İŞTE KURTARILAN MADENCİLER 14- Victor Zamora 11- Jorge Galleguillos 10 - Alex Vega 9 - Mario Gomez 8 - 7 - Jose Ojeda 6 - Osman Araya 5 - Jimmy Sanchez 4 - Carlos Mamani 3 - Juan IIlanes 2 - Mario Sepulveda Espina 1 - Florencio Avalos Şili'de özgürlüğüne kavuşan dördüncü madenci Bolivyalı Carlos Mamani oldu. EN YAŞLI MADENCİ 9. SIRADA KURTARILDI 14.30 Şili`de 2 aydan fazla yeraltında kalan madencilerden en yaşlısı, 9. sırada kurtarıldı.63 yaşındaki madenci Mario Gomez, yeraltından çıkarıldıktan sonra dizlerinin üstüne çökerek dua etti ve ülkesinin bayrağına sarıldı.Daha sonra eşi Lilianete Ramirez`i kucaklayan Gomez, mahsur kalan madencilerin en tecrübelisi idi. Madene ilk kez 12 yaşındayken inen Gomez`in, taş ve kömür tozu soluma nedeniyle madenciler arasında yaygın olarak görülen akciğer hastalığı olan silikoz hastası olduğu belirtildi. MAHSUR KALAN EN GENÇ MADENCİ KURTARILDI 11.20 Şili`de özgürlüğüne kavuşan 5. madenci Jimmy Sanchez oldu.Yerin yaklaşık 700 metre altında 69 gündür mahsur kaldıktan sonra Şili bayrağı renklerine boyalı kapsülle yeryüzüne çıkarılan beşinci madenci olan 19 yaşındaki Sanchez`i babası karşıladı.Çevresine gülücükler saçan Sanchez, 33 madenci arasında en genç olanı. YERYÜZÜNE ÇIKAN MADENCİ ESPİNA: HEPİMİZ ÇALIŞMAYA DEVAM EDECEĞİZ Şili`de 2 aydan fazla yeraltında kaldıktan sonra kurtarılan ikinci madenci Mario Sepulveda Espina (39), kızıyla birlikte yaptığı açıklamada, "Hepimiz çalışmaya devam edeceğiz. Madenci yüreği işte böyle birşey" dedi.Çok mutlu olduğunu ifade eden Espina, kurtarılacakları konusunda asla umudunu yitirmeyen aile bireylerine teşekkür ederek, "Onların verdiği güç sayesinde ben hala buradayım" diye konuştu. İnsanın başına ne zaman ne geleceğinin bilinmediğinin canlı örneği olan Espina, herkese sevdikleriyle konuşmaları çağrısında bulundu. "Aşk dünyanın en güzel şeyi" ifadesini kullanan Espina, kurtarılmalarında rol alan herkese teşekkür etti. 33 MADENCİDEN 5`İ "ÖZGÜR" Yerin yaklaşık 700 metre altında 69 gündür mahsur kalan 33 madenciden 5`i yeryüzüne çıktı. Yüzeye ilk çıkarılan 31 yaşındaki Florencio Avalos, 7 yaşındaki çocuğuna ve eşine sarıldıktan sonra onu bekleyen birkaç kişiyle daha kucaklaştı. Avalos`dan bir saat sonra Mario Sepulveda Espina (39) da "Anka Kuşu" adı verilen çelik kurtarma kapsülüyle sorunsuz bir şekilde "ışığa" kavuştu. İlk olarak eşine ve kızına sarılan, mutluluğu yüzünden okunan Espina, "Şili çok yaşa" diye bağırarak, duygularını kendisini bekleyenlerle paylaştı. Espina, "yeraltındaki evinden" getirdiği kayaları, Şili Devlet Başkanı Sebastian Pinera, Madencilik Bakanı Laurence Golborne ve kurtarma görevlilerine dağıttı. Espina`dan yaklaşık bir saat sonra özgürlüğüne kavuşan 52 yaşındaki Juan Illanes, diğer iki madenci gibi önce eşine sarıldı. Yeni yaşına yerin altında giren Illanes daha sonra Pinera ve Golborne ile kucaklaştı. Şili bayrağının renklerine boyanmış kapsülle yeryüzüne çıkarılan 4. madenci Bolivyalı Carlos Mamani (23), çevresindekileri selamladı ve kendisini gözyaşlarıyla bekleyen eşiyle kucaklaştı.Günışığına kavuşan beşinci madenci 19 yaşında Jimmy Sanchez oldu. Madencilerin en genci olduğu belirtilen Sanchez`i babası karşıladı. Sanchez, diğer madenciler gibi mutluluğunu çevresiyle paylaştı. Uzun süre karanlıkta kaldıktan sonra "Aziz Lorenzo" adı verilen operasyon kapsamında tek tek yeryüzüne çıkarılan madencilerin rahatsız olmaması için ortamın fazla aydınlatılmamasına dikkat ediliyor. Madenciler yeryüzüne yaklaştığı sırada siren çalıyor. Madencileri yaklaşık 70 santimetre genişliğindeki tünelden dışarı çıkarmak için özel olarak Amerikalı bir teknisyen tarafından tasarlanan, 4 milimetre kalınlığındaki çelik kapsül, 2,5 metre uzunluğunda ve 54 santimetre çapında. 