Nesrin Gençosman, Türkiye cezaevlerinde siyasi nedenlerle tutuklu binlerce kadından biriydi. 30 yaşındaki Kur’an öğretmeni Gençosman’ın, sağlam girdiği cezaevinden 41 gün sonra cenazesi çıktı.

11 Temmuz 2019 Nesrin Gençosman’ın birinci ölüm yıldönümü. Hamile, bebekli ve hasta tutuklulara yönelik hak ihlalleri ise Gençosman’ın dramatik ölümüne ve aradan geçen bir yıla rağmen düzelmedi.

Ordu’da Hizmet Hareketi’ne yönelik soruşturmalar kapsamında 30 Mayıs 2018 tarihinde gözaltına alındı ve Erzurum 3'üncü Ağır Ceza Mahkemesi tarafından iki gün sonra 1 Haziran’da “SEGBİS” sistemi üzerinden yapılan yargılamayla tutuklandı.

Tutuklandıktan sonra Ordu Efirli E Tipi Cezaevine gönderilen Gençosman, kalabalık koğuşlar, cezaevi şartlarının sağlıksızlığı nedeniyle bir ay sonra hastalandı. 

Durumunun ağırlaşması üzerine cezaevi revirinden birkaç günlük grip ilacı verildi. Haftasonu ilaçları verilmeyen Nesrin Gençosman’ın durumu ağırlaştı. Pazartesi günü açık görüş günüydü ve o günkü ziyaretçisi ablasıydı.

Açık görüşe bitkin biçimde gelen Nesrin Gençosman, görüşün bir kısmında konuşma güçlüğü çekmeye başladı. Kardeşinin hayati tehlike arz eden bir durumda olduğunun ablası tarafından cezaevi yönetimine bildirilmesinin ardından Gençosman, bir kez daha revire gönderildi.

Ancak zaturre ciğerlerini sarmış olmasına rağmen hastaneye sevk edilmedi. Avukatının olaydan sonra yaptığı açıklamaya göre, Gençosman iki gün sonra cezaevinde kalp krizi geçirince acil olarak Ordu Devlet Hastanesine sevkedildi.

Hastanede Gençosman’a akut perikardit, akut miyokardit, pnömoni ve solunum yetmezliği teşhisi kondu ve yoğun bakıma alındı. Gençosman zatürre olmuş, ilaçları verilmemiş, hastaneye geç sevk edilmişti.

Nesrin Gençosman, geri döndürülemeyecek bir noktada hastaneye götürülmüştü. Bilinci kapanınca mahkeme tarafından apar topar tutukluluğuna son verildi. Ömrünün son birkaç gününü tekrar özgür geçirse de bilinci kapalıydı ve diyalize bağlanması da sonuç vermedi. Gençosman 11 Temmuz 2018 günü yoğun bakımda hayatını kaybetti.

Sağlıklı bir insan olarak girdiği Ordu E Tipi Cezaevinin kötü koşulları, tedaviye erişim hakkının engellenmesi nedeniyle tutuklanışının 41'İNCİ gününde evine tabutu döndü.

Nesrin Gençosman’ın ölümüne neden olan ihmaller ve hak ihlalleri zincirine az sayıda gazeteci, insan hakları savunucuları ve Halkların Demokratik Partisi (HDP) Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu dikkati çekti.

Gençosman’ın ölümüne sebep olan baskı ortamı, ölümünden sonra ailesinin tavrında da kendisini gösterdi.

Aile adına avukatının yaptığı açıklamada, kızlarının hayatına mal olan bir gruba yönelik “terör” suçlaması aynı ifadeyle yenilenirken, Gergerlioğlu’nun HDP’li olmasına yönelik rahatsızlık da dile getirildi.

Avukat Burak Nuhoğlu’nun ailesi adına yayınladığı açılamada:

“Gençosman ailesi devlet aleyhtarı değildir. Müvekkilimin vefat ettiği günden bu güne kadar, erişim engelli bazı internet siteleri de dahil olmak üzere facebook, twitter, ekşi sözlük ve benzeri sosyal medya hesaplarından fotoğrafları kullanılarak belli bir örgüte (fetö-pdy) aidiyetini gösterir şekilde Devletimizi suçlayan, katili gibi gösteren açıklama ve paylaşımlar yapıldığını üzülerek görmüş bulunmaktayız. Nesrin Gençosman'ın vefatı ile kahrolan, devlet ve millet sevdalısı ailesini Nesrin’in ölümü kadar üzen bu haber, yorum ve paylaşımların Gençosman ailesinin bilgisi ve rızası dışında ortaya çıkmış olduğunu, Nesrin’in bir örgüte mensubiyeti ve aidiyeti manasını akıllarda uyandıran ve devletimiz aleyhtarı söylemler içeren bu haber, yorum ve paylaşımların, müteveffanın ailesi tarafından benimsenmediğinin bilinmesini, artık bu yönde bir paylaşımda bulunulmamasını, bu güne kadar bu minvalde yapılan bütün paylaşım, yorum ve haberlerin bunları meydana getirip yayanlarca silinmesini talep ediyor, aksi halde ilgililer hakkında adlî yollara başvurulacağının bilinmesini istiyoruz."

Aile avukatı açıklamasını, Gençosman’ın ölümüne ilişkin sorumluların bulunacağına ilişkin inançla bitiriyordu: “Devletimizin bu şikâyet üzerinde hassasiyet ile durup ihmali, kusuru, suçu olanları bir an evvel tespit ederek ilgililer hakkında hızla gerekli idarî kararları alıp, iddiaların Nesrin’in kaldığı kaldığı koğuştaki arkadaşlarının da ifadelerine başvurularak kapsamlı şekilde soruşturulacağına, suçlu veya suçluların sonunda hak ettikleri cezaya çarptırılacağına olan inançla yukarıda izah ettiğimiz hassasiyet ve uyarılarımızı kamuoyunun dikkatine saygı ile arz ederiz.”

Ancak öyle olmadı. Nesrin Gençosman’ın ölümündeki ihmallerle ilgili aradan geçen bir yılda hiç kimse hukuk önüne çıkartılmadı. 

Sağ girdiği cezaevinden 41 günde cesedi çıkan Nesrin Gençosman’ın ölümü soruşturulmadığı gibi bir yılda pek çok başka tutuklunun hayatına mal olan ihmaller devam etti.