Dünyanın en hızlı büyüyen ikinci ekonomisi haline gelen ve son yıllardaki ekonomik büyümesi yüzde 7'ye düşen Çin'in Başbakanı Li Keqiang, ülkesinin gelecek beş yıllık hedeflerini ortaya koydu.
12. Çin Milli Halk Meclisi (NPC) 4. toplantısı bugün başkent Pekin'deki (Beijing) Büyük Halk Toplantı Sarayı'nda başladı. Çinli liderler ve ülkenin her bölgesinden gelen delegelerin temsil ettiği toplantıda Başbakan Li Keqiang, hükümetin çalışma raporunu açıkladı.
ELDE EDİLEN BAŞARILAR
Çin Başbakanı Li, geçen yıl 12'inci Beş Yıllık Kalkınma Planı'nda belirlenen başlıca hedeflere ulaşıldığını ifade etti. Li, bunların başında ise geçen beş yılda ülkesinin ortalama yüzde 7,8 ekonomik büyüme yakalandığını hatırlattı ve ülkesinin GSYİH bakımından dünyada ikinci sırasında, küresel ticarette ise birinci sırada yer aldığını belirtti. Konuşmasında Li, birim üretim başına enerji tüketiminde yüzde 18,2 azalma sağlandığını dile getirdi. Konuşmasında ayrıca, altyapı yatırımlarına değinen Çin Başbakanı Li, Çin'deki demiryolu ağı uzunluğunun 121 bin kilometreye ulaştığını ve bunun 19 bin kilometrelik kısmının yüksek hızlı tren hatları olduğunu ifade etti. Yine, Çin'deki otoyol ağı uzunluğunun toplam 120 bin kilometreye çıktığını kaydeden Li, ülkesinin dünyada dördüncü büyük mobil haberleşme şebekesi oluşturduğunu vurguladı.
Konuşmasının devamında Li, istihdama da değindi ve toplam 64 milyon istihdam oluşturulduğunu, 2020'ye kadar da şehirlerde 50 milyondan fazla yeni istihdam sağlamaları gerektiğini söyledi.
Başbakan Li, devlet bankalarından ucuz kredilerle ayakta duran ve Çin'de "zombi işletmeler" olarak bilinen şirketleri kapatacaklarını ve birleşmeleri teşvik edeceklerini kaydetti. Li, bu planın kömür ve çelik endüstrilerini de içereceğini belirtti ancak bu plandan etkilenecek diğer sektörlerden bahsetmedi.
Hükümet bu hafta kömür madenciliği endüstrisinin yüzde 17'sine denk gelen yaklaşık 1,8 istihdamın ortadan kaldırılmasının beklendiğini açıklamıştı.
Konuşmasında Li ayrıca, 40 milyon 130 bin sosyal konut inşa ettiklerini, kırsal bölgelerde 100 milyon kişinin yoksulluktan kurtarıldığını ve 300 milyon köylünün içme suyu güvenliğini çözdüklerini savundu. Ülkesinin geçen yılda diplomatik başarılar kazandığını da ifade eden Li, kültürel alanındaki yumuşak gücün daima pekiştirildiğini kaydetti. Li, sosyal güvenlik sistemine de değindi ve temel yaşlılık sigortasına katılım oranının yüzde 80'i aştığı dile getirdi.
BEŞ YILLIK HEDEFLER
Gelecek beş seneyi kapsayan 13'üncü Beş Yıllık Kalkınma Planı'nı açıklayan Li, ekonomik büyüme hızının en az yüzde 6,5-7 düzeyinde tutulacağını belirterek, 2020 yılına kadar yurtiçi gayri safi hasıla (GSYİH) ve kişi başına düşen gelirin 2010 yılına oranla iki kat artacağını ifade etti. ABD'den sonraki en büyük ikinci ekonomik gücü olan Çin'in büyüme hızı 2015 yılında yüzde 6,9 ile son 25 yılın en düşük seviyesine gerilemişti. Hükümet raporunu sunuşunda ayrıca, 2020'ye kadar GSYİH'nın 90 trilyon yuana (yaklaşık 13,8 trilyon dolar) ulaşacağını kaydeden Li, konuşmasında 2020 yılına kadar ARGE harcamalarının GSYİH'n oranının yüzde 2,5'ye çıkarılacağını dile getirdi ve bilim ve teknolojinin ekonomik büyümeye katkı oranının yüzde 60'a ulaşacağını açıkladı. 2020 yılına kadar kentli nüfus oranının yüzde 60' ı bulacağına da işaret eden Li, yeni tip şehirleşme ve tarım modernleşmesinin hızlandırılacağına değindi. Beş yıllık hedeflerini sıralarken, birim başına su tüketiminde yüzde 23 ve enerji tüketiminde yüzde 15 ve karbondioksit salınımında ise yüzde 18 azalmalar gerçekleştireceklerini vurgulayan Çin Başbakanı, orman yüzölçümü oranının yüzde 23,04'e genişletileceğini söyledi. Ülkedeki hava kirliliğine de değinen Li, kaliteli hava günlerinin oranın yüzde 80'i bulacağını savundu. Konuşmasında ayrıca yeni kalkınma sisteminin oluşturulacağını belirten Li, kalkınmada elde edilen sonuçlardan halkın daha fazla yararlanmasını sağlayacakları sözünü verdi.
Siyasi olarak da "barış, gelişme, işbirliği ve ortak kazanca dayalı" Çin'e has diplomasi anlayışını sürdüreceklerini belirten Çin Başbakanı, Güney-Güney İşbirliği'ni derinleştireceklerini, ülkesinin, gelişmekte olan ülkelerin hak ve çıkarlarının koruyacağını aktardı.
SAVUNMA HARCAMALARI YÜZDE 7,6 ARTACAK
Hükümetin bugün açıkladığı rapora göre, Çin, savunma harcamalarını yüzde 7,6 arttırırken, savunma bütçesinin bu yıl 954,35 milyar yuan (yaklaşık 146 milyar dolar) olacağını bunun da ABD'nin 573 milyar dolar olan 2016 savunma bütçesinin çeyreği olduğu kaydedildi.
Çin'in savunma harcamaları oranı, son altı yılın en düşük savunma harcama oranı oluyor. Son yirmi yıldır Çin'in savunma bütçesi her yıl çift haneli oranlarda arttırılıyordu.
Öte yandan Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, geçen eylül ayındaki askeri geçit töreninde yaptığı açıklamada, dünyanın en büyük ordusuna sahip Çin'de orduda yapılan modernizasyon çerçevesinde 300 bin personelin azaltılacağını söylemişti.
15 Mart'a kadar sürecek toplantıya Çin'in her bölgesinden yaklaşık 3 bin delege katılıyor. Azınlık milliyetleri temsil ededen delegeler de kendi milli kıyafetlerini giyerek toplantının açılışına katıldı. Uygur Bölgesi delegesi Abdurrakif Tumuniyazi ile Tibet delegesi Jiayongnima, Başbakan Li'nin hükümet raporunu takdirle değerlendirdiklerini söyledi. Tumuniyazi, hükümetin yoksulluk ve eğitim politikasını takdir ettiğini ifade etti.
Pekin'deki yabancı misyon şefleri de Başbakan Li'nin hükümet raporunu açıkladığı toplantıda hazır bulundu. Türkiye'yi de toplantıda Büyükelçi Ali Murat Ersoy temsil etti.
Cihan CİHAN