İŞKENCE DOSYALARI İŞKENCECİLERİ ÖMÜR BOYU TAKİP EDECEK

TBMM İnsan Hakları ve İşkenceyi İzleme komiteleri çalışmadığı gibi Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler’in işkence takip kurumları engellendi. Türk Ceza Kanunu’nun 94. ve 95. maddelerinde işkence ve eziyet açık şekilde insanlık suçu olarak düzenlenmiş durumda. Yine Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (3.madde)  İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ne (5.madde) açıkça aykırı şekilde fiilî, fizikî, sözlü, sistematik ve devlet kontrolünde işkence gerçekleştiriliyor.

İşkenceyle ilgili davalarda, uluslararası hukuk kurallarına göre zaman aşımı bulunmuyor. Yani işkenceye maruz kalanlar, bu zulümden kurtuldukları andan itibaren işkencecilerin hesap vermesini sağlayabilir.

TCK’da işkence suçu en az 3 yıldan 12 yıla kadar cezayı gerektiriyor. Suç çocuğa, gebe kadına, avukata ya da başka bir kamu görevlisine karşı işlenirse ceza 8-15 yıl, cinsel yönden taciz şeklinde olduğunda 10 yıldan 15 yıla ceza hükmolunuyor. Kanun, “Suçun işlenişine iştirak edenler de yapan gibi cezalandırılır” diyor.

Kanunun ikinci fıkrasında OHAL ve savaş halleri dâhil hiçbir şekilde işkence ve insanlık dışı muameleye tevessül edilemeyeceği kayıt altına alınmış: “Hiçbir istisnai durum, ne harp hâli ne de bir harp tehdidi, dâhili, siyasî istikrarsızlık veya herhangi başka bir olağanüstü hâl, işkencenin uygulanması için gerekçe gösterilemez.”

ÜÇ BAKANLIK DÂHİL KABİNE VE ALT BİRİMLERİN AMİRLERİ DOĞRUDAN SORUMLU

Adalet ve İçişleri Bakanlığı ile Milli Savunma Bakanlığı sorumluluğunda bulunan emniyet, gözaltı ve sorgu mekânları, cezaevleri ve harici suç mekânlarındaki işkence ve insanlık dışı muamelelerle ilgili yürütülen adli ve idari soruşturmalar kamuoyuna bildirilmiyor. Aksine AKP’li Mehmet Metiner, Metin Külünk, kabine üyesi Bakan Nihat Zeybekçi gibi isimlerin işkence, darp yapılmasını teşvik eden, nefret suçunu körükleyen demeçleriyle adeta kamu görevlileri ve vatandaş suç işlemeye teşvik ediliyor.

Geçen sürede Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler’in işkenceyi izleme birimleri engellendi. CPT gelmeden sorgu ve gözaltı mekânlarının da temizlik yapılması talimatı verildiği ortaya çıkmıştı.  Açık isimleri, olay yerleri, tarihleri belli olduğu halde kamuoyuna yansıyan onlarca işkence, kötü ve insanlık dışı muamele, şüpheli ölümlere dair açılmış soruşturma maalesef bulunmuyor. Olanlar duyurulmuyor, olayların üstü örtülüyor.

Kanunlara göre, bu suçu işleyen veya bildiği halde engellemeyen tüm kamu görevlileri müteselsil sorumlu olarak zaman sınırı olmaksızın yargı önüne çıkarılıyor. Zaman aşımından kapatılmaya çalışılsa da 12 Eylül darbesinin işkencecileri ve darbecileri yıllar sonra yargılanmaya başlamıştı.

İşkence suçunun yargılanmasıyla ilgili uluslararası hukuk Türkiye’ye maddi-manevi cezai sorumluluk yüklüyor. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ işkence ve kötü muamele yok basın açıklamalarıyla yetinirken, TBMM’de konuşan Ceza Evleri Genel Müdürü Enis Y. Yıldırım, çıplak arama ve işkenceleri kabul edip münferit savunması yapmıştı.

İşte kamuoyuna yansıyan ve tek bir soruşturma dahi açılmayan işkence kötü muamele örneklerinden bilinenlerden sadece bir kısmına dair örnekler.

MAĞDUR: İbrahim Güneç-Danıştay üyesi (Yüksek Yargıç)

Yer: Ankara-Sincan Cezaevi

Suç Tarihi: 9-25 Eylül 2016

Darbe girişimi sonrası tutuklanan 41 Danıştay üyesinden İbrahim Güneç’in tecritte tutulduğu, diğer mahkûmlarla, ailesi ve avukatlarıyla görüştürülmediği CHP Milletvekili Hüseyin Aygün’ün ziyaretinde ortaya çıkmıştı. 25 Eylül’de konu kamuoyuna mal olmasına karşın, tecrit ve hâkimlere işkence ve kötü muamele ile ilgili açılmış soruşturma yok.

ÇHD Başkanı Selçuk Kozdağlı, hâkim, savcı, asker ve polislere Hizmet Hareketi’yle irtibatlı diye tecavüz, şişe ile işkence, tırnak sökme dâhil ağır işkenceler yapıldığını Ankara Barosu genel kurulunda ilan etmişti.

