İsrail'de Başbakan Benyamin Netenyahu liderliğindeki koalisyon hükümeti, ultra-Ortodoks partilerin ardı ardına aldığı çekilme kararlarıyla derin bir krizle karşı karşıya.

İsrail medyasında yer alan haberlere göre ultra-Ortodoks Şas Partisi de hükümetten çekilme kararı aldı. Partinin, koalisyondan ayrılmasına rağmen resmen muhalefete geçmeyeceği ancak tüm hükümet görevlerinden çekileceği belirtiliyor.

DW'nin haberine göre söz konusu gelişme, salı günü yine ultra-Ortodoks çizgideki Birleşik Tora Yahudiliği (UTJ) Partisi'nin hükümetten çekildiğini duyurmasının ardından yaşandı. UTJ, dini eğitim alan öğrencilerin askerlikten muaf tutulmasını öngören yasa tasarısının kabul edilmemesini çekilme gerekçesi olarak göstermişti.

UTJ'nin çekilmesiyle koalisyonun İsrail parlamentosu Knesset'teki sandalye sayısı 120'de 61'e gerilemişti. Şas milletvekillerinin desteğinin de çekilmesi halinde, Netenyahu'nun azınlık hükümetiyle yola devam etmesi gerekecek. Ancak UTJ'nin muhalefete geçmeyeceğini ve hükümete askerlik meselesine çözüm bulması için süre tanıyacağını açıklaması nedeniyle şu an için hükümetin düşmesi olası görünmüyor.

Koalisyondaki krizin merkezinde, İsrail'de ultra-Ortodoks Yahudilerin askerlikten muaf tutulmalarına dair uzun süredir devam eden tartışma yer alıyor. İsrail'de dindar erkekler onlarca yıl boyunca zorunlu askerlikten muaf tutulmuştu. Ancak bu ayrıcalık kısa süre önce sona erdi.

İsrail Yüksek Mahkemesi, 2024 yazında aldığı kararla, ultra-Ortodoks erkeklerin de askerlik hizmetine tabi tutulmaları gerektiğine hükmetti. Hükümet ise bu karara karşılık, ultra-Ortodokslar için yeniden özel düzenlemeler içeren bir yasa çıkarmaya çalışıyor. Bu konuda koalisyon ortakları ise uzlaşıya varamıyor.

Birçok ultra-Ortodoks Yahudi, dini yaşam tarzlarını tehdit ettiği gerekçesiyle zorunlu askerliğe karşı çıkıyor. Kadın ve erkeklerin birlikte askerlik yapması gibi uygulamaların kendi inançlarına aykırı olduğunu savunuyorlar.

Öte yandan İsrail kamuoyunda, bu grubun askerlikten muaf tutulması uzun süredir eşitsizlik olarak görülüyor. Bu konudaki tartışmalar özellikle Gazze ve Lübnan'da yürütülen savaşlar nedeniyle daha da arttı.