Bu yazıyı Selçuk Şirin Hoca'nın “Yetişin Çocuklar” kitabını okurken aldığım notların eşliğinde yazdım, kendisine minnettarım.

Annelerden daha çok babaların çocuk yetiştirme sürecinde aktif rol alması önemli. Kaç baba çocuğunun altını değiştirmiştir? mamasını yedirmiştir ? Tırnağını kesmiştir ?

Çocuk gelişiminde üç temel boyut var;

Fiziki gelişim: Sağlıklı beslenme ve düzenli egzersizler yapma

Zihinsel gelişim: Özellikle 0-6 yaş arası zeka gelişimi, okul öncesi hazırlık.

Duygusal ve sosyal gelişim: Zihinsel gelişim ile de bağlantılı olan bu gelişimde temel faktör sağlıklı bir güven bağı oluşturmak. Özellikle doğumdan sonra anne ile olan bu bağ çok önem arzediyor.

Bu üç boyutta gerçekleşen olumlu ya da olumsuz gelişmeler birbirini etkiliyor.

Aile dış etken olarak tek değil, okul, arkadaş, mahalle, akrabalar  hepsi de gelişime tesir eden unsurlardır. Akrabalarla büyüyen çocuklar daha şanslı olabiliyorlar. Bir Afrika atasözünde denildiği gibi; Bir çocuk yetiştirmek için bir köy gerekir.

Diğer önemli husus, yetenek ve zekânın geliştiğine inananlardansanız, sabit fikirli olmaktan kurtulup, çocuğunuzun geleceğine güvenle yürümesinin yolunu açabilirsiniz. Dweck'in Türkçeye de çevrilmiş olan "Gelişebileceğinize İnanmanın Gücü" isimli 10 dakikalık TED konuşmasını mutlaka izleyin.

5 Başlıkta bir reçete sunuluyor;

1- Çocuğunuzun mizacını tanıyın ; Esneklik ve çocuğa göre davranış çok önemli. Çekingen, kendini ifade etmede zorlanan bir çocuğa baskı yapmak çok daha kötü sonuçlar doğurur ama empati duygusu ile anlamaya yönelik,cesaret verici yaklaşımlar diğer kendini rahat ifade edebilen çocukların ilerisinde bir neticeye götürebilir.

2- Çocuğunuzla güvenli bir bağ kurun; Ebeveyniyle güvenli bir bağ kurmakta zorlanmış bir çocuk ise önce oyun arkadaşlarıyla, sonra okulda öğretmenleriyle ve tabii yetişkin dönemlerde başkalarıyla sağlıklı bir ilişki kurmakta zorlanıyor. 

Güven olmadan özgüven olmuyor. Özgüven olmadan bireysel     başarı gelmiyor. O nedenle olabildiği kadar erken yaşta çocuklarımıza kendi ayakları üstünde durmayı, tercih yapmayı öğretmeli ve sorumluluk bilincini kazandırmalıyız. Zorla yemek yedirmekten, zorla elbise giydirmekten vazgeçin, tercihleri ile büyüsün, kendine güveni artsın! 

3- Mükemmel değil, olduğu kadar iyi olun yeter. Elinizden geldiği kadar iyi bir ebeveyn olun, mükemmel olacağım diye çocuğunuza stres yaşatmayın, herşeyini dizayn etmeye çalışmayın.

4- Evde belli bir rutin oluşturun ; Uyku ve yemek düzeni erken yaşlarda oluşur. Cezalar bile tutarlı olmalı. 

5- Çocuğunuzu başkalarının çocukları ile kıyaslamaktan vazgeçin. Gelişimde bazen aşırı kaygılar çocuğa zarar veriyor. Uzmanına danışın ama tavsiye edilen harici herşeyi dert edinmeyi bırakın.

ilk başta çocuğun gelişimini dert etmekle başlayan masum bir merak, zamanla ailede strese, çocukta kalıcı hasara dönüşebiliyor.

Baumrind modeline göre anne babalar çocuğa gösterdikleri ilgi ve kontrol seviyesine göre dört gruba ayrılıyor: Otoriter, demokratik, serbest ve ilgisiz (ihmalkar).

Bu tür yetiştirme tarzlarının sonucunda çocuklar ya saldırgan, ya özgüveni yüksek,ya şımarık ya da içe kapanık hayata küsgün olabiliyorlar.

Çocukları tanımlamak değil, açıklamak önemli !

Eşya değil hatıra biriktirin! Beraber geçirdiğiniz zamanlar en pahalı hediyelerden daha kıymetli ve unutulmazdır.

Çocuklarınıza hikaye okuyunuz.

Evde evcil hayvanınız size renk katar, çocukların sorumluluk almasını sağlar.

Çocuklarınıza baskı yaparak değil  belli kuralları beraber karar alarak hayatı paylaşın.

Beraber dizi,film seyredin. Çocuğunuzla sinemaya,maça, tiyatroya, parka yürüyüşe gidin.

Çocuklarınıza sevginizi belli edin, onları ne kadar çok sevdiğinizi ifade edin,küçük hediyeler alın. Her istediklerini almak sizi iyi anne baba yapmaz.