MAĞDUR: Ayşenur Parıldak- Gazeteci

Yer: Ankara-Sincan Cezaevi

Suç Tarihi: 11 Ağustos- 5 Ekim 2016

CEZASI: EN AZ 3 İLA 15 YIL

Gözaltında darp edildi, taciz edildi, 8 gün boyunca kesintisiz sorgulandı. Üstelik sorguyu alkollü kamu görevlilerinin yaptığı ortaya çıktı.  8 günlük gözaltından sonra 11 Ağustos’ta tutuklandı. Cumhuriyet gazetesine mektubu ulaştığında 19 gündür tecritte tutulduğu ortaya çıktı. Adalet Bakanlığı olayı yalanlamakla yetindi. Açılan adli ya da idari soruşturma yok. Parıldak’ın mektubunda bileklerini kesmiş bir hâkime ve iki kez çıplak aramadan geçen 60 yaşında bir kadın mahkûmun mağduriyeti de ortaya çıktı.

MAĞDUR: Adnan Kümek- Gazeteci

Yer: Bitlis il sınırı (Metruk bina)

Suç Tarihi: 27-29 Eylül 2016

CEZASI: EN AZ 3 İLA 15 YIL

Bitlis-Siirt yolunda gözaltına alınan Azadiye Welat Muhabiri Adnan Kümek, polis merkezi ya da savcılıkta değil, metruk bir binada sorgulandı. Basın kartı yakılarak ve eriyen plastik ayaklarına dökülmek suretiyle işkence edildi. Suçu işleyen polis ve kamu görevlileri tespit edilmedi.  Soruşturma açılmadı.

MAĞDUR: Ali Bulaç, İbrahim Karayeğen, Ahmet Böken, Ahmet Altan-Mehmet Altan

Yer: İstanbul ve Ankara Emniyet Müdürlükleri

Suç Tarihi: 27 Temmuz-1 Ekim 2016

CEZASI: 3 İLA 8 YIL

Gazeteci, Sosyolog ve Tefsir Âlimi Ali Bulaç, 27 Temmuz’da gözaltına alındı, 4 gün sonra tutuklandı. Bulaç’a Emniyet Amiri seviyesinde bir ismin “Reisin kıymetini bilemedin daha çok sürüneceksin” diye sözlü hakaret, ifade almada baskı kurduğu ortaya çıktı.

Gazeteci İbrahim Karayeğen 16 Temmuz günü gözaltına alındı. 21 gün haber alınamadı. Ağır hakaretler ve darp edilerek işkence ve kötü muameleye maruz kaldı. 1 Ağustos’ta gözaltına alınan TRT Eski Haber Daire Başkanı Ahmet Böken de benzer şekilde Ankara’da ağır hakaret ve darba maruz bırakıldı. Türkiye’nin en çok okunan romancısı Ahmet Altan ve kardeşi Prof. Dr. Mehmet Altan gözaltında aç-susuz bırakma, hakaret, tatil günü gözaltı yapılması nedeniyle adil yargılama, savunma hakkına erişimin engellenmesi gibi suçlarla adeta baskı altına alındı.

Olaylarda sorumluluğu alan veya ilgili soruşturma açılan emniyet mensubu bulunmuyor. Gözaltına alınan, tutuklanan ya da serbest bırakılan ve sözlü saldırıya uğrayan onlarca gazeteci bulunuyor.

MAĞDUR: Gökhan Açıkkol

Yer: İstanbul Emniyeti

Suç Tarihi: 23 Temmuz- 5 Ağustos 2016

15 Temmuz darbe girişiminden sonra haksız yere gözaltına alınanlardan biri de dershane öğretmeni Gökhan Açıkkol idi. 13 günlük gözaltı sürecinde İstanbul Emniyeti’nde hayatını kaybetti. Şeker hastası öğretmene ilaçlarının verilmediği kötü muamele nedeniyle hayatını kaybettiği ortaya çıktı. Açıkkol’un cenazesi bile ailesine teslim edilmek istenmemişti.

MAĞDUR: Aysu Baykal-

Yer: İstanbul-Silivri 9 No’lu Cezaevi

Suç Tarihi: 10-17 Ekim 2016

CEZASI: EN AZ 15 YIL

Tek böbreği olan Aysu Baykal’ın gardiyanlar tarafından dövüldüğü ve kanama geçirmesine rağmen tam teşekkülü bir hastaneye götürülmediği ortaya çıktı. Anne Şadiye Baykal, kızını ziyaret ettiği sırada öğrendiği bilgiler basına ve kamuoyuna yansıdı. Ancak Aysu Baykal’ın tedavisinin yapılmadığı gibi işkence ve kötü muamele iddialarıyla ilgili bir soruşturma açılmadı.

