Türkiye ile Rusya arasındaki kriz, 15 Temmuz darbe girişimi ve 16 Nisan anayasa değişikliği referandumu...
Tüm bunlardan en çok etkilenen kesimlerden biri de Kapalıçarşı esnafı oldu. “Artık Avrupalı müşterileri mumla arıyoruz” diyorlar. Yaz mevsiminin yaklaşması kapalı çarşı esnafını heyecanlandırmış.
Esnaf tabiri yerindeyse son iki yıldır; “Sinek avladıklarını” söylüyor. Bu süreç içerisinde özellikle Avrupalı turistlerin Türkiye’yi eskisi gibi tercih etmemesi nedeniyle Kapalıçarşı’da yüzlerce esnaf dükkanına kilit vurmuş…
‘GÜVENLİK VE POLİS KAPIDA ARAMA YAPIYOR’
Çarşının girişinde bulunan polis ve özel güvenlikçiler çarşıya gelenlerin üst aramasını yaptıktan sonra girişe izin veriyor. İlk olarak görüştüğümüz bir esnaf, eğer ismimi vermezseniz buranın dertlerini anlatırım diyor: “Burada restorasyon işleri 6, 7 aydır devam ediyor. Bu restorasyonu 2 buçuk yılda bitireceklerini söylediler. Ama buna inancım yok. Mart ayının başı gibi buranın ekonomik olarak düzeleceğini düşünüyordum. Ama şu an sinek avlıyoruz. Eğer böyle devam ederse dükkanı kapatıp gitmek zorunda kalacağım.”
‘BİZE EN ÇOK YARAYAN İSPANYOL TURİST’
10 yıldır kapalı çarşıda esnaf olduğunu söyleyen Baki Atış, şu an Arapların burada alış veriş yaptıklarını belirterek, “Biz en çok yarayan turist İspanyol. Çünkü İspanyollar alışverişi seviyor. Bu kitleleri buraya çekmemiz gerekiyor. Bu konuda siyasetçilerin üzerine düşen görevleri var. Örneğin, Rusya ile uzlaşmadan önce 5 milyon turist kaybettik. Tekrar uzlaşı sağlandığında o turistleri yine kazandık” diyor.
‘YENİ PROJELER YAPILMALI’
Her şey rağmen 2017 yılının 2016’ya göre daha iyi geçtiğini söyleyen Atış, müşterileri ve turistleri buraya çekebilmek için kapalı çarşıdaki esnaflara eğitim verilmesi gerektiğini de belirtiyor:
“En basitinden yıllardır yer altı sorunları var. Elektrikler gidiyor saatlerce gelmiyor. Yağmur yağdığı zaman tavanlar akıyor. Bu da müşterileri geri çekmesine neden oluyor. Örneğin yılbaşında elektrikler gitti. Esnaf perişan oldu. 5 aydır restorasyon devam ediyor. Umarım bu sorunlar bitecek. Bir de bu konuda esnaf da üzerinde düşen görevi yerine getirmeli. Mesela müşteri çekmek için konferanslar yapılmalı. Gelen turisttleri kapıda karşılamak gerekir. Kapalı çarşıyı kaybetmemek için acilen yeni projeler yapılmalı.”
‘BU SAYININ ÇEYREĞİ BİLE YOK’
Atış’ın yanında oturan bir başka esnafsa 20 yıldır burada halı kilim sattığını söylüyor. 3 yıl öncesine kadar burada halı kilimcilik yapan esnaf, turist kaybı nedeniyle dükkanını kapattığını, hediyelik eşya sattığını anlatıyor: “Yanlış yönetimler yüzünden turist kaybettik. Başka ülkelerle aramızı iyi tutmak gerekiyor. 10 yol önce burası turist kaynıyordu, 10 gemi turist geliyordu. Ama şimdi bu sayının çeyreği bile yok. 3 sene önce bu sorunlar başladı. Bu son 2 yıldır turist sayısı sıfıra indi. Birçok esnaf kepenk kapattı. Bu dükkanlarda da 3-4 kişi çalışıyordu onlar da şimdi işsiz kaldı.”
‘HER GÜN BEKLİYORUZ, ÜMİTLİYİZ’
Buradan ayrıldıktan sonra turistik eşya satan bir dükkana giriyorum. 28 yıldır Kapalıçarşı’da esnaf olan Fikret Karataş, karşılıyor bizi. Karataş, Avrupalı turistlerin Türkiye’ye gelmesi için hükümet tarafından çalışmalar yapılmasını istiyor: “Turizm geçen seneye göre her ne kadar bir tık yukarıda olsa da müşteri kalitesi düşük. Avrupa’yı mumla arıyoruz. Araplar var ama onlar da fazla alışveriş yapmıyor.”
Son olarak konuştuğumuz Bedri Şahinoğlu ise 50 yıldır burada esnaf olduğunu belirtiyor. Referandumdan sonra her şeyin yoluna gireceğine olan ümidinin arttığını söyleyen Şahinoğlu şunları kaydediyor: “Artık sezon açıldı. Eski yılları arıyoruz ama şu an her şey yoluna girdi. Biz de her gün bekliyoruz. Ümitliyiz. Cumhurbaşkanımız 2019’a kadar yapacak çok işler var diyor. O zaman burayı da bekleyecek çok şey olur. Yatırımlar durmuştu ama artık buraya yönelik de yatırımlar bekliyoruz.”
(Gazeteduvar)