Kış aylarının gelmesiyle karbonmonoksitten zehirlenmeler de artıyor. Özellikle doğalgaz tesisatına müdahale, menfezlerin kapatılması, giderlerin tıkanması gibi sebeplerle birçok ölümlü vaka yaşanıyor. Uzmanlar, kesinlikle projeye aykırı bir işlem yapmaması konusunda vatandaşları uyarıyor. Karbonmonoksitin oksijenden 300 kat hızlı hareket ettiğini belirten doktorlar da, zehirlenme durumunda hastaların derhal acil servise kaldırılması gerektiğini belirtiyor.

Kış aylarında sıkça görülen vakalardan biri karbonmonoksit zehirlenmeleri. Karbonmonoksit Türkiye'de her yıl onlarca kişinin ölümüne sebep oluyor. Uzmanlar, karbonmonoksit zehirlenmelerinin en önemli nedeninin doğalgaz tesisatına proje dışında müdahale edilmesi olduğuna vurgu yapıyor.

Son olarak Bağcılar anne ve 3 çocuğunun ölümüne neden olan bu gazın tehlikelerinden ve projeye müdahalenin muhtemel sonuçlarından bahseden yetkili servis sahibi Ahmet Diktere, "Doğalgaz normalde kokusuzdur. Anlaşılması için koku eklenir. Gaz yandıktan sonra koku kalmadığı için bunu hissedemeyiz. Sessiz bir ölüme yol açabilir." diyor.

'TESİSATLA OYNAMAYIN!'

Vatandaşların İGDAŞ yetkili servisleri ile çalışması gerektiğini söyleyen Diktere, şu uyarılarda bulunuyor: "Tesisatlarla kesinlikle oynanmaması gerekiyor. Eğer bir değişiklik yapılacaksa bu İGDAŞ yetkili firmaları üzerinden tekrar projelendirilerek yapılmalı. Küçük maliyetlerle baca yapısının değiştirilmesi ve bu gazın dışarı atılması gerekir. Banyo ve lavabo gibi yerlerde cihazların bulunmaması gerekiyor. En uygun yerler evin konumuna göre değişir. Tavsiye ettiğimiz yerler; evin balkonu olması gerekiyor, en kötü ihtimalle cihazın mutfakta olmasını tavsiye ediyoruz. Menfezleri soğuk geliyor diye kapatmamamız gerekiyor. Bu kriterlere uyduğumuz zaman herhangi bir sorun olmayacaktır. Vatandaşlar bazen evin konumunu değiştirmek istiyor. Projelendirmenin ufak bir maliyeti olduğu için ve bundan kaçındıkları için dışarından yetkisiz elemanları alıp doğalgaz tesisatları ile oynayabiliyorlar. Bacalı cihazlarda çelik baca kullanılmasını tavsiye ediyoruz. Çelik olmayanlar en ufak bir zedelenmede gaz kaçırdığı için olumsuzluklar ortaya çıkabiliyor. Bacalı cihazların mutlaka itfaiye raporu ile takılması gerekiyor. İtfaiye bacının uygun olup olmadığını denetliyor ve onay veriyor."

'KARBONMONOKSİTTEN ZEHİRLENENLER DERHAL ACİL SERVİSE KALRILMALI'

Karbonmonoksit zehirlenmesinin belirtilerine ve vaka ile karşılaşıldığında yapılması gerekenlere değinen Göğüs Hastalıkları Uzmanı Füsun Soysal da şu ifadeleri kullanıyor: "Karbonmonoksit zehirlenmesi ile karşılaşan bir insanın evde yapabileceği çok fazla şey yok. Zehirlendiği anlaşılan kişinin derhal acil servise ulaştırılması gerekiyor. Acil serviste hastanın oksijen takibi, nabız takibi, kan basıncı takibinin yapılması gerekiyor. Oksijen düzeyleri tespit edildikten sonra duruma göre oksijen tedavisine başlanabilir. Dolayısıyla bu tür hastalarda müdahalenin hastanede yapılması gerekiyor."

'NEFES DARLIĞI, BAŞ VE GÖĞÜS AĞRISI EN ÖNEMLİ BELİRTİ'

Soysal, zehirlenmenin belirtilerini de şöyle sıralıyor: "Karbonmonoksite maruz kalmanın süresine göre ilerleyen semptomları olabilir. Başlangıçta kişi bir nefes darlığı hissedebilir. Baş ağrısı ve göğüs ağrısı olabilir. Karbonmonoksite maruz kalma süresi arttıkça yavaş yavaş bilinçte bulunma olabilir. Baygınlık gibi bir takım nörolojik belirtiler ortaya çıkabilir. İlk başta hafif nefesi daralan, başı ve göğsü ağrıyan bir kişi, bu semptomların ilerlemesi ile bir karbonmonoksit zehirlenmesi olduğunu anlayabilir."

KARBONMONOKSİT ZEHİRLENMESİ NASIL GERÇEKLEŞİYOR?

Dr. Lütfi Öztürk de, karbonmonoksit denildiğinde sadece kömür yanmasının akla gelmemesi gerektiğini, doğalgaz, tüp gaz gibi yanmalarda da ortama karbonmonoksit yayıldığını ifade etti. Zehirlenmenin nasıl gerçekleştiğine ilişkin bilgi veren Öztürk, "Oksijen, vücuda kandaki alyuvarlar sayesinde taşınır. Karbonmonoksit gazı, oksijenden 300 kat hızlı hareket eder. Ortamda fazla miktarda karbonmonoksit varsa hızlı bir şekilde alyuvarlara yerleşir. Dolayısıyla alyuvarlarda oksijene yer kalmaz ve zehirlenme gerçekleşir." diye konuştu.

CİHAN