Sofraların vazgeçilmezi patatesin tohumunda ithal bağımlılığı sona eriyor.
Nevşehir'de kurulu Doğa Tohumculuk, Türkiye'nin yıllık 22 bin ton olan patates tohumu ithalatının yüzde 90'dan fazlasını önümüzdeki yıldan itibaren tek başına karşılayacak. Böylece ithalata 20 milyon Euro gitmeyecek.
Türkiye'nin dışa bağımlı olduğu patates tohumunda ithalatı bitirecek önemli bir adım atıldı. Yıllık 22 bin ton olan patates tohumu ithalatının yüzde 90'dan fazlasını 2013 yılından itibaren yerli bir firma karşılayacak. Hem 20 milyon Euro ithalata gitmeyecek hem de çiftçilerin cebinden bir ton tohum için 1.200 Euro yerine 500 Euro çıkacak. Çiftçi Avrupa'dan gelen 7-8 yıllık hastalıklı tohumların yerine 3-4 yıllık daha verimlisini kullanacak. Doğa Tohumculuk Yönetim Kurulu Başkanı Yakup Karahan, bu yıl 8 bin tonluk patates tohumu üretmeyi planladıklarını belirterek, gelecek yıl bu rakamın 30 bin tona çıkacağını bildirdi. İthalata bağımlı olunduğu için hastalıklı tohum alınmak zorunda kalınabildiğini ifade eden Karahan, "Yurtdışından yaşlı tohum geliyor. Bizim üreteceğimiz tohumlar 3-4 yıllık olacak. Çiftçiler daha verimli tohumlarla üretim yapabilecek. Ceplerinden de daha az para çıkacak. 2011 yılında 250 ton ürettik. Bu yıl sonunda 8 bin ton üretim yapmayı planlıyoruz." dedi.
Türkiye'nin ihtiyacını karşılamanın yanı sıra komşu ve çevre ülkelere patates tohumu ihraç etmeyi hedefleyen firmanın patronu, "1 milyar dolarlık pazara çok rahat mal satabiliriz." diye konuştu. İthal edilen 22 bin ton patates tohumu Türkiye'de çoğaltılarak 220 bin ton oluyor. Doğa Tohumculuk firmasının yatırımları ile sanayide kullanılan patates tohumunun yüzde 90'dan fazlası, yemeklik patates tohumunun ise yüzde 85'ten fazlasının ithalatının yapılmasına gerek kalmayacak.
Türkiye'de üretilen patates cipsinin hammaddesinin yüzde 40'ını karşıladıklarını belirten Karahan, pomking markası ile dondurulmuş patates sektöründe de zirveye oynadıklarını söyledi. Firma, ulusal market zincirlerinin yanı sıra fast food sektörünün önde gelen firmalarına da üretim yapıyor. Ürettikleri dondurulmuş patatesin normal patatese göre yüzde 25 yerine yüzde 7 yağ çektiğini bildiren Karahan, ürünlerinin sağlıklı olduğunu kaydetti. Dünyada 7 milyon, Türkiye'de ise 130 bin ton dondurulmuş patates üretimi yapılıyor. Rakamsal büyüklüğü ise 150 milyon dolar.
'Cumhurbaşkanından çok maaş alıyorsun riske girme' dediler
Doğa Tohumculuk'un patronu Karahan, 17 yıl önce sektöre giriş yapmak istediğinde büyük risk aldığını söyledi. Uluslararası bir cips firmasında ziraat müdürü olarak çalıştığını aktaran Karahan, o dönemde 11 bin 800 dolar maaş aldığını kaydetti. Patates üretimi yapmak için işten ayrılmak istediğinde ABD'li genel müdürün "Cumhurbaşkanından daha fazla maaş alıyorsun, riske girme." dediğini anlatan Karahan, "Ben de onlara 'Bu işin en iyisini yapacağım.' dedim. Dünyanın ilk modern patates deposunu yaptım. Bugün dünyanın en büyük depolama tesislerine sahibiz. Sanayilik patateste Avrupa'nın en büyüğü haline geldik." diye konuştu.
Bir kavanoz tohumdan bir kamyon patates üretiliyor
Laboratuvarda birinci sınıf ameliyat ortamında üretim gerçekleştiren Doğa Tohumculuk'un Genel Müdürü Kamil Aşkın ise şunları aktardı: "Toprak özelliği taşıyan bir jel içerisinde üretim yapıyoruz. Tamamıyla teknolojik üretim gerçekleştiriyoruz. Bir kavanozda üretilen tohumdan bir kamyon patateslik ürün elde edilebiliyor. Kendimize ait çeşidimiz yok, bunun için araştırma-geliştirme çalışmalarımız sürüyor. Nevşehir'de 50, İskoçya'da ise 100 bin üründen Türkiye'nin çeşidi olan bir patates tohumu üretmeye çalışıyoruz."