Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Türkiye dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Belgrad'da düzenlenen Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) çerçevesinde bir araya geldi. Görüşme 40 dakika sürdü.

Lavrov-Çavuşoğlu görüşmesi, Rusya ile Türkiye arasında ‘uçak krizi' ardından yapılan ilk doğrudan temas olması açısından büyük önem taşıyordu. Lavrov ve Çavuşoğlu, 24 Kasım'da Rus uçağının Suriye sınırında düşürülmesinden 1 gün sonra telefon görüşmesi yaptı ancak yüz yüze görüşmemişti.

Lavrov, "Çavuşoğlu ile onun ısrarı üzerine bir araya geldik. Kendisinden yeni bir şey duymadık. Çavuşoğlu, Türkiye Cumhurbaşkanı ve Başbakanı'nın kamuoyunda dile getirdiği yaklaşımları teyit etti" dedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın IŞİD ile yasadışı petrol ticareti konusunda bir Rus vatandaşına işaret etmesini yorumlayan Lavrov, Erdoğan'ın bu suçlamayı Rusya'nın yasadışı petrol ticaretini gündeme getirmesinin ardından yöneltmesinin ilginç olduğunu vurguladı.

Erdoğan'ın sözleri hakkında konuşurken Rusların ünlü bir atasözünü de kullanan Lavrov, "Suçlu davranışlarıyla kendini ele verir" dedi.

Rus bakan, Türk halkını dost gördüklerini ifade ederek, "Türk halkını, Rus uçağının düşürülmesi için emir verenlerden ayrı tutuyoruz" dedi.

ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ile yaptıkları görüşmede Rusya Savunma Bakanlığı'nın dün sunduğu kanıtları da gündeme geldiğini belirten Bakan Lavrov, "Kerry, ABD'nin Rusya askeri makamlarının sunduğu IŞİD ile petrol ticareti hakkındaki bilgileri incelediğini söyledi. Bilgilerin doğruluğundan henüz emin olmadıklarını ifade etti. Ancak sunulan belge, fotoğraf ve video sayısı önemli bir işaret. Bu nedenle partnerlerimize Rusya Savunma Bakanlığı tarafından sunulan bilgileri incelemeleri için zaman vereceğiz" dedi.

Türkiye-Suriye sınırını kapatma meselesinin de Kerry ile yaptıkları görüşmede ele alındığını söyleyen Lavrov, "ABD'li bakan, benimle aynı fikirde olduğunu söyledi. Sınırın daha önceden kapatılması gerektiğini kabul etti. Kürtler, IŞİD ile mücadelede olduğu gibi sınırın kapatılması konusunda da müttefikimiz durumunda. Bu konuda bir anlayış oluştu" değerlendirmesini yaptı.

Dün AGİT Dönem Başkanı ve Sırbistan Dışişleri Bakanı İvitsa Daçiç ile görüşmesinin ardından olduğu gibi bugün de Türkiye-Suriye sınırının kapatılmasının gerekliliğine vurgu yapan Lavrov, "Sınırın kapatılması ancak havada ve karada faaliyet gösteren tüm tarafların çabalarını birleştirmesiyle mümkün olabilir" dedi.

ABD'de de sınırın kapatılması yönünde bir anlayış olduğunu belirten Lavrov, Suriye sınırının kuzeyinin kapatılması konusunda henüz net eylem planlarının belirlenmediğine vurgu yaptı.

İngiltere'nin IŞİD'le mücadele Suriye'deki operasyonlara dahil olmasını değerlendiren Lavrov, "Mücadele daha evrensel hale geldikçe, operasyonların etkisi de artıyor. Ancak İngiltere uluslararası hukuka uygun hareket etmeli ve operasyonlar için Suriye yönetiminin onayını almalı" dedi.

Rus bakan, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın kaderinin terörle mücadelede dayanışma için bir önkoşul olamayacağını da vurguladı. Lavrov, Viyana'daki görüşmelerde bu konunun tartışmaya kapatıldığını kaydetti.

Toplantının içeriğine ilişkin bilgi veren Çavuşoğlu, "İlk görüşmede sorunlar aşıldı demek doğru olmaz. Farklı görüşler olması normal, açıklıkla konuştuk. Rus pilot için başsağlığı diledik. İki taraf da gerginliği tırmandırmak istemiyor. Umarım aklıselim kazanır" dedi.

Çavuşoğlu, Rusya'nın suçlamalarından vazgeçmesi ve sıcağı sıcağına alınmış kararları gözden geçirmesi temennisinde olduklarını belirterek, "Şu anda Rusya'ya karşı aldığımız ya da öngördüğümüz bir karar yok. Sabırla ilişkilerin düzelmesini bekliyoruz ama ömür boyu da böyle gitmeyeceğini bilmemiz lazım" ifadelerini kullandı.

Çavuşoğlu "24 Kasım'da Türkiye sınırının ihlali neticesinde meydana gelen olay, ortak düşmanımız DAEŞ'e karşı, teröristlere karşı yürüttüğümüz mücadele ile birbirine karıştırılmamalı" dedi. Çavuşoğlu'nun açıklaması Lavrov'la gerçekleştirdiği görüşmeden kısa süre sonra geldi.

Çavuşoğlu ayrıca, "Suriye'de beş yıldır süren çatışmalar tüm bölge için sorunlara yol açtı. Terör tehlikesinin boyutu arttı. Ankara'da, Paris'te saldırılar gerçekleştirildi, Mısır'da Rus uçağı düşürüldü. Bu saldırılar bizim güvenlik anlayışımızı da önemli ölçüde değiştirdi" dedi.

Bu arada Kommersant gazetesi de Lavrov ve Çavuşoğlu'nun görüşmesine basının kabul edilmemesine ve protokol olarak bilinen görüşen yetkililerin el sıkıştığı bölümde bile foto muhabirlerinin görüntü alınmasına izin verilmemesine dikkat çekti.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, "Rusya ile diyalog yoluyla bu sorunu, hatta krizi aşarız" demişti.

Lavrov ise Belgrad'daki görüşmede Türkiye'den uçak vakasına ilişkin ‘farklı şeyler' duymayı umut ettiğini ifade etmişti.

Sputnik