15 Temmuz darbe girişimi sonrasında KHK’larla üniversitelerden uzaklaştırılan öğretim üyesi sayısı tüm darbe dönemlerindeki tasfiye edilen hoca sayısının 20 katını aşıyor. 15 Temmuz sonrası tasfiye edilen akademisyen sayısı beş bine yaklaşırken tüm darbe dönemlerinde tasfiye edilen öğretim üyesi sayısı 250’yi bulmuyor.

Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ilk tasfiye reform hareketlerine uyum sağlayamayacakları gerekçesiyle 1933 yılında gerçekleştirildi. Ancak tasfiye edilen öğretim üyesi sayısı bilinmiyor. İkinci tasfiye ise Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi’nde gerçekleştirildi.

Türkiye Cumhuriyeti tarihinde öğretim üyelerine yönelik ilk tasfiye hareketi Ankara Dil Tarih Coğrafya Fakültesi’nde yaşandı. 1948 yılında Fakülte’de öğretim üyeliği yapan Behice Boran, Pertev Naili Boratav ve Niyazi Berkes üniversiteden atıldılar.

DTFC içinde başlarını Adnan Cemgil, Niyazi Berkes, Mediha Berkes, Muzaffer Şerif Başoğlu ve Behice Boran’ın, “Yurt ve Dünya”, “Adımlar”, “24 Saat” ve Zekeriya Sertel’in çıkardığı “Görüşler” dergilerinde yazdığı yazılar sol çevrelerin büyük yankı uyandırırken, okuldaki ırkçı-Turancı çevrelerin tepkisini çekiyordu. Fakültedeki hocalar arasında da baş gösteren kamplaşma aslında Milli Eğitim Bakanı Hasan Âli Yücel ile bakanlık üst düzey bürokratı Şemsettin Sirer arasındaki mücadelenin fakülteye yansımasıydı. Fakülte bünyesindeki Felsefe Enstitüsü’nün başında bulunan Fransız Prof. Olivier Lacombe, bu hocalar arasındaki çekişmeyi Milli Eğitim Bakanlığı’na rapor etmesi sonucunda bakanlık sol görüşlü Adnan Cemgil, Behice Boran, Pertev Naili Boratav, Niyazi ve Mediha Berkes’i izlemeye almıştı. Birkaç kez haklarında soruşturma açılan hocalardan Muzaffer Şerif Başoğlu, 1944’te tutuklanır. Diğer hocaların resimlerinin ırkçı-Turancı bir derginin kapağına konularak hedef gösterilmesi üzerine 15 Aralık 1945 tarihinde yapılan bir soruşturma sonucunda bakanlık emrine alınırlar. Bakanlık emrine alınma kararının iptali için Danıştay’da dava açan öğretim üyeleri 1946 Mayıs ayına kadar kürsülerinden uzak kalırlar.

Mediha Berkes, fakülteden istifa eder. 1 Mart 1947’de DTFC’li sağcı gençler tarafından kaleme alınan ve Milli Eğitim Bakanlığı’na verilen bir dilekçede, “Yurt ve Dünya” ile “Adımlar” gibi Marksist derginin yayımcısı ve yazarı olan Behice Boran, Niyazi Berkes ve Pertev Naili Boratav’ın öğretim üyeliği görevine son verilmesi istenir. Sol görüşlü öğrenciler de “23 Saat” dergisinde hocalarına sahip çıkan karşı bir bildiri yayımlar. Sağcı öğrenciler bildirinin yayımlandığı “24 Saat” dergisini basmak amacıyla yürüyüşe geçerler. Bu olaylar sonucunda Ankara Üniversitesi Senatosu 6 Mart 1947 günü Niyazi Berkes, Behice Boran ve Pertev Naili Boratav hakkında soruşturma açar. Soruşturmalar, davalar birbirini izler ve sonuçta 1950 yılında bu üç hoca da bir daha Türkiye’de herhangi bir üniversitede hocalık yapamayacak şekilde akademik hayattan tasfiye edilir.