ABD'nin başkenti Washington'da bir mahkeme, insan katkısı olmadan yapay zekayla elde edilen bir sanat eserinin Amerikan yasaları uyarınca telif hakkı sahibi olamayacağına hükmetti.
ABD Bölge Yargıcı Beryl Howell, sadece insanların ürettiği eserlerin telif hakkı olabileceğini söyleyerek, yazılımcı Stephen Thaler'ın, ürettiği DABUS sistemi için yaptığı telif hakkı başvurusunu reddeden ABD Telif Hakları Dairesi'nin kararını onayladı.
Yargıç Howell, kararı Cuma günü açıkladı. Yazılımcı Stephen Thaler, kendi kurduğu yapay zeka sistemi DABUS tarafından üretildiğini kaydettiği buluşlar için yaptığı patent başvurularını da kaybetmişti.
Thaler, İngiltere, Güney Afrika, Avustralya ve Suudi Arabistan'da da DABUS ile benzer patent başvuruları yapmış, ancak sadece kısıtlı başarı elde etmişti.
Thaler'ın avukatı Ryan Abbott, bugün yaptığı açıklamada, mahkeme kararına şiddetle karşı çıktıklarını ve temyize başvuracaklarını söyledi. Telif Hakları Dairesi ise konuya ilişkin açıklama talebini yanıtsız bıraktı.
Dünyanın en büyük reklam veren şirketleri, üretken yapay zeka yazılımları kullanarak maliyetleri azaltma ve verimi arttırmanın yollarını arıyor.
Hızla gelişen üretken yapay zeka alanı, fikri mülkiyet haklarına ilişkin yeni meseleleri de beraberinde getirdi. Telif Hakları Dairesi ayrıca bir sanatçının, yapay zeka sistemi Midjourney ile elde ettiği görüntüler üzerinden yaptığı telif hakkı başvurusunu geri çevirmişti. Sanatçı, yapay zeka sisteminin üretkenlik sürecinin bir parçası olduğunu savunmuştu.
Öte yandan üretken yapay zeka sistemlerinin eğitilmesinde üzerinde telif hakları olan çalışmaların izinsiz kullanımıyla ilgili birkaç dava açılmıştı. Bu hukuki süreç halen devam ediyor.
Yargıç Howell, Cuma günkü kararına ilişkin, “Sanatçıların yapay zekadan yararlanmaya başlamasıyla telif hakkı konusunda yeni ufuklar açılıyor” ifadelerini kullanarak telif hakları yasasının “zorlu sorularla” karşı karşıya kaldığını belirtmiş, yazılımcı Stephen Thaler'in davası hakkındaysa ”Ancak bu dava o kadar karmaşık değil” demişti.
Thaler, 2018 yılında, herhangi bir insan katkısı olmadan, kendi yapay zeka sistemi tarafından oluşturulan görsel sanat eseri “A Recent Entrance to Paradise” için telif hakkı başvurusunda bulunmuştu. Ancak Telif Hakları Dairesi, kreativ eserlerin telif hakkı sahibi olabilmesi için insanlar tarafından gerçekleştirilmesi gerektiğini kaydederek geçen yıl başvuruyu reddetmişti.
İnsan üretkenliğinin somut bir hukuki koşul olmadığı argümanıyla bu kararı federal mahkemeye taşıyan Thaler, yapay zeka telif haklarının da Amerikan anayasasında telif hakları içi kullanılan “bilim ve yararlı sanatın ilerlemesini teşvik etmek” ifadesiyle örtüştüğünü kaydetmişti.
Yargıç Howell ise Telif Hakları Dairesi'yle aynı yönde karar aldı ve “yüzyıllara dayalı olan değişmez anlayışa göre insan üretkenliğinin telif hakkının temel koşulu olduğunu” belirtti.