Dolar her gün yeni zirveleri görürken, özel şirketlerin dış borcu son 1 buçuk ayda 25 milyar dolar arttı

İktisatçı-yazar Mustafa Sönmez, Al Monitor için yazdığı makalede, doların artmasının özellikle borçlu özel şirketleri etkilediğini ifade ederken “”dolar cinsinden ifade edildiğinde borçlu şirketlere bir buçuk ayda çıkan, neredeyse 25 milyar dolarlık bir fatura” dedi.

Sönmez’in makalesinin ilgili bölümü şöyle:

“Türkiye’de dolardaki yüksek artış, en çok borçlu özel firmaları ilgilendiriyor ve yaratacağı büyük tahribattan endişe ediliyor. Merkez Bankası, banka dışı özel firmaların döviz varlıkları ile döviz yükümlülüklerini yakından izliyor ve döviz açıklarını her ay yayımlıyor. Örneğin, 2016 ağustos ayı verisine göre, özel firmaların döviz yükümlülükleri 311 milyar doları bulurken, döviz varlıkları, yani dışarıdaki mevduatları, yatırımları, alacakları 100 milyar dolar dolayında. Bu, net olarak 211 milyar dolarlık bir döviz borcu demek.”

“Kredi derecelendirme kuruluşlarının Türkiye’nin notunu “çöp” seviyesine indirmelerinden önce 1 doların fiyatı 2.96 TL iken, geçen bir buçuk ayda, özellikle de ABD seçimlerinin ardından hızla yükseldi ve 3.40 TL’yi gördü. Bu durumda, dönemin başında 211 milyar dolarlık net döviz borcunun karşılığı 622 milyar TL iken, doların 3,40 TL’yi görmesi ile borcun TL karşılığı 717 milyar TL’ye ulaştı. Bu, 95 milyar TL’lik bir kur zararı anlamına geliyor. Dolar cinsinden ifade edildiğinde borçlu şirketlere bir buçuk ayda çıkan, neredeyse 25 milyar dolarlık bir fatura. Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşu Koç Grubu’na ait Tüpraş Rafinerisi’nin piyasa değerinin 5 milyar dolar olduğu anımsandığında, sadece net döviz açığı üstünden uğranılan zararın beş Tüpraş varlığı olduğu sonucuna varılabilir ve hasarın anlamı daha iyi anlaşılabilir.”