İsrail, BAE'den sonra başka ülkelerle de diplomatik anlaşmalar yapabilir mi?

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), geçen hafta sonunda açıklanan diplomatik anlaşmayla İsrail'in ilişki kurduğu üçüncü Arap ülkesi olurken, Suudi Arabistan da dahil Orta Doğu ve Afrika'da başka ülkelerin de benzer anlaşmalara sıcak bakıp bakmayacakları tartışılıyor.


Analistler ve yetkililer, Suudi Arabistan'ın İsrail ile normalleşme sürecine girmesinin yakın zamanda olmasının beklenmediğini ifade ederken, İsrail'in benzer anlaşma yapabileceği ülkeler arasında ise Bahreyn, Umman, Sudan ve Fas öne çıkıyor.

İsrail'in BAE'den önce yalnızca komşusu olan iki Arap ülkesiyle diplomatik ilişkileri vardı. İsrail, imzaladığı anlaşmalarla 1979 yılında Mısır; 1994 yılında da Ürdün ile diplomatik ilişki kurdu.

ABD, BAE ile İsrail'in ortak açıklamasında anlaşma "diplomatik tarihi bir dönüm noktası" olarak nitelendirildi.

Anlaşmaya bazı ülkeler destek çıkarken, bazıları ise sert dille eleştirdi. Şu ana kadar İsrail ile BAE arasında diplomatik ilişkilerin yeniden başlatılmasına sessiz kalan ülkeler arasında Suudi Arabistan başı çekiyor.

ABD Başkanı Donald Trump'ın Orta Doğu konusundaki Kıdemli Danışmanı Jared Kushner, İsrail ile Suudi Arabistan arasında ilişkilerin başlamasını "kaçınılmaz" olarak nitelendirdi.

Kushner, haftasonunda CNBC televizyonuna yaptığı açıklamada, "Suudi Arabistan ve İsrail'in tamamen normalleşmiş ilişkilere kavuşmasının kaçınılmaz olduğunu ve birlikte birçok harika işe imza atacaklarını düşünüyorum" dedi.

'İsrail'in nihai amacı Suudi Arabistan'
İsrail basınında yer alan haberlerde, hükümetin nihai amacının Suudi Arabistan ile ilişkilerin normalleştirilmesi olduğu öne sürülürken, analistler ve Arap yetkililer ise bu sürecin yakın zamanda olmasını düşük bir ihtimal olarak nitelendiriyor.

Ancak Suudi Arabistan ile İsrail'in perde arkasında yürüttükleri temasların BAE üzerinden daha da artmasının beklendiği ifade ediliyor.

İsrail'in önde gelen gazetelerinden Yedioth Ahronoth'a konuşan üst düzey bir yetkili, hükümetin nihai amacının Suudi Arabistan ile ilişkileri normalleştirmek olduğunu söyledi.

İsrailli yetkili, "BAE ile yapılan açılımın, eninde sonunda benzer bir adımın Suudi Arabistan'la atılmasının da önünü açacağını umuyoruz. Her zaman bizim büyük planımız ve en büyük amacımız bu oldu. Artık çok daha olasılık dahilinde" dedi.

Aynı yetkili, BAE Veliaht Prensi Muhammed bin Zayed'in Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman ile çok yakın ilişkiler içerisinde olduğunu ve bu normalleşme sürecinin de Riyad yönetimiyle koordineli bir şekilde yürütüldüğünü öne sürdü.

Yetkili, "Bu nedenle, Suudi Arabistan ile de ilişkilerin normalleştirilmesi olasılık dışı görülemez" diye konuştu.
18 Ağustos 2020 10:11
DİĞER HABERLER