Kök hücre nakli, üçüncü bir AIDS hastasının daha iyileşmesini sağladı. On yıl önce lösemi hastalığının tedavisi için kök hücre nakli yapılan 53 yaşındaki hastanın AIDS'ten kurtulduğu açıklandı.
"Düseldorf hastası" olarak bilinen kişiye 2008 yılında AIDS, üç yıl sonra da yaşamı tehdit eden bir kan kanseri türü olan akut miyeloid lösemi teşhisi konuldu.
Ardından başladığı kemoterapi sonucu iyileşen hastalığın yeniden nüksetmesi üzerine hastaya 2013 yılında CCR5 geninde nadir bir mutasyon bulunan bir kadın donörden alınan kök hücreler kullanılarak kemik iliği nakli yapıldı.
Bu mutasyonun AIDS hastalığına yol açan HIV virüsünün hücrelere girmesini engellediği tespit edildi. Kök hücre naklinin hastanın bağışıklık sistemini HIV'e karşı dirençli hale getirdiği sonucuna varılması üzerine Düseldorflu hasta 2018 yılında AIDS için aldığı antiretroviral tedaviyi bıraktı.
HIV'in geri döndüğüne dair ize rastlanmadı
Aradan geçen dört yıl içinde hastanın durumunu anlamak için yapılan testler sonucunda hastanın vücudunda HIV'in geri döndüğüne ve aktif enfeksiyon olduğuna dair hiçbir iz bulunamadı.
Nature Medicine'da yayınlanan çalışmada, HIV-1 tedavisi olarak alınan bu tedavinin üçüncü vakada etkisini gösterdiği ve bunun "gelecekteki tedavi stratejilerine rehberlik edeceği umulan değerli bilgiler" sağladığı belirtildi.
Çalışmanın ortak yazarlarından Fransa Pasteur Enstitüsü'nden Asier Saez-Cirion, nakil sırasında "hastanın bağışıklık hücrelerinin tamamen donörün hücreleriyle değiştirildiğini, bunun da enfekte hücrelerin büyük çoğunluğunun yok olmasını mümkün kıldığını" açıkladı.
Saez-Cirion AFP'ye "Bu naklin hem lösemi hem de HIV için başarılı bir tedavi olması için tüm faktörlerin bir araya gelmesi istisnai bir durumdur" diye konuştu.
Kök hücre naklinin zorlukları
Kök hücre tedavisi her ne kadar AIDS'in tedavisinde bir umut ışığı yaksa da, HIV için bir tedavi uzun zamandır aranıyor. Söz konusu hastalara uygulanan kemik iliği nakli ciddi ve tehlikeli bir operasyon olması sebebiyle hem HIV hem de kan kanserlerinden muzdarip az sayıda hasta için uygun görülüyor.
Nadir görülen CCR5 mutasyonuna sahip bir kemik iliği donörü bulmak da oldukça zor.