Ekonomist Mustafa Sönmez Özgür.org internet sitesine Standard&Poor's ve Fitch'in Türkiye'nin notunu kırmasının ne anlama geldiğini analiz etti.
Not indirimleri ile kriz derinleşir
Küresel alemin en ünlü 3 derecelendirme kuruluşundan 2’si Türkiye’nin notunu bir tık daha aşağı çekti ve böylece Türkiye, özellikle döviz yatırımcıları açısından uzak durulması gereken, yatırım yapılmaz ülke kümesine iyice itildi.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings’ten not indirimi beklenirken S&P, beklenmedik bir biçimde müşterilerini uyardı ve Türkiye’nin görünümünü negatif ilan etti. Fitch ise, Türkiye’nin uzun vadeli döviz cinsinden kredi notunu yatırım yapılabilir seviyenin bir basamak altına indirdi. Not görünümünü durağanda bıraktı.
Böylece Türkiye’nin kredi notu diğer göstergeler ile birlikte değerlendirildiğinde 100 üstünden 43-44 dolayında. Bu, Tunus, Ermenistan, Rusya, Angola gibi ülkelerle aynı kümede bulunmak demek.
Türkiye’nin özellikle politik riskleri derecelendirme kuruluşlarının notunu belirliyor.
Fitch açıklamasında, “Siyasi ve güvenlik alanındaki gelişmeler ekonomik performansı ve kurumsal bağımsızlığı zayıflattı,” dedi ve “Tek adam rejimine” dönük adım, eğer başarılı olursa, Fitch’e göre, kontrol ve dengelerin zayıfladığı bir sistemi getirecek.
Not indirimi, Türkiye gibi ülkelere yönelik yatırımcı güveninin kırılgan olduğu bir dönemde, Türkiye’nin yabancı sermaye çekmeye çalışma çabalarını daha güçleştirecek. Türkiye, 35 milyar doları cari açık, 165 milyar doları 12 aydan kısa vadeli borç olmak üzere yıllık 200 milyar doları bulan para ihtiyacını finanse etmek zorunda. Bunun için de sıcak paraya, yani kısa vadeli sermaye girişlerine, dış borçlanmaya, doğrudan yabancı yatırıma ihtiyaç duyuyor.
Türk Lirası dolar karşısında, Moody’s’in Türkiye’nin kredi notunu geçen Eylül’de yatırım yapılabilir seviyenin altına düşürmesinden bu yana değerinin dörtte birini kaybetti ve yabancı yatırımcılar söz konusu dönemde 3 milyar dolarlık devlet tahvili satarak uzaklaştı. Borsaya arada bir geliyor görünen yabancılar ise “Akbaba fonlar, vur-kaç amaçlı geliyor ve vurgunla çıkıyorlar. Not indirimi , doların fiyatını artırılan faizlere rağmen 3.80 basamağına yerleştirecek ve krizi derinleştirecek gibi görünüyor.