MAĞDUR: Akil Nergüz ve arkadaşları

Yer: Amasya Cezaevi

Suç Tarihi: 21 Temmuz-19 Ekim 2016

CEZASI: EN AZ 3 İLA 15 YIL

İki cezaevi müdürü ve 40 gardiyanın katıldığı olay OHAL ilanının sabahı başladı akşama kadar sürdü. Mahkûmlar, cop, tekme, ters kelepçe ile mahkûmlar ağır bir şekilde dövüldü. 12 gün revire çıkarılmadı. Mektup ve faks göndermeleri engellendi. 22-25 Temmuz, 3 Ağustos’taki suç duyuruları işleme bile alınmadı. Soruşturma açılmadı.

MAĞDUR: S.A. ile K.S.

Yer: Silivri 9 Nolu Cezaevi

Suç Tarihi: 10-13 Ekim 2016

CEZASI: EN AZ 3 İLA 15 YIL

Bakırköy’den Silivri’ye nakledilen kadın tutuklular darb edildi, işkenceye maruz kaldı. K.S., ağır darp, göğüs uçlarına iğne batırılarak işkence; K.S. bileği kırılacak kadar dayak yedi. Açılan soruşturma yok.

MAĞDUR: Mahkûmlar – Heybet Aydemir, Doğan Kara, Lokman Gür

Yer: Manisa T Tipi Cezaevi

Suç Tarihi: 2-3 Ekim 2016

CEZASI: EN AZ 3 İLA 15 YIL

Cezaevi müdürü ve 30 gardiyan, siyasi tutukluları ayakta sayım bahanesiyle darp etti. Önce kameralar kapatıldı. Demir eldivenler dâhil her türlü yöntem kullanılarak mahkûmlar darp edildi. Bazı mahkûmlar süngerli odalarda darp ve işkenceye maruz kaldı. Manisa’da hastaneye çıkarıldıklarında işkence yapıldığı sözleri kameralara yansıdı. Soruşturma açılmadı.

MAĞDUR: Öğretmen, polis, memurlar…

Yer: Çanakkale Emniyeti KOM Dairesi -Tüm Türkiye

Suç Tarihi: 29 Temmuz-Ağustos 2016

CEZASI: EN AZ 3 İLA 15 YIL

Önce dayak, fiziki ve sözlü işkence ardından ifade imzalatma uygulaması OHAL’in rutini haline geldi. Gözaltı süresinin 30 günü çıkarılmasıyla bu anlamda polis adeta zaman kazandı. İşkence ettikleri şüphelilerin iyileşmesini bekleme, yakınları ve avukatlarıyla görüştürmeme ile olayların üstü örtülüyor.

18 Mart Üniversitesi’nde görevli akademisyen S.T., 29 Temmuz’da gözaltına alındı. Çanakkale Kaçakçılık ve Organize Şube Müdürü Selçuk Gedik tarafından ağır işkencelere maruz kaldı. Zorla ifadesi imzalatıldı. Aynı ilde birçok polise işkence iddiaları gündeme geldi. Soruşturma açılmadı. Benzer yüzlerce olayda soruşturma açılmadı.

MAĞDUR: İntihar ettiği iddia edilen kişiler-aileleri

Necmi A., Mutlu Ç., Ahmet B., İsmail Ç., Ömer Ç., Muhammet M., Levent Ö., Hasan Y., Enver Ş., Hasan T., Ö.I., Emrah O., Adem T., Seyfettin Y., Mustafa G., Ferhat D., Halil G., Vedat S., Ali D., Bedih B.,

Yer: Tüm Türkiye

Suç Tarihi: 17 Temmuz-20 Ekim 2016

15 Temmuz darbe girişiminden sonra gözalt mekanları, cezaevleri ve çoğu kamu görevlisi sivil hayatta 21 intihar vakıası kamuoyuna yansıdı. Asker, polis, hakim, kamu görevlisi ya da yakın akrabası olan bu isimlerin şüpheli ölümleri intihar diye sunulmasına karşın, idari ve adli soruşturmalar ailelerin talebi olmadan açılmadı. Açılanlardan sonuç çıkmadı.

MAĞDUR: Darbe iddiasıyla tutuklanan üst düzey komutanlar, astsubay, uzman, er-erbaşlar

Yer: Ankara-İstanbul Emniyeti, sorgu mekânları, askeri cezaevleri

Suç Tarihi: 15 Temmuz-Ağustos 2016

CEZASI: EN AZ 3 İLA 15 YIL

Darbeden hemen sonra 15 Temmuz darbesinden sorumlu tutulan üst düzey komutanların işkenceye uğramış fotoğrafları boy boy basıldı. Yine toplama kampı görüntülerini gösteren çıplak ve ters kelepçeli bekletilen onlarca askerin toplu ve tek tek fotoğrafları ortaya çıktı. Fotoğrafları servis etti diye AA’ya soruşturma açılırken, işkence yapanlarla ilgili hiçbir işlem yapılmadı. Toplama kampı görüntüleri, darp, şişe ile işkence, askıda işkence, ağır dayak, fiili ve sözlü tecavüz gibi suçların işlendiği kamuoyuna yansıdı. Ancak açılan adli-idari soruşturma bildirilmedi.

tr724