Almanya Gıda ve Tarım Bakanı Cem Özdemir, saat 6 ile 23 arasında televizyon, radyo ya da internette çocuklara yönelik sağlıksız gıda reklamlarının yasaklanmasını istiyor. Bakan'a göre söz konusu yasak, sosyal medya fenomenleri için de geçerli olmalı. Ayrıca okullar, anaokulları ve oyun alanları çevresinde göz alıcı ambalajlarla tatlı, yağlı veya tuzlu yiyeceklerin reklamını yapan afişlere de izin verilmemeli.

Özdemir geçtiğimiz hafta Berlin'de konuyla ilgili planlarını tanıtırken, "Çocukların daha sağlıklı büyümelerini sağlamalıyız. Bu, obezite ve beslenmeye bağlı diğer hastalıklarla mücadelede çok önemli. Sağlıksız gıda reklamlarının, çocukların beslenme davranışları üzerinde kanıtlanmış bir etkisi olduğu tartışılmaz" şeklinde konuştu.

Ancak Almanya'daki gıda endüstrisi temsilcileri bunu reddediyor. Alman Şekerleme Endüstrisi Federal Birliği (BDSI) İcra Kurulu Başkanı Carsten Bernoth, reklam yasağının çocukların daha az abur cubur yemesine yol açmayacağını savunuyor: "Reklam, piyasa ekonomisinin olmazsa olmazıdır. Diğer rakiplerinizden pazar payı kapabilmenizi sağlayan bir işlevi vardır." Alman şekerleme üreticileri, geçen yıl 14 milyar euroluk satış gerçekleştirdi. Reklamlara ise yaklaşık bir milyar euro harcadılar."

Bernoth, Özdemir'in planlarının, şekerleme sektörü için neredeyse tamamen reklam yasağına yol açacağından korkuyor. Çünkü yetişkinlere yönelik olan ancak çocuklar tarafından görülme ihtimali bulunan reklamlar dahi, planlanan yasağın kapsamına girecek. Bernoth, "Biz, tüketicinin özgürce ve bilinçli bir seçim yapabilmesini savunuyoruz. Bilgi ve eğitim bunun anahtarıdır. Burada herhangi bir şart koşmak, herhangi bir yasak koymak devletin görevi değildir."



Buyken, az sayıdaki olumlu örneklerden biri olarak ise Şili'yi gösteriyor. Şili'de 2016'dan bu yana çocuklara yönelik şekerli ürün reklamları hakkında dünyanın en katı kuralları uygulanıyor. Reklam yasağının yanı sıra, sağlıksız gıdaların da sigaradakine benzer uyarılarla etiketlenmesi öngörülüyor. Buyken bu konuyla ilgili olarak, "Bu uygulama sayesinde, gıda tercihlerinin de değiştiğini somut olarak gözlemleyip analiz etmemiz de mümkün hale geldi" ifadelerini kullanıyor.

Birçok ülkede aşırı kilolu çocuk ve ergenlerin sayısı son yıllarda hızla arttı. Robert Koch Enstitüsü'ne göre Almanya'da yaklaşık her altı çocuktan biri aşırı kilolu ya da obez. 11 ila 13 yaşındakiler arasında bu oran yüzde 20'lere kadar çıkıyor.



Gerschlauer, reklam yasağının ardından başka adımların da atılmasını talep ediyor. Örneğin, sigarada olduğu gibi sağlıksız gıdalardan daha yüksek vergi alınmasını ya da sebze, meyve, tahıl ve bakliyat gibi sağlığa faydalı gıdalar için katma değer vergisinde indirim yapılmasını önererek, sözlerine şöyle devam ediyor: "Aksi takdirde 30 yıl içinde büyük bir sorunla karşı karşıya kalacağız. Aşırı kilolu bu kadar çocuk büyüdüğünde, kalp-damar hastalıkları, tip 2 diyabet, yüksek tansiyon ve beslenmeye bağlı diğer hastalıklar açısından risk altında olacak. Yani çok fazla acı ve yüksek maliyet söz konusu olacak."

Özdemir'in reklam yasağı önerisine koalisyondan da tepki geldi. Liberal çizgideki Hür Demokratların (FDP) tarım politikası sözcüsü Gero Hocker, yaptığı Twitter paylaşımında, "Daha fazla bürokrasi ve daha fazla yasak, daha az yenilik ve daha az yaşam kalitesi demektir" diye yazdı.

Peki Almanya'daki çocuklar ve gençler, planlanan reklam yasağı hakkında ne düşünüyor? Bonn'un güney bölgesinde (Südstadt) lise öğrencileri, güneşli bir Mart gününde öğle tatilinin tadını çıkarıyor. Kalabalık bir öğrenci grubu, okulun hemen karşısındaki süpermarkete gidiyor. Biraz sonra gençler ellerinde çikolatalı bisküviler, gazlı içecekler, cipsler ve kurabiyelerle okula geri dönüyor.