Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nu tazminat ödemeye mahkum eden iki mahkeme kararının, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin ifade özgürlüğünü düzenleyen 10’uncu maddesine aykırı olduğuna hükmetti. Yüksek Mahkeme, Türkiye’nin Kılıçdaroğlu’na 13 bin 47 euro tazminat ödemesini kararlaştırdı.

31 Ocak ve 7 Şubat 2012 tarihlerinde partisinin TBMM’deki grup toplantılarında yaptığı konuşmalarda AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’a hakaret ettiği gerekçesiyle tazminata mahkum edilen Kemal Kılıçdaroğlu, bu mahkumiyet kararlarına karşı AİHM’de ‘ifade özgürlüğü’ davası açtı. Karar 1’e karşı 6 oyla alındı. Tek muhalif oy Türk yargıç Saadet Yüksel’den geldi.

Mahkeme tarafından Salı günü Strasbourg’da açıklanan gerekçeli kararda, Kılıçdaroğlu’nun konuşmalarının “toplumu ilgilendiren konular olduğu”, CHP liderinin bu konuşmaları parlamento çatısı altında yaptığı, her birey için değerli ifade özgürlüğünün halk tarafından seçilmiş bir vekil için paha biçilmez olduğu not edildi.

Mahkeme, Kılıçdaroğlu’na yönelik mahkumiyet kararının “kamuyu ilgilendiren bir konuyla ilgili tartışmalarda bireylerin siyasilere yönelik eleştirilerini caydırıcı nitelikte” olduğu sonucuna da vardı.

 

AİHM sonuç olarak, “ulusal yargının başbakanın özel yaşamına saygı ile Kılıçdaroğlu’nun ifade özgürlüğü arasında ilkeler ve kriterleri adil bir ölçüyle dikkate almadığı” kanaatine vararak, AİHS’nin ifade özgürlüğüyle ilgili maddesinin ihlaline hükmetti.

Mahkeme, Ankara’nın Kılıçdaroğlu’na 6 bin 385 euro maddi, 5 bin euro da manevi tazminat ödemesini kararlaştırdı. Ankara karar gereği CHP liderine bin 662 euro mahkeme masrafı da ödeyecek.

AİHM’nin Türk yargıcı Saadet Yüksel, karara ek olarak yayımladığı karşıt görüşte, siyasilerin “kendilerine muhalif diğer siyasilere karşı kaba, aşağılayıcı, küçük düşürücü ve hor görücü dil kullanmaktan kaçınmaları gerektiğini” savundu. Kılıçdaroğlu için hükmedilen tazminat kararına da karşı olduğunu bildirdi.

Kemal Kılıçdaroğlu 31 Ocak ve 7 Şubat 2012 tarihlerinde partisinin Meclis grup toplantılarında yaptığı konuşmalarda dönemin Başbakanı Erdoğan’ı sert ifadelerle eleştirmiş, “din tüccarlığı” yaptığını söylemişti.

Kılıçdaroğlu Başbakan Erdoğan’ı “din sömürücüsü” olmakla da itham etmiş, “Sen istismar ediyor, sömürüyorsun. Allah’a kimin yakın olduğunu kim bilebilir? Dindarlık taslıyorsun, senin dindarlıkla bir ilgin de yok” ifadelerine de yer vermişti.

 

CHP lideri 7 Şubat’ta ise “Recep Tayyip Erdoğan bir bölücüdür, toplumu böler. Bir yerde mezhepçilik mi var Erdoğan orada” şeklinde konuşmuş ve “Erdoğan dindar görünümlü bir din tüccarıdır. Irak’ta binlerce Müslüman katledilirken Erdoğan’ın sesi çıktı mı? Dindar adam ahlaklı olur, insanı sever, insana saygı duyar. Bunların dindarlığı farklı bir dindarlık. Deniz Feneri’ni, yolsuzlukları biliyoruz. İnsanların duygularını sömürdüler” demişti.

Başbakan Erdoğan, bu iki konuşma sonrası CHP liderine karşı beş değişik konuşma nedeniyle “hakaret” davası açmış, bu davaların dördünü Ankara 1. Asliye Hukuk Mahkemesi önünde Ekim 2012’de kazanmış, mahkeme Kılıçdaroğlu’na 5’er bin lira tazminat ödenmesine hükmetmişti.