Türkiye'nin İsrail'le gizli görüşmeler yürüttüğünün ortaya çıkmasının ardından bu kez Katar merkezli yayın kuruluşu Al Jazeera, Katar ve Suudi Arabistan'ın, iki ülke arasında üç yıldan uzun süredir devam eden anlaşmazlığı sona erdirmek için bir ön anlaşma imzalamaya yakın olduklarını yazdı.
Al Jazeera, diplomatik kaynaklara dayandırdığı haberinde, anlaşmanın ABD Başkanı Donald Trump’ın danışmanı ve damadı Jared Kushner’in, Suudi Veliaht Prens Muhammed bin Salman ve Katar Emiri Şeyh Tamim bin Hamad Al Thani'yle yaptığı görüşmelerin ardından geldiğini iddia etti.
Al Jazeera, görüşmelerin ana odağının Katar uçaklarının Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) hava sahasından geçmesine izin verilmesi olduğunu aktardı.
Artı Gerçek'in aktardığına göre, Al Jazeera'da yayımlanan haberin tam metni şöyle:
Al Jazeera'ya konuşan kaynaklar, Katar ve Suudi Arabistan'ın, Körfez komşularını üç yıldan fazla bir süredir birbirine düşüren bir anlaşmazlığı sona erdirmek için bir ön anlaşma imzalamaya yakın olduklarını söyledi.
İmzalanması beklenen anlaşma, ABD Başkanı Donald Trump’ın danışmanı Jared Kushner’in Körfez krizini çözmek için son bir girişimin parçası olarak Körfez bölgesine gelmesinin ardından, Trump yönetiminin ocak ayında görevden ayrılmasının öncesinde geldi.
Kushner’in turu, bu haftanın başlarında Riyad’da Suudi Veliaht Prens Muhammed bin Salman ve çarşamba günü Doha’da Katar Emiri Şeyh Tamim bin Hamad Al Thani ile görüşmeleri içeriyordu. Al Jazeera, Kushner'in Katar'dan ayrıldığını öğrendi.
Wall Street Journal (WSJ), çarşamba günü ABD yetkililerinin, görüşmelerin ana odağının Katar uçaklarının Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) hava sahasından geçmesine izin verilmesi konusundaki bir anlaşmazlığı çözmek olacağını söylediklerini aktardı.
Bloomberg, eli kulağındaki anlaşmanın Suudi Arabistan ile birlikte Katar'a karşı bir dörtlü abluka oluşturan BAE, Bahreyn ve Mısır'ı kapsamayacağını bildirdi.
Bu dörtlü, Haziran 2017'de Katar ile diplomatik ve ticari bağları kesti ve Doha'yı terörizmi desteklemek ve İran ile çok yakın olduğu düşünülen bağlara sahip olmakla suçlayarak Körfez devletine kara, deniz ve hava ambargosu uyguladı.
Doha, diyaloğa hazır olduğunu vurgularken, suçlamaları temelsiz bularak defalarca reddetti.
Ablukayı kaldırmanın bedeli olarak, dört ülke Katar için Al Jazeera Medya Ağı'nın kapatılmasını da içeren 13 maddelik bir ültimatom sundu.
WSJ, Suudi Arabistan'ın krizi çözmek için ortak bir zemin bulmaya daha istekli olduğunu belirterek, abluka kararı alan ülkelerin de ablukayı kaldırma şartlarını gevşettiklerini bildirdi.
Londra'daki King's College'da yardımcı doçent olan Andreas Krieg, Al Jazeera'ya "Bu (beklenen anlaşma), doğru yönde atılmış büyük bir adım ve en azından yıllar sürecek çözüm çabasının yolunu açar" dedi.
Krieg, “Bu açıklama, öncelikle Katar ve Suudi Arabistan'ın anlaşmazlığın sona ermesi için samimiyet göstermesi gereken güven artırıcı tedbirlerin her iki ülke tarafından kabul edildiğini gösterecektir. İkili komiteler, kapalı kapılar ardında anlaşmazlıkların çözümü için bir forum işlevi görebilir. Bu dönemin Körfez Krizi'nin son dönemi olmasını sağlamak için anlaşmazlık çözüm mekanizmalarına sahip olmak şart. Ancak bu geçiş döneminden sonra her iki taraf da krizin bir bütün olarak nasıl sona erdirileceği hakkında konuşacak" diye konuştu.
Krieg, Körfez'deki ideolojik uçurumun Suudi Arabistan'la değil, Katar ile BAE arasında olduğunu vurguladı.
Krieg, ABD'nin seçilmiş Başkanı Joe Biden'a atıfta bulunarak "BAE şu anda herhangi bir taahhütte bulunmaya uygun ya da istekli değil ve hem Kuveytliler, hem de Amerikalılar tarafından kasıtlı olarak herhangi bir arabuluculuk çabasının dışında bırakıldı. Bu, BAE'yi aynı 2014 Körfez krizi olayından sonra olduğu gibi hayli izole halde bırakabilir ve Biden yönetimine Abu Dabi'nin bölgede yıkıcı bir oyuncu olabileceğine dair yanlış sinyal gönderebilir" dedi.
Katar Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdulrahman Al Thani, iki hafta önce Doha'nın Katar egemenliğine saygı üzerine inşa edildiği sürece, bir diyaloğu memnuniyetle karşıladığını doğruladı. Bakan, Körfez krizinin devamından iki tarafın da fayda görmediğini açıkladı.