadeler de eklenerek ilgili Komisyon üyelerimize gönderilmiştir. Bu çerçevede de HDP'nin göndermiş olduğu muhalefet şerhinde de İç Tüzük'ün 67'nci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen duruma aykırı bir şekilde kaba ve yaralayıcı sözler sarf edildiği için kendilerine göndermiş olduğum yazıda da 67'nci maddenin ikinci fıkrasına da atıfta bulundum. Tabii ki bu hususta sizin Başkanlığınızın bize göndermiş olduğu yazı çerçevesinde HDP'nin muhalefet şerhinin Anayasa'ya ve İç Tüzük'e aykırı olduğu düşünülmüştür. Burada anladığım kadarıyla buna ilişkin olarak bir usul tartışması söz konusudur." karşılığını verdi. Baluken de "Hayretle ve ibretle izliyorum yani Komisyon Başkanı hem Başkanlık Divanına hem de Genel Kurula tamamen yanlış bilgiler veriyor, yapmış olduğu yanlış bir uygulamaya burada verdiği yanlış bilgilerle bir kılıf uydurmaya çalışıyor." dedi. Zaman zaman sözlü atışmalar yaşandı.
TBMM Başkanı İsmail Kahraman, "Tabii, Meclisimizin mazisi, kanun ve kararları, aldığı emsal kararlar yaşlanmazlar. Başkanlar değişse de değişmese de onlar bir teamül olarak yerleşirler, yeter ki İç Tüzük'e ve kanuna aykırı olmasınlar. Malumaliniz, İç Tüzük'ün 38'inci maddesi Anayasa'ya uygunluğun incelenmesi başlığını taşıyor ve o da Komisyonlar, kendilerine havale edilen tasarı veya tekliflerin ilk önce Anayasanın metin ve ruhuna aykırı olup olmadığını tetkik etmekle yükümlüdürler der. Muhalefet şerhlerinin muhatabı ilgili komisyonlardır. Aksi takdirde, Meclis Başkanlığı komisyonların işlerine, işlemlerine müdahale eder ki, uygun değildir. Komisyonlar kendi içlerinde İç Tüzük'e göre, kanunlara göre gereken çalışmayı yaparlar. Meclis Başkanlığı olarak bendeniz herhangi bir müdahalede bulunamam, bulunmam uygun değildir, hukuka da aykırıdır. Ve bu tasarı veya teklifin uygunluğu noktasında, yetkili olan komisyon İç Tüzük'ün ve Anayasa'nın şartlarına uymadığına dair bir kanaate ulaşmışsa o kanaate hürmet etmek ve uymak da tabii ki Başkanlığın görevidir. Genel Kurulun 18 Şubat 2016 tarihli birleşiminde, 41'inci Birleşimde bütçe ve kesin hesap kanunlarının görüşülmesine ilişkin takvim kabul edilmiştir. Dolayısıyla, ben de Genel Kurulun Başkanı olarak, Büyük Millet Meclisinin Başkanı olarak Genel Kurulun bu kararına uymak durumundayım ve müzakerelere başlamak durumundayım. Dolayısıyla, müzakerelere geçmek durumundayız sayın Baluken." şeklinde konuştu.
Meclis Başkanının tutumu sebebiyle, Baluken'in talebi sonucu usül tartışması yapıldı. TBMM Başkanı İsmail Kahraman, "Tutumunda herhangi bir değişiklik yoktur. Bütçe görüşmelerine devam edilmesi usule uygundur." diye konuştu. HDP Muş Milletvekili Ahmet Yıldırım, "Ben Komisyon Başkanının mevzuata aykırı iş ve işlemlerine sahip çıkmak üzerinden tutumunuza dönük usul tartışması istiyorum." talebinde bulundu ancak bu talep kabul görmedi.
Kahraman, "Yeniden Komisyonla bu şerh meselesinde mutabık kalınır, bir metin ortaya konursa biz ek basım yaparız, yeniden belgeler arasına girer." şeklinde konuştu. Yaşanan tartışmaların ardından Maliye Bakanı Naci Ağbal, sunum yapmaya başladı.
Cihan CİHAN