BURSA (A.A) - Uludağ Üniversitesindeki (UÜ) klon boz buzağıların gelişimlerini tamamlayarak 2 yavru dünyaya getirdiği, bu yavruların Türkiyede klon inekten doğan ilk buzağılar olduğu bildirildi.
     UÜden yapılan yazılı açıklamada, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Marmara Araştırma Merkezi (TÜBİTAK-MAM), UÜ ve İstanbul Üniversitesinin ortaklaşa yürüttüğü, Anadolu Yerli Sığır Irklarının Klonlanması projesi kapsamında 2 yıl önce üniversitede dünyaya gelen Nilüfer ile Kiraz isimli klon ineklerin anne olduğu, normal doğumla dünyaya gelen iki dişi buzağıya Kardelen ve Karakız adı verildiği kaydedildi.
     Kardelen ve Karakızın Türkiyede klon inekten doğan ilk buzağılar olduğu ifade edildi. Yerli gen kaynaklarının korunması kapsamında kısa adı TÜRKHAYGEN-I olan, üç kurumun iş birliğiyle yürütülen ve Türkiyenin yerli ırklarının genlerini gen bankasında sağlıklı olarak korunmasının mümkün olup olmadığını belirlemeyi amaçlayan projede, boz ırkı üzerinde yapılan çalışmaların başarılı olduğu vurgulandı.
     İkinci kuşak klon buzağı elde ederek projenin bir çeşit sağlamasını yapan UÜ Veteriner Fakültesinden Prof. Dr. Hakan Sağırkaya ve Prof. Dr. Yavuz Nakın ise kurulmuş bankadaki mevcut hücre ve spermalar ile Türkiyede tek bir boz sığır kalmasa bile tekrar boz sığırların elde edilebileceğini kanıtladığı kaydedildi. TÜRKHAYGEN-I olarak bilinen ve sonuç raporunun değerlendirme aşamasında olan proje kapsamında, hücre, sperma ve embriyonları dondurularak korumaya alınan boz ırkın, Türkiyenin nesli tükenmekte olan önemli gen kaynaklarından olduğu belirtildi.
     Proje kapsamında kurulan bankada muhafaza edilen hücrelerden klonlama yöntemiyle üretilen Nilüferin, yine bankada muhafaza edilen ve Efe isimli klon boğanın orijinali olan boğanın sperması kullanılarak suni tohumlama yöntemiyle tohumlanıp gebe bırakıldığı, böylece proje kapsamında kurulan bankanın sağlamasının yapıldığı ve bankadaki mevcut hücre ve spermalar ile Türkiyede tek bir boz sığır kalmasa bile tekrar boz sığırların elde edilebileceğinin gösterildiği vurgulandı.
     Kirazın ise boz X holstein melez yavru dünyaya getirdiği, bu buzağı ile de dayanırlıkları ve hastalıklara dirençleriyle öne çıkan boz ırkın diğer ırkların gelecekte dayanırlıklarının ve hastalıklara dirençlerinin arttırılması amacıyla kullanılabileceğinin ortaya konulduğu bildirildi.
    
     -Türkiyenin sığırda ilk klon anneleri oldular-
    
     UÜ Veteriner Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Sağırkaya, 2005 yılında başlanan proje kapsamında, Bursada 2010 yılında Nilüfer ve Kiraz isimli iki klonun dünyaya geldiğini anımsattı.
     Projenin başarıyla tamamlandığını dile getiren Sağırkaya, Daha önce klonlanan iki inekten birisini boz ırk spermayla tohumlayıp, diğerini de bir boğayla çiftleştirip, yavrular elde ettik. Söz konusu proje kapsamında bizim sakladığımız hücreler, spermalar, embriyolar var. Klonlama yöntemiyle biz bu hücrelerden kullanarak yavru ürettik. 4 dişi, 1 erkek var. Erkeğin orijinali burada, kopyası İstanbulda. Dişiler tek bir hayvandan kopyalandı. Ece, Ecem, Nilüfer ve Kiraz. Bunların hepsi tek bir ineğin klonları oluyor dedi.
     Bunların üretkenliğini görmek istediklerini belirten Sağırkaya, şunları kaydetti:
     Tohumlama yaptık. Yavrulardan Kardelen isimli buzağının babası, gen bankasında saklamış olduğumuz sperm hücreleriyle tohumlandı. Bu, proje kapsamında oluşturulan bankanın işlerliğini gösteriyor. Çünkü banka materyalleriyle, Türkiyede hiç boz ırk kalmasa bile biz boz ırkı tekrar hayata kazandırabiliriz. Diğerinde ise melez yavru oldu. O da tabii melez olduğunda gelişmeleri nasıl olacak, etkilenecek mi- onu görmek istedik. Bu hayvanlar hastalıklara direnç gösterme bakımından öne çıkan ırk. Bunların melezlenerek, dirençlerini diğer ırklara aktarılması söz konusu olur. Gelişimlerini izleyip, takip edeceğiz. Uzun soluklu bir proje bu. 8 yıldır bunun peşindeyiz. Acı tatlı, üzüldüğümüz günler oldu ama sonu mutlu biten bir proje oldu. İlk klon yavruları büyüttük. Şimdi Türkiyenin sığırda ilk klon anneleri oldular.
    
     Muhabir: Cem Şan - Halil İbrahim Başer
     Yayıncı: Doğan Sarıtaş