Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), Güneş Sistemi'ndeki asteroid kuşağının iki büyük gök cismini keşfedecek Dawn (Şafak) uzay aracının fırlatılışını Eylül'e erteledi.
Mars ile Jüpiter arasındaki asteroid kuşağının iki büyük asteroidi Vesta ve Ceres'i inceleyecek uzay aracının fırlatma işlemini önce 15 Temmuz'a erteleyen NASA yetkilileri, daha sonra aldıkları bir kararla fırlatma tarihini Eylül'e aldılar.
NASA'nın web sitesinde yapılan açıklamada, erteleme kararına Dawn uzay aracını bu ay içinde fırlatma olanağının yüksek derecede kısıtlı olması ve gelecek ay başında Mars'a gönderilecek Phoenix (Anka Kuşu) uzay aracını fırlatma işleminin hazırlıklarına başlanması gerekçe gösterildi.
Güneş Sistemi'nin bilinen en büyük iki asteroidi Vesta ve Ceres'in yörüngesine 4 yıl sürecek bir yolculukla varması planlanan Dawn, bilim insanlarının diğerlerinden çok daha farklı olduğuna inandıkları iki asteroidin boyut ve ağırlığını hesaplayacak.
Ayrıca oluşumlarının içeriğini ve ne kadar manyetik olduklarını da belirlemeye çalışacak Dawn'ın göndereceği bilgiler, bilim çevrelerinin Güneş Sistemi'nin nasıl oluştuğunu ve geçirdiği evrimi anlamalarına yardımcı olacak.
1,64 metre uzunluğunda ve 1,27 metre genişliğindeki uzay sondası ayrıca Vesta ve Ceres asteroidlerinin evriminde suyun rolünü belirlemeye çalışacak.
2011 Ekim ayında Vesta'nın yörüngesine girdikten sonra Şubat 2015'te Ceres'in yörüngesine ulaşacak Dawn, toplam 5,1 milyar km yol katedecek.
Uluslararası Astronomi Birliği 2006'da Ceres'i "cüce gezegen" sınıfına almış, bu karar Plüto'nun gezegen statüsü konusunda da tartışma başlatmıştı.
NASA'nın, iki asteroidin birbirinden uzaklaşması yüzünden 400 milyon doları aşkın maliyeti olan Dawn'ı Ekim 2007 sonundan önce uzaya fırlatması gerekiyor.
PHOENİX YOLA ÇIKIYOR
Öte yandan NASA, gelecek ayın başında Mars'a gönderilecek Phoenix uzay aracıyla ilgili yarın basın toplantısı düzenleyecek.
8 ay sürecek yolculuktan sonra Kızıl Gezegen'e ulaşması planlanan uzay aracı, NASA için Arizona Üniversitesi'nin Lockheed Martin şirketi, Jet Motorları Laboratuvarı ve Kanada Uzay Ajansı ile yaptığı işbirliğiyle üretildi.
Kennedy Uzay Merkezi'nde 3 Ağustos'ta Delta 2 tipi bir füzeyle uzaya fırlatılması öngörülen Phoenix, Mayıs 2008'de Kızıl Gezegen'e iniş yapacak.
Şu ana ve geçmişe ait olası yaşam belirtilerinin yanı sıra Mars'a yapılacak bir insanlı uçuş için gerekli ortamı inceleyecek Phoenix, Mars'ın buzla kaplı kuzey kutup bölgesinde araştırmalar yapacak.
Uzun robot kolu yardımıyla donmuş zemini kazarak örnek toplayacak Phoenix'in fırlatılmasını da içeren bu programın maliyetinin 386 milyon doları bulacağı tahmin ediliyor.
Uzay aracı, Alman bilim adamlarının, NASA'nın 30 yıl önce Mars'a gönderdiği iki Viking uzay aracının Kızıl Gezegen'de mikro-organizmaların varlığını keşfedebileceği, ancak bunları bilmeden öldürdüğü yolundaki iddialarının incelenmesi açısından da bir şans olarak görülüyor.
Gezegenin yörüngesinde araştırma yapan Mars Odyssey, 2002 yılında kuzey kutbunda buzulların bulunduğu bir bölge tespit etmişti.
Bilim insanları, Phoenix'in Kızıl Gezegen'in jeolojik tarihiyle ilgili önemli ip uçları elde etmesini bekliyor.
Uzay aracının birinci hedefi buzun içinde mikropların yaşayıp yaşamadığını bulmak olacak. Phoenix, NASA'nın düşük bütçeli uzun dönem sürdürülebilir uzay araştırmaları planının bir parçası. NASA insanlı uzay üsleri kurmadan önce, karşılanabilir bütçelerle desteklenen araştırmalar yaparak, astronotları öncül araştırma yükünden kurtarmak istiyor.
Toplam 386 milyon dolarlık Phoenix, daha önce 2001 yılında Mars Surveyor programının bir parçası olarak uzaya gidecekti, fakat bu program, Mars Polar Lander'ın 1999 yılında Mars yüzeyine çakılmasının ardından geçici olarak durdurulmuştu.
Polar Lander, Mars'ın Güney Kutbu'na ineceği sırada motoru erken kapanmış ve araç dengesini yitirerek yere düşmüştü.
Phoenix o günden beri NASA'nın uçak yapım işlerini yürüten Lockheed Martin'in deposunda bekletiliyordu.