Kurban Bayramı’nı geride bıraktığımız bugünlerde, Çağlayan Dergisi 2021 Temmuz sayısındaki makalemde konu olarak ele aldığım kemik suyunun öneminden ve sağlımız için ne kadar faydalı olduğundan bahsetmek istiyorum. Asırlardır dünya mutfaklarında kullanılan kemik suyu, içeriği sebebi ile son dönemlerde oldukça popüler bir gıda haline gelmiştir. Beslenme uzmanlarının ve bilhassa cerrahî uygulamalar sonrasında takviye olarak tavsiye edilen kemik suyu, kurban bayramı ertesi hepimizin evinde kolaylıkla hazırlayabileceği bir şifa deposudur. 

Kemik suyu, kemiklerin ve bağ dokularının yapısındaki bütün vitamin, mineral, protein ve yağları içerir. Özellikle kemik ve kıkırdaklarda bulunan A ve K vitaminleri, amino asitler ve yağ asitleri için zengin bir kaynaktır. Ayrıca güçlü bağışıklık destekleyici özelliklere sahip olan bileşenler ve yüksek miktarda kolajen de kemik suyundaki önemli etken maddelerdir. Vücutta en bol bulunan protein olan kolajen; bağırsak duvarını güçlendiren maddedir. Kasların büyümesini, vücudun esnekliğini, cildin sıkı ve dolgun hale gelmesini, saçların parlak olmasını sağlar. Kolajen, derimizin esnekliğini sağlayan proteinin yüzde 70’ini teşkil eder. Kemiklerde bulunan kolajen piştiğinde jelatine dönüşür. Jelatin ise vücudun tamirini ve büyümesini destekleyen bir maddedir. Ayrıca kemik iliğinde, kalsiyum, magnezyum, potasyum, fosfor, demir, selenyum, çinko ve manganez gibi minerallerin bulunması da değerini arttırır.

Kemik suyunun vücutta kolajene dönüşebilen jelatinin yapısındaki aminoasitlerin kaynağı olması, özellikle eklemlerimizin yapısı için önemlidir. Eklemlerdeki kıkırdak, sürekli kullanıldığı için yıpranır veya küçülür. Bu durumda eklemlerde hasar görülebilir. Kemik suyunu düzenli kullanarak alınan jelatin, eklemlerin sağlığı için büyük bir destek kaynağıdır.

Osteoartrit; kalça, dizler ve omurga gibi eklemleri bozan bir rahatsızlıktır. Eklemlerin içindeki kıkırdak doku yıprandığında, osteoartrit meydana gelir ve bu rahatsızlık, eklemlerde tutulma, ağrı ve hareket kaybına sebep olduğundan buna “yıpranma artriti” de denir. Halk arasında 'kireçlenme' olarak bilinen bu hastalıkla ilgili yapılan araştırmalar, kolajenin dizlerdeki ağrı, sertlik ve fonksiyon bozukluğu gibi semptomları iyileştirebildiğini göstermiştir.

 

Vücudun dışarıdan giren yabancı faktörlere karşı verdiği reaksiyona enflamasyon yani iltihaplanma denir. Kızarıklık, ağrı, şişkinlik gibi belirtilerle kendini gösteren bu durum, vücudun herhangi bir yerinde meydana gelebilir. Enflamasyon, vücudun savunma mekanizmasının bir parçası olarak işlev görse de, kronik hale geldiğinde çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Kemik suyundaki aminoasitler, enflamasyonu azaltıcı özelliklere sahiptir ve bağışıklık sistemini düzenleyerek vücuttaki iltihaplanmayı engeller. Bu nedenle kemik suyu, düzenli tüketildiğinde enflamasyonu azaltarak genel sağlık durumunu iyileştirmeye yardımcı olabilir.

İyi bir prebiyotik kaynağı olan kemik suyunda bulunan bazı amino asitler, sindirime yardımcı olur. Bağırsaklardaki mukoza tahrişini önleyerek “sızdıran bağırsak” olarak bilinen ve yiyecekleri sindirme kabiliyetinin kaybolması durumunu azaltarak bağırsak sağlığını iyileştirir. Böylece otoimmun rahatsızlık, depresyon, kanser, diyabet gibi sayısız hastalığın hem tedavisinde hem de bu hastalıklardan korunmada önemli bir yardımcıdır. Ayrıca kemik suyundaki diğer bir aminoasit olan arginin, büyüme hormonu salgılanmasını ve karaciğerde hücre yenilenmesini de destekler. 

Yapılan çalışmalarda kemik suyunun, insanlarda uyku kalitesini arttırdığı görülmüştür. Uykuyu iyileştirmek için gereken tedavinin etkin maddesi, kemik suyunda bulunan glisin adlı aminoasittir. Glisin, uyku kalitesini artırmaya yardımcı olabilir. Ayrıca, glisinin sakinleştirici etkisi nedeniyle sinir sistemini rahatlatıcı özellikleri de vardır. Bu nedenle, kemik suyunun düzenli tüketimi uyku kalitesini iyileştirebilir. Aynı madde kas yıkımını engeller, antioksidan görevi görür ve hafızayı güçlendirir.

Protein bakımından zengin olan kemik suyu, daha uzun süre tok hissetmeye yardımcı olur ve böylece kalori kısıtlamasını destekler. Kemik suyu, içerdiği yüksek miktarda protein sayesinde iştahı düzenler ve aşırı yeme isteğini azaltır. Bu, kilo vermek veya kilosunu korumak isteyenler için oldukça faydalıdır. Ayrıca, kemik suyu düşük kalorili bir besin olduğundan, günlük kalori alımını artırmadan diyetinize ek protein eklemenin mükemmel bir yoludur.

Kolay sindirilebilen kemik suyunu, çeşitli sebzeler ve baharatlarla destekleyerek içeriğini daha da zenginleştirmek mümkündür. Bazı noktalara dikkat ederek kaliteli bir kemik suyu elde edebilirsiniz.

Kemikleri, kemik suyundaki kolajen yapının bozulmaması için oldukça kısık ateşte en az altı saat olacak şekilde, on sekiz saate kadar bir miktar sirke katılmış yeteri kadar suda kaynatmak kemik suyunun kalitesini arttırır. Süzülen kemik suyu, soğutulup cam kaplarda jelleşmiş bir kıvamda buzdolabında dört gün, buzlukta üç ay saklanabilir. Her gün sabahları ısıtılıp 200–250 ml tüketilerek faydalı bir besin takviyesi olarak alınabilir.

Sağlıklı beslenme için kemik suyunun önemli bir kaynak olduğunu hatırlattığım bu yazı vesilesiyle bayramınızı tebrik ediyor, en kısa zamanda daha mutlu ve güzel bayramlara erişmeyi diliyorum.

Yazıyı dinlemek isterseniz:

[email protected]   X:@esrabc