250 kilogram ağırlığındaki kurtarma kapsülünde, 3 saat süreyle yetecek oksijen ve acil durum çıkışının yanı sıra ses ve görüntü sistemi de bulunuyor. Tek tek yapılan kurtarma işlemi sırasında madenciler, eldiven, kaska monte edilen fener, güvenlik botları ve kalp atışlarını, solunumlarını, ateşlerini ve oksijen tüketimlerini ölçebilen özel giysiler giyiyor. Madenciler kapsüldeki diyafonu kullanarak kurtarma ekipleri ile haberleşebiliyor. Yeryüzüne çıkarken gözlerini kapalı tutmaları istenen madenciler özel gözlük de takıyor. Tüm madencilerin, madene yakın bir hastanede yaklaşık 2 gün müşahede altında tutulacağı belirtilirken, sağlık uzmanları, bazı madencilerin psikolojik durumlarının hassas olduğunu ve kurtarıldıktan sonra uzun süre stres yaşayabileceklerini söylüyor.Kriz anında soğukkanlılığını koruyabilen ve sağlık durumu iyi olan madencilere öncelik veriliyor. Daha sonra çıkarılacak yüksek tansiyon ve solunum sorunu olan madenciler, kapsülde sıkıntı yaşamaları durumunda, kapsülün çıkışı hızlandırılıp, bu madenciler helikopterle hastaneye götürülecek. San Jose`de 5 Ağustosta meydana gelen maden kazasından ancak 17 gün sonra madencilerin hayatta oldukları belirlenmişti.Mahsur madenciler, sığınakta kendi koydukları kurallarla günaşırı 2 kaşık ton balığı, bir yudum süt, bir parça kraker ve bir lokma şeftali yiyerek hayatta kaldı. Kurtarılan madencileri Devlet Başkanı Pinera ve Madencilik Bakanı Golborne`un yanı sıra yaklaşık 800 madenci yakını ve 2 binden fazla gazeteci karşılıyor. Kurtarma operasyonun dev ekranlardan izlendiği ülkede "bayram coşkusu" yaşanıyor. Madencilerin yeraltında geçirdiği 2 ay boyunca "yeraltındaki evlerine" gönderilen çok sayıda hediye arasında, Şili ve Real Madrid futbol takımlarının formaları ile Amerikan teknoloji üreticisi Apple`ın patronu Steve Jobs`un gönderdiği I-pod da bulunuyor. Şili`nin önemli sanayicilerinden milyarder Leonardo Farkas`ın da madencilerin ailelerine ve yakınlarına 10 bin dolar değerinde çek gönderdiği belirtiliyor.Bu arada, madencilerin yeraltındaki hikayesini kaleme almak isteyen çok sayıda yazar ve senarist sıraya girmiş bulunuyor. Madenciler ayrıca çok sayıda şirketten iş teklifi de aldı. "İNANÇ, UMUT, DOSTLUK VE DAYANIŞMANIN DEĞERİ" Devlet Başkanı Pinera, kurtarma operasyonunun benzersiz olduğunu söyledi.Pinera, ilk madencinin kurtarılmasından sonra yaptığı açıklamada, "Daha önce böyle bir kurtarma operasyonu denenmemişti. Madencilerin bize verdiği ders umarım hep aklımızda kalır" dedi. Şili`de 27 Şubatta meydana gelen ve 486 kişinin ölümüne, 30 milyar dolar zarara yol açan depreme atıfta bulunan Pinera, madencilerin depremzedeler gibi, "Şili`nin birleştiğinde tüm talihsizliklerin tersine çevrilebildiğini ve büyük şeylerin başarılabileceğini gösterdiğini" belirtti. Pinera, "madencilerin sınavından inancın, umudun, dostluğun