Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis kendi hükümeti ve önceki hükümetlerin AB vatandaşı olmayan kişilere yasadışı yollardan verdiği pasaportlardandolayı özür diledi. Devlet televizyonu RIK üzerinden canlı yayınlanan açıklamasında Anastasiadis"Olup bitenler 40 yıllık siyasi kariyerimin en acı verici dönemidir" diye konuştu.

Kıbrıs'ta kurulan meclis araştırma komisyonu 2007 – 2020 yılları arasında Kıbrıs'ta AB vatandaşı olmayan binlerce kişiye yasadışı yollardan vatandaşlık verildiğini tespit etti. Komisyonun birkaç hafta önce yaptığı açıklamaya göre olaya siyasetçiler, hukukçular, kilise ve devlet görevlileri dahil oldu.

Toplamda 6 bin 779 kişiye Kıbrıs, dolayısıyla Avrupa Birliği vatandaşlığı verilirken bu işlemlerin 3 bin 609'unun yasadışı olduğu açıklandı. Yargı, yasadışı yollardan pasaport alan kişilerin kimliklerini tespit etmeye çalışıyor.

"Altın pasaport" adı verilen bu pasaportlar AB içinde dolaşım özgürlüğü sağlıyor. Pasaport başvurusunda bulunan her bir kişiye ülkeye 2,5 milyon euroluk yatırımda bulunma şartı bulunuyor. Uygulama kendi içinde yasadışı olmamakla birlikte rüşvet ve yolsuzluk iddialarıyla gündeme gelmişti.

2013 yılından bu yana Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı olan Anastasiadis de şubat ayında meclis araştırma komisyonuna ifade vermişti. Bir Suudi prensin Kıbrıs vatandaşlığı karşılığında Anastasiadis'in Seyşeller'e yaptığı iki seyahati finanse ettiği ileri sürülüyordu.

Kıbrıs'taki skandala kilise de karıştı. Kıbrıs Başpiskoposu 2. Hrisostomos Ocak ayında yaptığı açıklamada bir Malezya vatandaşının pasaport almasına yardımcı olduğunu ve bunun karşılığında Kilise'nin 300 bin euro aldığını söylemişti. Söz konusu kişinin daha sonra kırmızı bültenle arandığı ortaya çıkmıştı.

Malta'da da bir dönem yürürlükte olan bu tartışmalı uygulama Avrupa Birliği'nin tepkisini çekiyor. Her iki ülke hakkında da Ekim 2020'den bu yana hukuki süreç başlatılırken Kıbrıs'ta pasaport verme uygulaması Kasım 2020'de sona erdirildi.