Başkent Ulan Batur'a 430 kilometre mesafedeki müzeyi her yıl ortalama 200 bin turist geziyor. Bunlar arasında başı Japon ve Güney Koreli ziyaretçiler çekiyor. Türkiye'den de resmî heyetler dışında nadiren Türk turiste rastlanıyor. ÜLKÜ ÖZEL AKAGÜNDÜZ ULAN BATUR - Türk tarihinin en eski yazılı belgeleri olan Göktürk Yazıtları, Türk ziyaretçilerden yeterince ilgi görmüyor. Moğolistan'ın başkenti Ulan Batur'a yolu düşenler ise elverişsiz yol şartları yüzünden yaklaşık 430 kilometre mesafedeki yazıtları görmeden Türkiye'ye dönüyor. Göktürk Yazıtları'nın yerleştirildiği müzeyi bekleyen Moğol Bat-Ochir Janchiv, müzeyi her yıl ortalama 200 turistin ziyaret ettiğini, Japon ve Güney Koreli turistlerin ağırlıkta olduğunu ama son dönemdeki resmî heyetler dışında nadiren Türk turiste rastladığını söylüyor. Türkiye'den gelen misafirlerini Orhun Abideleri'ne götürmeye çalışan Moğol-Türk Okulları öğretmenleri ise Moğolistan'a doğrudan uçuşlar başladığında ziyaretlerin sıklaşacağına inanıyor. Türkiye'ye en uzak ofis sayılan başkent Ulan Batur'da çalışan TİKA yetkilileri de doğrudan uçuşların hem mesafeyi kısaltacağı hem de psikolojik uzaklığın aşılmasına yardımcı olacağı kanaatinde. 1994 yılından bu yana 'Moğolistan'da Türk Anıtları Projesi'ni yürüten TİKA, yapımı iki sene önce biten 'Bilge Kağan Karayolu'yla abideleri biraz daha yaklaştırmış. Gökyüzünün yakın, ufuk çizgisinin hep uzak olduğu bozkırda, 46 kilometre boyunca dümdüz uzanan bir yolda, sadece tarih kitaplarından bildiğimiz Göktürk abidelerine ve ataların bir vakitler at koşturduğu topraklara doğru ilerlemek eşsiz bir tecrübe... Ancak yola TİKA yetkilileriyle görüşmeden çıkılmaması gerektiğini hatırlatalım. Müze bekçisi, Ulan Batur'dan aldığı talimat doğrultusunda kapıları açıyor zira. Bir hayli meşakkatli bu yolculuğun sonunda müzedeki asıl yazıtları görmek yerine dışarıdaki imitasyon taşlarla yetinmeyi kim ister! Tabiat şartlarının tahribatından korumak için müzeye taşınan Bilge Kağan ve Kül Tigin Yazıtları'nın ilk bulunduğu alanlara dikilen bu 'kopya' taşlar müzeden sonra muhakkak görülmeli yine de. Müze, bin 300 yıldır ayakta kalmayı başarmış iki görkemli yazıta ev sahipliği yapıyor; ancak 2001 yılındaki kazılarda ortaya çıkarılan ve 4 bin parçadan oluşan paha biçilemeyen eserlerin de önümüzdeki günlerde Orhun Abideleri'nin yanına taşınması planlanıyor. Bilge Kağan veya bir yakınına ait olduğu düşünülen altın, gümüş, bronz ve değerli taşlardan oluşan eserler şimdilik Moğolistan Milli Tarih Müzesi'ndeki 'Türk Kültür Varlıkları Teşhir Salonu'nda muhafaza ediliyor.