ve dayanışmanın değerinin bir kez daha öğrenildiğini" söyledi. DİĞER OĞLUNU BEKLİYOR Kurtarılan ilk madenci Florencio Avalos`un babası Alfonso Avalos`un bekleyişi bitmedi. Diğer oğlu Renan Avalos (29) da mahsur kalan madenciler arasında yer alıyor. Madenciler arasında "en şansız" olanı Yonni Barrios. Barrios aşağıda mahsurken, eşi ve sevgilisi ilk kez bir araya geldi ve dışarı çıktığında bu meseleyle ilgilenmesi gerekecek. MADENCİ TİCONA`NIN "YERYÜZÜNDE DOĞAN KIZI UMUT OLDU" Madencilerden Ariel Ticona`nın 14 Eylülde yeni dünyaya gelen kızına "Esperanza" (Umut) adı verildi. Ticona`nın kardeşi Cristian Ticona, "Esperanza"nın dünyaya gelmesinden çok mutlu olduklarını ve annenin durumunun iyi olduğunu belirtti.Bebeğin sezaryenle doğumu, mahsur madenci babaya izletilme umuduyla aile tarafından filme alındı. DÖRDÜNCÜ MADENCİ DE KURTARILDI Yerin yaklaşık 700 metre altında 69 gündür mahsur kaldıktan sonra Şili bayrağı renklerine boyanmış olan kapsülle yeryüzüne çıkarılan 23 yaşındaki Mamani, ilk olarak çevresindekileri selamladı ve kendisini gözyaşlarıyla bekleyen yakınlarıyla kucaklaştı.Uzun süre karanlıkta kaldıktan sonra "Aziz Lorenzo" adı verilen operasyon kapsamında tek tek yeryüzüne çıkarılan madencilerin rahatsız olmaması için ortamın fazla aydınlatılmamasına dikkat edildi. Madencilerin yeraltında geçirdiği 2 ay boyunca "yeraltındaki evlerine" gönderilen çok sayıda hediye arasında, Şili ve Real Madrid futbol takımlarının formaları ile Amerikan teknoloji üreticisi Apple`ın patronu Steve Jobs`un gönderdiği Ipod da bulunuyor.Şili`nin önemli sanayicilerinden multimilyoner Leonardo Farkas da madencilerin ailelerine ve yakınlarına 10 bin dolar değerinde çek gönderdiği belirtiliyor.Bu arada, madencilerin yeraltındaki hikayesini kaleme almak isteyen çok sayıda yazar ve senarist sıraya girmiş bulunuyor. Şili'de ikinci ve üçüncü madenciler işte böyle çıkarıldı ÜÇÜNCÜ İŞÇİ DE ÇIKARTILDI 08: 20 Şili`de yerin yaklaşık 700 metre altında 69 gündür mahsur olan 33 madenciden üçüncüsü de sağ salim yüzeye çıkarıldı.Yeryüzüne çıkarılan ikinci madenci Mario Sepulveda Espina`dan (39) yaklaşık bir saat sonra özgürlüğüne kavuşan 52 yaşındaki Juan Illanes, diğer iki madenci gibi önce eşine sarıldı. Yeni yaşına yerin altında giren Illanes daha sonra Devlet Başkanı Sebastian Pinera ve Madencilik Bakanı Laurence Golborne ile kucaklaştı. Madencileri yaklaşık 70 cm genişliğindeki tünelden dışarı çıkarmak için özel olarak Amerikalı bir teknisyen tarafından tasarlanan, 4 mm kalınlığındaki çelik kapsül, 2,5 metre uzunluğunda ve 54 cm çapında. 250 kilo ağırlığındaki kurtarma kapsülünde, 3 saat süreyle yetecek oksijen ve acil durum çıkışının yanı sıra ses ve görüntü sistemi de bulunuyor. Tek tek yapılan kurtarma işlemi sırasında madenciler, eldiven, kaska monte fener, güvenlik botları ve yansımalı özel kıyafetler giyiyor. Madenciler kapsüldeki diyafonu kullanarak kurtarma ekipleri ile haberleşebiliyor.Kurtarılan madencileri Devlet Başkanı Pinera ve Madencilik Bakanı Golborne`un yanı sıra yaklaşık 800 madenci yakını ve 2 binden fazla gazeteci "karşılıyor".Çıkarken gözlerini kapalı tutmaları istenen madenciler özel gözlük de takıyor. Tüm madencilerin madene yakın bir hastanede yaklaşık 2 gün müşahede altında tutulacağı belirtilirken, sağlık uzmanları, bazı madencilerin psikolojik durumlarının hassas olduğunu ve kurtarıldıktan sonra uzun süre stres yapabileceklerini söylüyor. 