HDP'li Gergerlioğlu'ndan Saray'a 'pasaport tahditleri' sorusu

İçişleri Bakanlığı, hakkında bir adli veya  idari işlem olmadığı halde, eşleri hakkında yürütülen işlemlerden dolayı şerh konulduğu tespit edilen 155 bin 350 kişinin pasaportlarındaki şerhlerin kaldırıldığını açıklamıştı. Ancak burada KHK’lilerin bu uygulamanın dışında tutulduğu ortaya çıktı.

HDP Kocaeli Milletvekili ve İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Üyesi Ömer Faruk Gergerlioğlu, İçişleri Bakanlığından gelen son açıklamaya ilişkin olarak, “Devlet ciddiyetine yakışmayacak şekilde gayri ciddi” yorumunu yaptı.

Bakanlığın internet sayfasından ve sosyal medya hesaplarından yapılan açıklamada, pasaport şerhlerinin 25 Temmuz Çarşamba günü kaldırılmasına rağmen bazı basın yayın organlarında kaldırılmadığı yönünde gerçeğe aykırı haberlerin yapıldığı belirtildi ve eklendi:

“Ancak bahse konu dışında davalarda verilen yurt dışına çıkma tahditleri, savcılıklardan soruşturmaların güvenliği açısından tedbir maksatlı konulan şerhler, terör örgütlerine üyelikleri, iltisak veya irtibatları nedeniyle kamu görevlerinden çıkarılanlar hakkında 6749 sayılı yasa gereği tesis edilen işlemler nedeniyle konulan şerhler devam etmektedir.”

“Bakanlığın yaptığı açıklama ile gerçekte yaşanan durum arasında dağlar kadar fark bulunmaktadır” diyen Gergerlioğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Pasaportların iptaliyle yurt dışına çıkışın ve yurda girişin bu şekilde keyfi olarak engellenmesi:’ KHK lı oldukları için Türkiye’de iş bulamayan insanları açlığa mahkum etmeye, ailelerin dağılmasına, Meriç’te ve Ege’ de insanların yurt dışına kaçak yollarla gitmeye çalışırken günahsız yavruların can vermesine, yurt dışında okullarına gidemeyen gençlerimizin eğitim hakkından mahrum kalmasına, insanlarımızın İslamın şartlarından olan Hac farizasını yerine getirememesine vd’ gibi pek çok hayati sorunu beraberinde getirmektedir. Hepimizin kınadığı hain darbe girişiminden bu zamana iki yıldan fazla zaman geçmesine, OHAL in kalkmasına rağmen halen Türkiye normalleşemememiştir. Hatta her geçen gün tam tersine daha da anormalleşmektedir.

Yaşanan vahim darbe girişiminden bu zamana iki yılı aşkın zaman geçtiği halde rövanşist ve intikamcı bir yaklaşım algısı oluşturacak şekilde suçun şahsiliğinden uzaklaşarak kişileri akrabalarına varacak şekilde cezalandırmak Hukuk Devleti açısından onarılmaz yaralar açmaktadır. Konsolosluklarımızda yeni doğan bebeklere kimlik verilmemesinden tutun hakkında mahkeme kararı olmayan vatandaşlarımıza kötü muameleye kadar pek çok yaklaşımın yapıldığı iddiaları tarafıma iletilmektedir. Bu ve bunun gibi yaklaşımlar bizi ileriye götürmeyeceği gibi bilakis daha da geriye götürecektir.”

Konunun milyonları ilgilendiren uluslararası bir soruna dönüştüğünü söyleyen Gergerlioğlu, “Bu sebeple de önce Türkiye Hükümetini ve bütün muhalefeti sonrasında da Avrupa Komisyonu ve Avrupa Birliği yetkililerini sorumlu olmaya ve sorumluluğun gereğini yerine getirmeye davet ediyorum. Seyahat Özgürlüğü başta olmak üzere pek çok hak ve özgürlüğü hedef alan Pasaport Tahdidi; hakkında soruşturma olmayan veya beraat ve takipsizlik alan vatandaşlar ve yakınları için kadırılmalı bu sayede de Türkiye’nin normalleşmesi sürecinde önemli bir adım atılmalıdır” diyor.

Gergerlioğlu ayrıca konuyla ilgili olarak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın cevaplaması istemiyle şu soru önergesini verdi:

İçişleri Bakanlığının yapmış olduğu duyuruda:

‘Kendisi hakkında bir adli veya idari işlem olmadığı halde,  eşleri hakkında yürütülen işlemlerden dolayı şerh konulduğu tespit edilenlerin pasaportlarındaki ?erhler 25.07.2018 tarihinde kaldırılmasına rağmen, bazı basın yayın organlarında, şerhlerin kaldırılmadığı yönünde  ısrarla gerçeğe aykırı haberler yapılmaktadır.

Kamuoyunu yanlış yönlendiren  yayınlar nedeniyle,  Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü olarak a?ağıdaki açıklamanın yapılmasına  gerek duyulmu?tur:

Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatlarının icrası kapsamında; Olağanüstü Hal uygulamasının bitimine müteakip, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ve Emniyet Genel Müdürlüğü, kendisi hakkında bir adli veya idari işlem olmadığı halde,  eşleri hakkında yürütülen işlemlerden dolayı şerh konulduğu tespit edilen 155.350 kişinin pasaportlarındaki ?erhler 25.07.2018 tarihinde kaldırmıştır.

