Türkiye ekonomisindeki kriz derinleşirken, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı son verilere göre işsizlik son bir yılda yüzde 1.3 puanlık artış ile yüzde 11,6 seviyesine çıktı.

Böylelikle işsizlikteki artış altıncı ayında da devam etmiş oldu. Peki, Türkiye ekonomisinde çift hanelerden indirilemeyen işsizlik önümüzdeki aylarda nasıl seyredecek? Dahası, bu veri diğer gelişmelerle ele alındığında ne ifade ediyor?

İktisatçı Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu Gazete Karınca’dan Tolga Er’e değerlendirdi.

Kozanoğlu, tarım, turizm ve inşaat sektöründeki faaliyetlerin kış aylarına gelinmeye başlamasıyla azaldığına dikkat çekerek, işsizliğin Şubat verisinde (Mayıs ayında açıklanacak rakamların) en yüksek noktaya tırmanacağı uyarısında bulundu.

Ekonomide yüksek büyümenin yaşandığı dönemlerde dahi işsizliğin çift hanelerden indirilemediğini kaydeden Kozanoğlu’na göre, krizle beraber Şubat verisinde işsizlik yüzde 15’e dayanacak.

Kozanoğlu’nun dikkat çektiği bir diğer husus ise, işgücüne katılım oranının düşük olması.

İşsizlikle beraber düşünüldüğünde durumun ‘vahim bir tablo’ya işaret ettiğini söyleyen Kozanoğlu, “İşgücüne katılım oranı yüzde 50 civarında, yüzde 15 işsizlik de toplumdaki her yüz kişiden yalnızca 41-42’sine istihdam bulunabileceğini gösteriyor” diyor.

Kozanoğlu, herhangi bir işi olmamasına rağmen verilerde kayıtlara geçmeyen, ancak ‘bir iş olursa çalışırım’ diyen yurttaşların da hesaba katıldığında işsizlik oranı ‘çok daha yüksek’ diye belirtiyor.

İktisatçı, son olarak bu rakamların ekonomik faaliyete yansımasını değerlendirdi.

Kozanoğlu, sanayi üretiminde devam eden düşüşe dikkat çekerek, ekonomik daralma ve yüksek enflasyonun beraber yaşanacağını söyledi, ‘stagflasyonla (durgunluk) karşı karşıyayız’ dedi ve ekledi: 

‘Keskin bir duraklama dönemindeyiz, daralma yüzde 3’ü aşacak.’

Kozanoğlu, ekonomiye bir bütün olarak bakıldığındaki tabloyu şöyle özetliyor:

“Sanayi üretimi dört aydır arka arkaya düşüyor. Bütün belirtiler de bu düşüşün devam edeceği yönünde. En son açıklanan rakamlarla sanayinin Kasım ayında yüzde 6.5 gerilediği görülüyor. Bu rakam Ekim ayında 5.7’ydi. Bunlar 2018’in dördüncü çeyreğine temel olacak rakamlar. Bu rakamlardan da 2018’in son çeyreğinde yüzde 3’ün üzerinde daralma olacağı anlaşılıyor.

Enflasyonun da düşüş trendinde olduğu ifade edilmesine rağmen hala yüzde 20’lerin üzerinde seyretmesi, durgunluk içinde yüksek enflasyon, yani stagflasyonla karşı karşıya olduğumuzu gösteriyor. İşsizlikle üretim zaten birbirine paralel bir şekilde ekonomide keskin bir duraklama olduğunun altını çiziyor. Alınan geçici önlemlerle de bu sürecin atılmasının kolay olmadığını söylemek gerekiyor.”