33 madencinin arasında bir Bolivyalı da bulunuyor. Kriz anında soğukkanlılığını koruyabilen ve sağlık durumu iyi olan madencilere öncelik veriliyor.Kurtarma operasyonun dev ekranlardan izlendiği ülkede "bayram coşkusu" yaşanıyor.09.20 Şili`de özgürlüğüne kavuşan dördüncü madenci Bolivyalı Carlos Mamani oldu. İKİNCİ İŞÇİ DE ÇIKARTILDI 07: 11 Şili`de yerin 622 metre altında iki ayı aşkın süredir mahsur kalan 33 madenciden ikincisi de günyüzüne çıkarıldı.31 yaşındaki Florencio Avalos`dan bir saat sonra Mario Sepulveda Espina (39) da çelik kurtarma kapsülüyle sorunsuz bir şekilde gün ışığına kavuştu.Madenden çıkarılması yaklaşık 15 dakika süren Espina, ilk olarak eşi Katty Valdivia`ya sarıldı. Mutluluğu yüzünden okunan Espina, "Şili çok yaşa" diye bağırarak, duygularını kendisini bekleyenlerle paylaştı ve "yeraltındaki evinden" getirdiği kayaları, Şili Devlet Başkanı Sebastian Pinera, Madencilik Bakanı Laurence Golborne ve kurtarma görevlilerine dağıttı.Bu arada üçüncü madenci de yeryüzüne çekilmek üzere çelik kapsüle bindirildi. ÇIKAR ÇIKMAZ OĞLU VE EŞİNE SARILDI 06: 45 Şili`de yerin 622 metre altında iki ayı aşkın süredir mahsur kalan 33 madenciden, ilk olarak Florencio Avalos yüzeye çıkarıldı.Bir kurtarma ekibi görevlisi eşliğinde, çelik kurtarma kapsülüyle günyüzüne çıkarılan Şilili 31 yaşındaki Florencio Avalos, ilk olarak 7 yaşındaki çocuğu ve eşi Monica`ya sarıldı. Daha sonra Şili Devlet Başkanı Sebastian Pinera ve onu bekleyen birkaç kişiyle daha kucaklaşan Avalos, ilk tıbbi tetkiklerin yapılması için kamp hastanesine götürüldü. İLK İŞÇİ ÇIKARTILDI 06: 31 Şili`de yerin 622 metre altında iki ayı aşkın süredir mahsur kalan 33 madenciden bugün ilk olarak Florencio Avalos`un sağ salim yüzeye çıkarıldığı bildirildi. Hükümet kaynaklarına göre, çelik kurtarma kapsülüyle yüzeye çıkarılan Şilili 31 yaşındaki Florencio Avalos adlı madenciyi, 39 yaşındaki Mario Sepulveda ve Bolivyalı 23 yaşındaki Carlos Mamani`nın takip etmesi bekleniyor. 06: 25: Şili`de yerin 622 metre altında iki ayı aşkın süredir mahsur kalan 33 madenciyi kurtarma operasyonunu çerçevesinde, bir madencinin bugün sağ salim yukarıya çıkarıldığı bildirildi. Kurtarma operasyonu sürüyor. *** 05: 51: Şili`de yerin 622 metre altında iki ayı aşkın süredir mahsur kalan 33 madenciyi kurtarma operasyonunun, 2 saat gecikmeyle başladığı bildirildi.Bir kurtarma ekibi mensubunun, madencileri yukarı çıkaracak çelik kurtarma kapsülünün içinde 622 metre derinliğe indiği, belirtildi. Şili`de, iki aydan uzun süredir yer altında mahsur kalan 33 madencinin kurtarılmaları için artık geri sayım başlarken, ülke kamuoyunda heyecan da artıyor. Şili Madencilik Bakanı Laurence Golborne, kurtarma operasyonuna yerel saatle gece yarısı (TSİ Çarşamba 02.00`da) başlanacağını açıklamıştı.Ancak her türlü olumusuzluğa fırsat vermemek için bu saatin biraz aşılacağı bilgisi ulaştı.. Son olarak kurtarma işlemi için kullanılacak demir kapsül tünel başarıyla test edildi. Mühendisler 622 metrelik kurtarma kuyusunda son teknik düzenlemeleri yapıyor. Madenciler tek tek, kapsülde 2 saatte yukarı çekilecek. Plana göre, cuma günü hepsi kurtarılmış olacak. Uzun