Ancak bahse konu dı?ında,  devam eden davalarda verilen yurt dışına çıkma tahditleri, savcılıklardan soruşturmaların güvenliği açısından tedbir maksatlı konulan şerhler, terör örgütlerine üyelikleri, iltisak veya irtibatları nedeniyle kamu görevlerinden çıkarılanlar hakkında 6749 sayılı yasa gereği tesis edilen işlemler nedeniyle konulan şerhler ise devam etmektedir.’ 

Bu bağlamda;

*6.08.2018 tarihi itibariyle kaç kişinin pasaportunda halen tahdit bulunmaktadır?

*Cumhurbaşkanının: ‘Yakınlarının suçlarından dolayı pasaport alamayanların mağduriyeti giderilecek.’ demesine rağmen halen kişilerin  yakınlarının pasaport tahditlerinin kaldırılmamasının sebepleri nelerdir?

*Yurt dışında yaşayan bazı kişilerin ihbarlar neticesinde pasaportlarının iptal edildiği, bu kişilerin çocuklarına konsolosluklarda kimlik verilmediği, bu kişilere konsolosluklarda askerlik tecili dahil hiçbir resmi işlemin yapılmadığı, bu kişilerin yerine onların haberleri olmadan pasaport iptali için konsolosluk çalışanlarının gazeteye sahte ilan verdiği, bazı soruşturma geçirenlerin eşlerine eşinizden boşanırsanız ancak çocuğunuza pasaport veririz denildiği iddiaları doğru mudur?

*Nüfus memuru, görevli müdür ve elçilik görevlilerinin kişilere hukuk dışı muamelelerde bulunduğu, kişileri aldatarak pasaportlara el koyduğu, kişilere aşağılayıcı muamelede bulunduğu iddiaları doğru mudur? Bu iddia doğruysa hakkında soruşturma açılan devlet görevlileri var mıdır?

*Hakkında soruşturma olmayan veya mahkemelerce takipsizlik/beraat alan kişilerde halen kendisinde ve ailelerinin pasaportlarında tahdit bulunduğu iddiası doğru mudur? İddia doğruysa bu uygulamanın hukuki temeli nedir?

*Hakkında soruşturma olmayan KHK'lıların eşlerinde tahdit olduğu iddiası doğru mudur? Bu iddia doğruysa uygulamanın hukuki gerekçesi nedir?

*Pasaportunda tahdit olduğu için kaç kişi hacca gitme hakkını kaybetmiştir? Bu insanların inanç özgürlüğünü yerine getirebilmeleri için hangi çalışmalar yapılmaktadır?

*Hasta veya ağır engelli bebeklerinin veya başka bir yakınlarının yurt dışında tedavisini yaptırmak için pasaporta başvuran bazı vatandaşlara tahdit dolayısıyla ret kararı verildiği iddiası doğru mudur? Bu iddia doğruysa konuyla ilgili herhangi bir soruşturma açılmış mıdır?

*Yurt dışında eğitimi devam ettiği halde Türkiye’deyken pasaportu iptal olduğu için okuluna gidemeyen öğrenci sayısı kaçtır? Bu öğrencilerin eğitim hakkından yararlanabilmesi için yapılan çalışmalar nelerdir?

*Yurt dışına çıkmış gözüken kişilerin eşlerine pasaport verilmemesi hukukta suçun şahsiliği ilkesi göz önüne alındığında hukuki gerekçesi nedir?

*Göreve iade edildiği halde pasaportundaki tahdit kalkmayan veya KHK'lı olmayıp beraat eden kişinin kendisine ve eşine tahdit uygulamasının devam ettiği bilgisi doğru mudur? Bu iddia doğruysa hukuki gerekçesi nedir?

*Pasaport tahditleri kalktığı iddiasına rağmen neredeyse kimsenin pasaportundaki tahdit kalkmadığı iddiası doğru mudur? Eğer bu iddia doğruysa kamuoyunun yanlış bilgilendirmesi ve görevi kötüye kullanma suçlamasıyla hakkında soruşturma açılan personel var mıdır?

*Sadece kapatılan özel kurumlarda çalıştıkları için pasaportuna tahdit konulan kişilerin olduğu bilgisi doğru mudur? Bu iddia doğruysa bunun hukuki gerekçesi nedir?

*Yurt dışında akademisyen olup Türkiye'ye geldiğinde soruşturması olmadığı halde pasaportuna el konulan akademisyenlerin olduğu iddiası doğru mudur?

*Bazı kişilerin annelerinin ve kayınvalidelerinin de pasaportlarına tahdit koyulduğu iddiası doğru mudur? Bu iddia doğruysa pasaport tahditi hangi yakınları kapsamaktadır?

*Eşinden boşandığı halde halen eski eşi dolayısıyla hakkında pasaport tahditi olan kişilerin bulunduğu iddiası doğru mudur? Bu iddia doğruysa hukuki gerekçesi nedir?

*Pasaport tahditinin kaldırılmasıyla ilgili hükümetinizin somut adımları neler olacaktır? Pasaport tahditlerinin kalkması için belirlediğiniz takvim nedir?