İran, nükleer programı konusunda Amerika Birleşik Devletleri ile müzakerelere yeniden başlamaya hazır olduğunu açıkladı. Ancak bu adım için Washington'ın güveni yeniden inşa edecek “anlamlı ve somut” adımlar atması gerektiğini vurguladı.
Açıklama, İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Kazem Gharibabadi tarafından yapıldı. Gharibabadi, ABD ile olası nükleer müzakerelerin sadece eşitlik, karşılıklı saygı ve şeffaflık temelinde yürütülebileceğini belirtti.
İran tarafı, cuma günü İstanbul’da İngiltere, Fransa ve Almanya’dan diplomatlarla ve Avrupa Birliği Dış Politika Yüksek Temsilciliği yetkilileriyle bir araya gelecek. Bu temas, geçtiğimiz ay İran ile İsrail arasında yaşanan ve ABD bombardıman uçaklarının da dahil olduğu 12 günlük çatışma sonrası ilk resmi diplomatik görüşme olacak.
“Gizli Gündemlerle Masaya Oturmayız”
Gharibabadi, görüşmelerin askeri baskı ya da gizli ajandalarla yürütülmeye çalışılmasına karşı olduklarını açıkladı. Ayrıca ABD'nin 2018’de tek taraflı olarak çekildiği 2015 tarihli nükleer anlaşmanın tarafları olan E3 ülkelerinin (İngiltere, Fransa, Almanya) yükümlülüklerini yerine getirmediğini savundu.
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi de BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’e gönderdiği mektupta Avrupa ülkelerini çifte standartla suçladı ve İsrail’in İran’a yönelik saldırılarına zımni destek verdiklerini ifade etti.
Uranyum Stoku ve UAEA Gerilimi
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) mayıs ayında yayımladığı raporunda, İran’ın yüzde 60 oranında zenginleştirilmiş uranyum stokunun 400 kilogramı aştığını duyurdu. Bu oran, nükleer silah üretimi için gereken eşiğe oldukça yakın.
İran, bu gelişmelere rağmen diplomasiye açık olduğunu savunsa da, Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın imzaladığı yeni yasa uyarınca UAEA ile yürütülen şeffaflık ve iş birliği süreçleri askıya alındı.
İran: “Bilgiye Dayalı Güç”
Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan, Al Jazeera’ya verdiği röportajda İran’ın nükleer kapasitesinin “bilim insanlarının zihninde” olduğunu belirtti.
“Nükleer sanayimiz baskılarla yok edilemez, köklüdür ve yeniden filizlenir.”
İran Atom Enerjisi Kurumu ise saldırılara rağmen altyapının toparlanacağını duyurdu. Ülke içindeki kaynaklara göre, son çatışmalarda en az 13 İranlı nükleer bilim insanı yaşamını yitirdi.