süredir karanlıkta yaşayan madencilerin, ışıktan etkilenmemeleri için gözleri kapatılacak. Maden Bakanı Laurence Golborne, kurtarma ekibinin tünelin en az 96 metresinin çelik borularla desteklenmesine karar vermesi nedeniyle madencilerin çıkarılmasına bugün değil yarın başlanacağını söyledi. Çelik boruların nedeni kuyu kenarındaki kayaların yerlerinden çıkıp “Zümrüdüanka Kuşu” adı verilen 4 metre boyunda çıkış kapsülünün üstüne düşmesini ve kurtarma işleminin durmasını önlemek. Kuyudaki bu işlemden sonra özel kaçış kapsülleriyle test seferleri yapılacak. 10-12 KEZ DÖNECEKLERZAYIFLAR EN SON ÇIKARILACAK Hangi madencinin önce çıkarılacağı ise daha önce madencilere bildirilmişti. Bunların isimleri açıklanmadı, ancak ilk girişimde bir aksilik olması durumunda daha az etkilenecek, psikolojik olarak güçlü ve deneyimlilerin önce çıkarılacağı belirtiliyor. Daha sonra ise en zayıf ve hasta olanlar çıkarılacak. Madencilerden biri yüksek tansiyon, biri ise şeker hastası. Diğerlerinin de madenin rutubetli ortamında uzun süre kalmaktan kaynaklanan bazı rahatsızlıkları bulunuyor. Kapsülün 622 metrelik mesafeyi 15 dakikada alması bekleniyor. Bir problemle karşılaşmaları halinde, madenci, kafesi kapsülün tepesinden ayırarak gerisin geri aşağıya inebilecek. ÖZEL KIYAFETLER VE GÜNEŞ GÖZLÜĞÜ İLE ÇIKACAKLAR Madenciler astronotlar için tasarlanmış, kalp atışlarını, solunumlarını, ateşlerini ve oksijen tüketimlerini ölçebilen özel giysiler giyecekler. Madencilere, gün ışığını ilk gördüklerinde sorun yaşamamaları için özel güneş gözlükleri verildi. Yeryüzüne çıkarılan madenciler hemen doktor kontrolünden geçirilecek. Durumu iyi olanlar aileleriyle görüştükten sonra daha ileri tetkikler için Copiapo kentindeki hastaneye kaldırılacak. 2 KAŞIK TON BALIĞI, BİR YUDUM SÜT... San Jose`deki maden kazası 5 Ağustosta meydana gelmiş, 17 gün sonra madencilerin hayatta oldukları belirlenmişti.Şili`de çöken madende mahsur kalan işçilerin, sığınakta kendi koydukları kurallar çerçevesinde günaşırı 2 kaşık ton balığı, bir yudum süt, bir parça kraker ve bir lokma şeftali yiyerek hayatta kaldıkları bildirilmişti. Çeşitli sağlık sorunları olduğu anlaşılan madenciler için ekipler her türlü önlemi de almış durumda. Yüzeye yapacakları yolculuk öncesi madencilere yardımcı olması amacıyla San Jose madenine önce bir sağlık görevlisi gönderilecek.Madenin girişinde kamp kuran madencilerin eşleri ve kız arkadaşları ise sevdiklerini nasıl karşılayacaklarını planlıyor. YÜZLERCE GAZETECİ MADENDE Öte yandan dünyanın dört bir yanından gazeteciler, madencilerin çıkışlarını yansıtmak için Şili`deki San Jose`ye akın etti.Madende halen yaklaşık 1000 gazeteci olduğu sanılıyor.Madencilerin bir daha madene inmelerine pek gerek kalmayacak gibi görünüyor. Çünkü madencilere kitap yazmaları, sayısız televizyon şovuna katılmaları, filmlerde yer almaları, bedava tatil yapmaları gibi teklifler sunuluyor. 33 madenci 5 Ağustos`tan bu yana yer altında mahsur ve yerin 622 metre altında korunaklı bir bölmede yaşıyor.San Jose Madeni çevresinde güvenlik önlemleri artırılırken, Şili Cumhurbaşkanı Sebastian Pinera`nın bu akşam madene gideceği açıklandı.Dünyanın en uzun süre yeraltında kalan insanları olan madenciler daha önce birçok kez Cumhurbaşkanı Pinera`yla telefonda sohbet etmişlerdi.