Makine İhracatçıları Birliği (MAİB) yılın ilk 4 ayında toplam makine ihracatını 5,3 milyar dolar olarak açıkladı. İhracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10’un üzerinde azalan sektör, Nisan ayında 957 milyon dolar ihracatta kaldı. Nisan ayındaki ihracat kaybı en fazla makine ihraç edilen 5 büyük pazarda yüzde 52,5 ortalamasında gerçekleşti. Bu ülkelerden en az düşüş yüzde 43 ile Almanya'da yaşanırken Fransa'ya makine ihracatındaki düşüş Nisan ayında yüzde 71'e ulaştı. MAİB’in Makine Federasyonu ve TOBB Makine Sektör Meclisi işbirliği ile yaptığı ankete göre makine ihracatçısı firmalar Kovid-19 salgını nedeniyle ciddi iş kaybına uğradı.

Sektörün geçen yıl ulaştığı cironun yüzde 59’unun ihracattan geldiğini ancak Nisan ayında bu gelirin yarısını kaybettiklerini vurgulayan Makine İhracatçıları Birliği Başkanı Kutlu Karavelioğlu “Yıla iyi başlamamıza rağmen, Uzak Doğu’dan gelen ara mal stoklarımız tükendikçe sorunlarımız arttı. Hastalığın merkezi Batı'ya doğru kaydıkça pazar kayıplarımız da yükseldi. Geçtiğimiz yıl Nisan ayında Almanya, ABD, Birleşik Krallık, İtalya ve Fransa'ya 564 milyon dolar değerinde makine göndermiştik. Bu yıl aynı ülkelere Nisan ayı ihracatımız 283 milyon dolara kadar geriledi” dedi.

Her 10 imalatçıdan 5’inin Mart ve Nisan aylarında dış sipariş alamadığını vurgulayan Makine İhracatçıları Birliği Başkanı Kutlu Karavelioğlu “Her 10 firmadan 9’u da elinde gelecek üç aydan sonrası için iş olmadığını söylüyor. Kamu ve altyapı hizmetlerinin aksaksız sürebilmesi için açık kalması gereken makine sektörü, yüksek maliyetlere katlanarak verimsiz çalışmaya devam edecek. İyi başladığımız bir yılda frene basmak zorunda kaldık ama doğru hamlelerle yeniden hız kazanabiliriz” dedi.

‘Sektör toplam cirolarının yüzde 5’ine bile denk gelmeyen yedek parça ve bakım, onarım hizmetleriyle ayakta kalamaz’

Sektörün toplam cirolarının yüzde 5’ine dahi varamayan yedek parça ve bakım, onarım hizmetleriyle ayakta kalamayacağını ifade eden Karavelioğlu “Küresel ekonomik krize en sıkıntılı yakalanan sektör makine sanayidir. Makine imalatçıları dünyanın her yerinde baskı altında; toplam cirolarının yüzde 5'ine dahi varmayan yedek parça ve bakım-onarım hizmetleriyle ayakta kalamazlar. Rekabetin çok çetinleşeceği tabiidir. Yerli imalatçıları ithalattan korumak üzere gümrük duvarları yükseliyor” dedi ve ekledi: 

“Yaklaşık 400 firmayla yaptığımız anket Nisan ayında normal üretimi süren fabrikaların oranının sadece yüzde 21 olduğunu gösteriyor. Makine imalatçısı her 10 firmadan 4’ü Nisan ayında yurt içinden hiç sipariş alamadığını, 5’i ise yurtdışından hiç sipariş alamadığını söylüyor. Her 10 firmadan 9’u elindeki işleri bir ila üç ay içinde tamamlayacağını belirtiyor; sonrası için işleri yok. İyi başladığımız bir yılda frene basmak zorunda kaldık ama doğru hamlelerle yeniden hız kazanabiliriz. Gerekli olan, Türkiye’de kamu strateji dokümanlarının merkezine makinenin koyulduğunu ve yeniden sanayileşmede temel rolün makine sektörüne verildiğini akılda tutmaktır. Buna rağmen, desteklerin sektörlere göre değil, firmaların ihtiyaçlarına göre dağıtılmasının daha efektif ve adilane olacağına inanıyoruz.”

Özellikle Çin ve Almanya’nın makine imalatının küresel pozisyonlanmalarında erken rol almak istediklerini söyleyen Karavelioğlu “Makine imalatının küresel liderleri salgın sonrası yeniden üretime başlamak konusunda sabırsızlanıyorlar. Özellikle Çin ve Almanya, yeni küresel pozisyonlanmalarda erken rol alarak egemenlik kapmak istiyorlar. İtalya, İspanya ve Fransa gibi AB'nin önemli üreticileri bu salgından oldukça yara almış olarak çıkacak. Biz diğer rakiplerimizle yarışta öne geçmek için bilhassa bu ülke pazarlarını nakış gibi işlemeliyiz, Avrupa pazarının lokomotifi Almanya ile endüstriyel işbirliklerimizi daha da güçlendirmeliyiz. Türkiye'nin Makinecileri markasıyla, biz bu süreçte Almanya başta olmak üzere tüm AB ülkeleri için özel kampanyalar hayata geçireceğiz” dedi.

‘Dünya ekonomisinin durduğu ve Türkiye’deki makine imalatçılarının üretimlerini düşürdüğü Mart ayında ithalat yüzde 14 arttı’

Dünya ekonomisinin durduğu ve Türkiye'deki makine imalatçılarının üretimlerini kıstıkları bu dönemde, Mart ayı verilerine göre ithalatın yüzde 14 artmasının ise şaşırtıcı bir veri olduğunu ifade eden Karavelioğlu, “Makine ihracatının ithalatı karşılama oranı yüzde 85’den yüzde 73’e kadar gerilemiş. Oysa geçen yıl makine dış ticaret açığını 5 milyar dolara kadar indirmiştik. Şu an firmalarımız yüksek maliyetlerle ve verimsiz bir çalışmayla ayakta kalmaya çalışıyor. Personelimizi ne pahasına olursa olsun korumaya çalışıyoruz çünkü yetişmeleri on yılı aşan Ar-Ge ve tasarımcılarımız başta olmak üzere hepsi işlerinde uzmanlar” dedi.